RADEK
2006Magnus von Horn
Pierwsza scena filmu: młody chłopak ogląda kartkę z życzeniami, którą mama przysłała mu z Niemiec do więzienia w Polsce. Życzy mu szybkiego wyjścia i szczęścia, którego nie ma. Radek odsiaduje wyrok za kradzież, choć nie czuje się złodziejem. Gdy opuszcza więzienie, usiłuje zapanować nad agresją, ale konfrontacja z rzeczywistością mu tego nie ułatwia. W rodzinnym domu, który ojciec zmienił w melinę, brakuje wszystkiego: pusta lodówka, kradziony prąd, nielegalny dostęp do telewizji, odcięta woda.
Pełną wulgaryzmów i alkoholu opowieść o chłopaku z nizin społecznych, Magnus von Horn zmienia w historię o potrzebie bliskości. W kolejnych scenach przysłuchujemy się rozmowie Radka z pijanym ojcem, widzimy go w łóżku z dziewczyną, na zakupach w markecie. Przyczyna trudności w budowaniu relacji tkwi w ludziach otaczających bohatera, ale i w samym Radku - porywczym i wybuchowym. Ukrywa się przed kamerą i przed światem za podwójną gardą wulgarności i niechęci. Chwilami pozwala jednak zbliżyć się do siebie. Chce pokazać swój świat, zaprasza do niego ekipę, a za nią widza. Pilna obserwacja codzienności zdradza inne oblicze bohatera, który na moment zamyśla się, gdy czyta, że chłopak, którego zamierzał pobić, jest sierotą. Przez chwilę okazuje czułość swej dziewczynie, choć już za kilka minut jest wobec niej agresywny. Radek czuje się źle we własnej skórze, zdaje sobie sprawę, że większość zachowań to po prostu zgrywa. W przedostatniej scenie filmu siedzi obok terrarium z chomikiem i wyznaje, że jest miękki jak to zwierzę, że ono jest jednak lepiej niż on przystosowane do życia, w ostatniej - stojąc na ulicy zapala zapałki, smutno patrzy wprost w obiektyw. W jego spojrzeniu nie ma niczego buńczucznego, wyzywającego.
Jego świat to szarość, dlatego opisany zostaje poprzez czarno-białe obrazy. Kamera koncentruje się na nim, ale nie jest nachalna. Jest blisko bohatera, choć nie zawsze skupia się na jego twarzy. Przygląda się dyskretnie, nie zwraca na siebie uwagi Radka, jego kolegów, dziewczyny, ojca. Unika ingerencji w rzeczywistość. Nie jest jednak bezosobowa. Chłopak zwraca się kilkakrotnie wprost do reżysera, kiedy chce powiedzieć o sobie coś ważnego, kiedy chce coś pokazać.
Przemoc i agresja staną się głównym motywem późniejszych filmów von Horna: szkolnych etiud fabularnych Echo (2008) i Bez śniegu (2011) oraz pełnometrażowego debiutu Intruz (2015). Radek to etiuda dokumentalna zrealizowana przez Magnusa von Horna na I roku studiów pod opieką Grażyny Kędzielawskiej, końcowy efekt ćwiczeń dokumentalnych, które prowadzą do stworzenia portretu. "Dokument umożliwia spotkanie z drugim człowiekiem i jego światem. Człowiek jest wpisany w rzeczywistość, w konkretną sytuację, żyje w określonych relacjach z innymi ludźmi. (…) Film dokumentalny jest jak lustro, w którym poznając innych i ich sprawy możemy spojrzeć na siebie i odnieść je do własnego życia, czyli poznać siebie poprzez poznanie innych" - pisze Kędzielawska (G. Kędzielawska, Przewodnik dokumentalisty. Podstawy warsztatu. Skrypt, Łódź 2012, s. 76).