Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

SIŁA PRZEBICIA

1972
Feliks Falk

Historia młodego dziennikarza, który usiłuje wydrukować swój tekst. Ponieważ jednak nie realizuje w nim zamówienia redakcji na artykuł optymistyczny, staje przed wyborem: wprowadzić zmiany i ulec presji zwierzchników, czy pozostać przy własnym, autentycznym obrazie opisywanego przedsiębiorstwa i schować tekst do szuflady.

Siła przebicia to portret intelektualisty funkcjonującego w systemie totalitarnym, w rzeczywistości, której obraz wypaczany jest przez prasę i telewizję. Bohater dopiero wchodzi w zawodowe życie, a już zmuszony jest do podjęcia decyzji, która zaważy ostatecznie na losach jego przyszłej kariery. Feliks Falk buduje ów wizerunek w oparciu o relacje z innymi: dziewczyną, przyjacielem, naczelnym w redakcji, ojcem. Każdy z tych bohaterów próbuje wywierać na dziennikarza presję. Naczelny grozi, że jeśli artykuł nie zostanie dostosowany do jednoznacznego zamówienia, odrzuci go i nie da autorowi drugiej szansy. Ojciec, choć pozostaje niemy, z pewnością oczekuje sukcesu. Dziewczyna marzy o lepszym życiu, o względnym komforcie, o przyjemnościach i zabawie. Przyjaciel radzi wprowadzenie poprawek zgodnych z zaleceniami redakcji, bo wie, że niczego to nie zmieni. Gest sprzeciwu wydaje się niewiele znaczyć. W stosunkowo długiej scenie dialogowej pomiędzy mężczyznami wprowadzone zostaje zasadnicze rozróżnienie. Przyjaciel mówi o przebijaniu się z tekstem, dziennikarz o prześlizgiwaniu, które jest równoznaczne z pójściem na kompromis. Bohatera zdają się otaczać mniej lub bardziej świadomi konformiści. Prowadzony zza kadru monolog sugeruje, że i on niebawem dołączy do ich grona. Na razie jednak dzieli się swymi rozterkami, waha się.

Żywiołem filmu Falka jest słowo: naturalnie brzmiące, pośpieszne, nerwowe, rwane dialogi i równie wiarygodna narracja z offu. Harmonizują one z paradokumentalnym stylem wizualnym Siły przebicia. Skoncentrowana na bohaterze kamera porusza się jak on nerwowo, podąża za nim, okrąża go i bacznie obserwuje, jakby chciała być świadkiem decyzji dziennikarza. Autor zdjęć, Jacek Zygadło, filmuje z ręki zgodnie z praktyką ówczesnego dokumentu, wykonuje gwałtowne szwenki, wyżej niż czystość kompozycyjną kadru ceni wyrażoną w nim prawdę. Sceny dialogowe montowane są naprzemiennie z ujęciami bohatera idącego ulicami miasta. Towarzyszy im muzyka i głos z offu. Falk stosuje więc rozwiązanie typowe dla ówczesnego dokumentu. Siła przebicia pokazuje dobitnie, jak bardzo "kino moralnego niepokoju", które już za moment zacznie współtworzyć Falk, wyrastało z dokumentu, z bacznej obserwacji rzeczywistości, jak bardzo zanurzone było w "tu i teraz". Bohater etiudy jest bliskim krewnym intelektualistów z filmów Krzysztofa Zanussiego i zapowiada galerię postaci odczuwających etyczne rozterki, która wypełni ekrany polskich kin w drugiej połowie lat 70. "Kino to wykreowało bohatera, z którego pozycji dokonywało analizy rzeczywistości. Rozpatrywano więc perspektywę indywidualną, przypadki jednostkowe. Twórcy nurtu ukazywali naruszenie wewnętrznego systemu wartości, co umożliwiało postaciom działania niezgodne z zasadami. Pokazywali, jak nieoczekiwanie, prawie niezauważalnie rodzą się postawy negatywne." (D. Dabert, Kino moralnego niepokoju. Wokół wybranych problemów poetyki i etyki, Poznań 2003, s. 35).

W pierwszym ujęciu etiudy bohater stoi na tle ściany, przyjęta przez niego postawa oznacza niepewność, ale z jego ust pada dobitne stwierdzenie: "To jest od początku do końca nie do przyjęcia". W scenie zamykającej film nie jest już tak pewny swego. Jaką drogę ostatecznie wybierze? Nie wiadomo, ponieważ Falk pokazuje go w trakcie wędrówki, przechodzącego przez ciemny, miejski tunel.

Katarzyna Mąka-Malatyńska
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.