Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

LAMPA

1959
Roman Polański

Czytając autobiografię Romana Polańskiego (Roman [1989]), odnieść można wrażenie, że kolejną (i ostatnią zarazem) etiudą po Dwóch ludziach z szafą był jego film dyplomowy Gdy spadają anioły. A przecież "pośrodku" jest jeszcze Lampa, praca absolutoryjna operatora, Krzysztofa Romanowskiego, ale też intrygujący epizod w dorobku samego reżysera. Na początku kamera obserwuje wieczorną porą witrynę jakiejś pracowni. Po zbliżeniu okazuje się, że to niewielki zakład lalkarski, w którym lampa naftowa oświetla słabym promieniem schylonego nad pracą staruszka. Potrzebne mu akcesoria - gdy oglądane jeszcze przed "zmontowaniem" - potrafią wywołać dreszcz niepokoju. Na półce leżą odłączone od reszty tułowia główki, sam lalkarz precyzyjnym ruchem umieszcza w jednej z nich parę gałek ocznych, po czym przykleja zabawce włosy. Etiuda dokumentalna? Do pewnego momentu wydaje się takie przypuszczenie całkiem prawdopodobne. Zaczyna ono słabnąć, gdy właściciel warsztatu, po udanej próbie z elektrycznością (pomieszczenie rozświetla żarówka!), opuszcza go. Nie czyni tego jednak kamera, która powoli panoramuje po zostawionych w ciemności lalkach, przez chwilę zatrzymując się na skrzynce z bezpiecznikami - trzaski i błyski nie zwiastują niczego dobrego. Istotnie: wybucha pożar. Płomienie rozchodzą się po kolejnych półkach, topiąc unieruchomione w często zatrwożonym spojrzeniu zabawki. Z perspektywy ulicy niewiele widać. Żaden z przechodniów nie zauważa rozświetlonych szczelin w drewnianej płycie, która zakrywa witrynę… Niezaprzeczalna wartość Lampy zawiera się w jej rozwiązaniach obrazowo-dźwiękowych. Sporo tu świetnie zaaranżowanych sytuacji rodem z kina grozy (czy pulsujące rodzącym się ogniem bezpieczniki mogą wyglądać bardziej złowieszczo?). Świetnie współgra z tym rozbudowana ścieżka dźwiękowa, czyli "w pierwszej części filmu klasyczna muzyka klawesynowa w aranżacji i wykonaniu Krzysztofa Komedy, w drugiej zaś - partie multinstrumentalne (…), przypominające ówczesne dokonania awangardowego Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia, wreszcie głos kobiecy, bezsłowny szept niczym zaklęcie, a następnie głos męski wyrażający przerażenie tym, co się stało" [M. Hendrykowski, Etiudy Romana Polańskiego, "Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication", vol. IX, nr 17-18, Poznań 2011, s. 186]. Jednocześnie - pisząc metaforycznie - spotykają się w etiudzie dwie epoki: Łukaszewicza i Edisona. Ten pierwszy, ze swą lampą naftową, odchodzi w niepamięć (choć to od małego płomienia staruszek zapala papierosa). To czas żarówki - mocnego, demaskującego światła (lalkarz jakby pierwszy raz patrzył na własne dłonie - poskręcane pracą i wiekiem). Ostatecznie, nowe obraca stare w proch.

Piotr Pławuszewski
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.