Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

UŚMIECH ZĘBICZNY

1957
Roman Polański

Rok 1954 - to wtedy Roman Polański zdaje egzaminy do łódzkiej Szkoły Filmowej, gdzie rozpoczyna naukę na wydziale reżyserskim. Niestety, pierwsza ze zrealizowanych przez niego etiud (inspirowany dramatycznym zdarzeniem z własnej biografii Rower [1955]) nie zachowała się. Szczęśliwie, z kolejnymi sześcioma produkcjami szkolnymi młodego reżysera los obszedł się znacznie łaskawiej. Uśmiech zębiczny powstał w roku 1957 (na drugim roku studiów), a jego uczelnianą inspiracją były zajęcia odbywane przez studentów z Andrzejem Munkiem. Sformułowane przez niego zadanie wiązało się z realizacją krótkiej formy, która w jakiś sposób dotyczyłaby "uśmiechu". W blisko dwuminutowej, niemej etiudzie Polański udowadnia, że nie bardzo interesują go najbardziej oczywiste konotacje związane z tym pojęciem - nie jest więc ani wesoło, ani przyjemnie. Zamiast tego: późny wieczór, klatką schodową idzie w dół postawny mężczyzna (Nikola Todorow) w ciemnym płaszczu, z przewieszonym przez szyję białym szalem. Już ma zniknąć z kadru, gdy coś (ciekawość? a może wcześniejsze doświadczenia?) każe mu zajrzeć przez niewielkie okienko w ścianie. Za okratowaniem, po skierowaniu wzroku w dół wysokiego pomieszczenia, odnajduje to, co zapewne miał nadzieję odnaleźć - czyli widok roznegliżowanej lokatorki w łazience. Podglądacza płoszy mężczyzna (niewykluczone, że małżonek kobiety), który wystawia przed drzwiami mieszkania puste butelki na mleko. Ponowne spojrzenie w wiadomym kierunku przynosi co najmniej rozczarowanie: to widziany przed momentem mężczyzna myje zęby. I chyba nieprzypadkowo zadziera głowę ku górze, jakby dawał znać, że dobrze wie o natręcie. Ten odchodzi. Gdzie tu jednak zadany w szkole "uśmiech" (neologicznie "zębiczny" - to już inwencja młodego reżysera)? W dwóch ujęciach, dających dobre pojęcie o nastroju tej etiudy. Najpierw lubieżny uśmieszek pojawia się na ustach podglądacza (filmowanego zza kraty, co wzmaga poczucie nieprzyzwoitości tego momentu). Niedługo później trudno przeoczyć twarz drugiego mężczyzny - myjąc zęby, w mimowolny sposób je odsłania i robi się nieco… złowrogi. Próżno więc, jak zostało wspomniane, szukać tu uśmiechu, który przynosiłby ze sobą aurę odprężenia. Nie bez przyczyny Jerzy Toeplitz (w latach 1957-1968 rektor Szkoły Filmowej) stwierdził: "Już w swych pierwszych etiudach Uśmiech zębiczny i Rozbijemy zabawę [Roman Polański] akcentował własne, autorskie widzenie świata" [Filmówka. Powieść o łódzkiej Szkole Filmowej, red. K. Krubski, M. Miller, Z. Turowska, W. Wiśniewski, Warszawa 1998, s. 112]. Własne - czyli z dala od schematu.

Piotr Pławuszewski
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.