JAN BRZECHWA

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2006
• Barwny, 23 min

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

KAZIMIERZ ORŁOŚ

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 23 min

Film opowiada o pisarzu - Kazimierzu Orłosiu - który zapłacił wysoką cenę za opisywanie prawdy i niezgodę na uległość wobec władz komunistycznych. W tym losie typowym dla twórców chcących w czasach komuny realizować swoje powołanie odbijają się dzieje powojennej polskiej inteligencji. Jej pasje, wątpienia, rozczarowania i bunt. W filmie skupiamy się na pięciu okresach z życia autora. Są to: praca na budowach socjalizmu, gdzie poznaje prawdziwe życie polskiej prowincji, pierwsze próby twórcze i starania o wydanie w kraju powieści opisującej partyjne układy rządzące małymi miasteczkami, praca etatowa w Polskim Radio i w redakcji "Literatury" zakończona kilkunastoletnim zakazem publikacji po wydaniu powieści w Paryżu, po zakazie publikacji praca na budowie, druk nieocenzurowanych tekstów w drugim obiegu w "Zapisie", w wolnej Polsce zaangażowanie w problemy niszczonego przez prywatę środowiska na Mazurach.
Głównym medium filmu jest Kazimierz Orłoś. To on opowiada zdarzenia ze swego życia, które znajdują odbicie w jego twórczości. Ilustrujemy to fragmentami powieści i opowiadań zrealizowanych w formie Teatru Polskiego Radia w zderzeniu z obrazami archiwalnymi dotyczącymi opisywanych czasów. Spotykamy też kilka osób istotnych dla jego losów; kolegę inżyniera z budowy, syna kolportującego "Zapis", sąsiada z Mazur. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

ANDRZEJ SZCZYPIORSKI

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 25 min

Film poświęcony jest życiu i twórczości Andrzeja Szczypiorskiego (1924 - 2000) prozaika, publicysty, działacza społecznego, uczestnika powstania warszawskiego w szeregach AL, a w latach 1944 - 1945 więźnia Sachsenhausen - Oranienburg.
Rozgłos przyniosła mu krótka powieść "Msza za miasto Arras" (wyd. I w 1971 r.), która w rok po opublikowaniu dostała nagrodę polskiego PEN - Clubu. Jej akcja rozgrywała się w XV wieku, mówiła o pogromach Żydów w czasie trwającej w Europie epidemii dżumy, ale nie ulegało wątpliwości, że książka nawiązywała do współczesnych wydarzeń (Marca 1968).
Pisarską sławę, także międzynarodową, przyniosła mu powieść "Początek", opublikowana pierwotnie w Niemczech pt. "Piękna pani Seidemann". Pisarz dostał także za "Początek" prestiżową nagrodę artystyczno - kulturalną niemieckich katolików. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

KAZIMIERZ KOŹNIEWSKI

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 26 min

Kazimierz Koźniewski żył w latach 1919 - 2005. Powszechnie znany jako działacz i historyk harcerstwa, pisarz, publicysta, eseista, reportażysta, a także autor scenariuszy filmowych, m. in. "Piątka z ulicy Barskiej'', "Paryż - Warszawa bez wizy''.
W latach 1939 - 1940 był jednym z założycieli Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej. Został też członkiem Naczelnictwa Szarych Szeregów. Od jesieni 1945 roku członek redakcji "Przekroju", a od roku 1957 do śmierci redaktor "Polityki". W latach 1957 - 1982 był naczelnym redaktorem "Magazynu Polskiego", a w latach 1982 - 1985 "Tu i teraz".
Współpracował z wieloma pismami i gazetami. Autor około 50 książek i co najmniej 6000 artykułów w prasie periodycznej.
Współpracował także z Urzędem Bezpieczeństwa, a następnie Służbą Bezpieczeństwa niemal przez cały okres trwania PRL - u i był wyjątkowo gorliwym konfidentem.
W filmie przedstawione zostaną materiały dotyczące działalności Koźniewskiego na tych polach. Wypowiedzą się m. in: Marek Gajdziński (harcmistrz), Sławomir Cenckiewicz (historyk IPN) Joanna Siedlecka (pisarka i publicystka) Aleksandra Ziółkowska - Boehm (sekretarka Melchiora Wańkowicza), zaproszone są też osoby z redakcji "Polityki".
W ikonografii znajdą się materiały radiowe, telewizyjne, filmowe, a także cytaty z piśmiennictwa. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

ALFRED SZKLARSKI

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 24 min

Alfred Szklarski, autor słynnego cyklu książek o przygodach Tomka Wilmowskiego, ma w swoim życiorysie pisarza dużą lukę. Jego debiut literacki miał miejsce w grudniu 1939 roku. Opublikował wtedy pierwsze opowiadanie. Tyle tylko, że publikacja miała miejsce w tzw. prasie gadzinowej wydawanej przez okupanta. Szklarski publikował swoje opowiadania i powieści w odcinkach, w gazetach wydawanych przez Niemców, przez cały okres okupacji.
W oficjalnych notkach biograficznych jeszcze w 2003 roku nie wspomina się o latach okupacji i wyroku 8 lat, na jaki skazano Szklarskiego w 1949 roku za kolaborację z hitlerowskim okupantem. Sam Szklarski po 1956 roku wymazał te fakty ze swojego życiorysu. Nigdy o tych sprawach publicznie nie mówił.
W filmie o Szklarskim opowiadają Tomasz Zapert, Krzysztof Kłosiński, ks. Adam Zelga - współautor ostatniej książki Szklarskiego i córka autora. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

STANISŁAW CAT-MACKIEWICZ

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 25 min

Stanisław Cat - Mackiewicz (1896 - 1966), legendarny publicysta i pisarz historyczny, były premier rządu RP na uchodźstwie - w czerwcu 1956 powraca z emigracji w Londynie. Jaką rolę w sprowadzeniu Cata - Mackiewicza do kraju odegrał późniejszy "papież krytyki literackiej w Niemczech", Marcel Reich - Ranicki? Jaki był wynik gry podjętej przez Stanisława Cata - Mackiewicza z komunistyczną władzą? [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

MELCHIOR WAŃKOWICZ

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 26 min

Autorzy filmu przedstawiają mniej znaną twarz pisarza, który choć uchodził zawsze za postać kontrowersyjną i niezwykle oryginalną, to jednego mu nie odmawiano - talentu.
W filmie zderzone zostają ze sobą krańcowe opinie. Zdaniem dr. Sławomira Cenckiewicza z IPN czy emigracyjnego publicysty Zbigniewa Siemaszki, Wańkowicz jawi się nie tylko jako postać tchórzliwa, pazerna na pieniądze, nielojalna i rozchwiana moralnie, ale także słaby pisarz. Z kolei mecenas Jan Olszewski, Joanna Siedlecka i dr Aleksandra Ziółkowska przedstawiają go jako dobroczyńcę prześladowanych, antykomunistę, postać wielką, wręcz genialną. Staramy się te opinie równoważyć ze sobą, zostawiając widzowi ostateczną ocenę.
Opowieść o Wańkowiczu składa się z trzech etapów: powrót pisarza do kraju po prawie dwudziestoletniej emigracji; relacja z procesu wytoczonego pisarzowi w 1964 r. ; ostatnie lata życia, kiedy to mając lat 80, buduje dom, wydaje dzieła wybrane, toczy trzy sądowe procesy, kupuje czerwonego fiata 125p i zakochuje się w swojej młodszej o 57 lat sekretarce. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

JERZY SZANIAWSKI

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 26 min

Biografia Jerzego Szaniawskiego, zwanego często "milczącym" ze względu na swoją niechęć do pogłębionych wywiadów i spowiedzi, pełna jest znaków zapytania. Powojenne losy Jerzego Szaniawskiego wydają się być szczególnie tragiczne.
"Errata do biografii Jerzego Szaniawskiego" opowiada o życiu twórcy, niezależnego, przynależącego do wyniszczonej po II wojnie światowej przez PRL generacji ziemiańskiej inteligencji. "Errata" to próba rekonstrukcji wydarzeń towarzyszących powolnemu odsuwaniu Jerzego Szaniawskiego od środowiska literackiego, a przede wszystkim opowiadanie o sekowanym i systematycznie niszczonym przez niechętne mu władze, urzędników instytucje PRL i zawistnych ludzi, artyście. Jerzy Szaniawski nie był pisarzem wywrotowym, nie był niebezpieczny dla PRL w sensie dosłownym. Był natomiast reliktem czasów dawno minionych, przez PRL wyklętych. Został kiedyś nazwany "twórcą epoki imperializmu". Jego ziemiańskie korzenie, przedwojenny wizerunek posiadacza ziemskiego, dramaturga bezpiecznie zaszytego w swojej posiadłości w dworze w Zegrzynku budziły zawiść i niechęć środowiska literackiego Z kolei posiadany majątek - atrakcyjna ziemia nad Narwią i Zalewem Zegrzyńskim - stanowił nie lada pokusę dla miejscowego PGR - u i ośrodka PTTK. Nękano więc Szaniawskiego podatkami, domiarami, nawet włamaniami. Po kawałku przywłaszczano jego ziemię.
W okresie "rozkwitu" turystycznego okolic nowo powstałego Zalewu Zegrzyńskiego, dramaturg otoczony przez hałasującą zgraję wycieczkowiczów żeni się z Anitą Szatkowską. Wegetują wspólnie w zrujnowanym dworku kilka lat. Ten okres życia Jerzego Szaniawskiego owiany jest tajemnicą. Według niektórych Anita Szatkowska, będąc osobą niezrównoważoną psychicznie, doprowadziła do śmierci męża, według innych jako jedyna zdawała sobie sprawę, jak wiele sił chciałoby przejąć jego majątek i spuściznę po nim.
Niestety historia Jerzego Szaniawskiego kończy się tragicznie. Po jego śmierci Anita Szaniawska mieszka jeszcze kilka lat w dworku. W roku 1977 wybucha tam pożar, w którym ginie dwóch mężczyzn Z dworku zostają zgliszcza, Anita zostaje zamknięta w Tworkach. Do dnia dzisiejszego dworek nie został odbudowany. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

ANNA LANGFUS

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 26 min

Film o Annie Langfus, urodzonej w Polsce francuskiej pisarce pochodzenia żydowskiego, laureatce nagrody Goncourtów za książkę "Bagaże z piasku". Urodzona w Lublinie w 1920 roku, po wojnie od 1946 roku do śmierci w 1965 roku mieszkała w Paryżu. Film przedstawia koleje jej życia i najważniejsze dokonania twórcze. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

JACEK BIEREZIN

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2007
• Barwny, 26 min

26 maja 1993 roku o godzinie 6.15 na moście Alma w Paryżu, Jacek Bierezin, legendarny poeta i opozycjonista, wpada pod samochód. Po chwili wstaje. Z podniesionymi rękami wchodzi pod następny samochód. Tym razem ciężarówkę. Ginie. W jego krwi nie stwierdzono alkoholu.
Film próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy to na pewno było samobójstwo. Dlaczego zginął? Dlaczego po 1989 roku pozostał na emigracji? Kim był?
O Jego pięciu wielkich pasjach: poezji, polityce, kobietach, alkoholu i górach opowiadają żona Ewa Sułkowska-Bierezin, poeta Zdzisław Jaskuła, himalaista Marek Grochowski, dziennikarz RWE Konrad Tatarowski, współzałożyciel "Pulsu" Tomasz Filipczak oraz pisarka Joanna Siedlecka.
Opowieść o Bierezinie - rewolucjoniście, sportowcu, kobieciarzu i pijaku, awanturniku i buntowniku ubarwiają cytaty z filmu dokumentalnego "Samotnik z Massy" nakręconego tuż przed śmiercią poety. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj