Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

FILMOWA ENCYKLOPEDIA POWSTAŃ ŚLĄSKICH

WALENTY FOJKIS - W WALCE O POLSKI ŚLĄSK

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2017
  • Barwny, 17 min

Bohaterem odcinka jest Walenty Fojkis (1895-1950), wybitny dowódca w trakcie III powstania śląskiego, poseł na Sejm Śląski, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W 1913 roku jako maturzysta podjął pracę w kancelarii adwokackiej działacza narodowego dra Zygmunta Seydy, za jego namowami wstąpił do TG „Sokół”. Tak zaczęła się jego kariera w polskich organizacjach. W trakcie II wojny światowej został ranny w bitwie pod Lens. W trakcie rekonwalescencji nawiązał kontakt z POW G. Śl., szybko objął dowództwo okręgu bytomsko-tarnogórskiego. Zasłynął jako bezkompromisowy dowódca. W 1920 roku był pierwszym wyruszył ze swoim oddziałem do walk II powstania. Od XII 1920 do IV 1921 pełnił funkcję komendanta POW G. Śl. w powiecie katowickim. W III powstaniu kierował jedną z najważniejszych formacji uczestniczących w tej zrywie (1. Pułk im. J. Piłsudskiego), odznaczający się w walkach o Przystań Kozielską, Kędzierzyn i Kłodnicę. W okresie międzywojennym jeden z inicjatorów powołania Związku Byłych Powstańców, chadecki poseł na Sejm Śląski, naczelnik gminy Michałkowice. Uczestniczył w kampanii wrześniowej, kierując obroną Siemianowic Śląskich (wydarzenia te opisał później Melchior Wańkowicz w książce „Wrzesień żagwiący”. Przedostał się przez Rumunię do Francji, a potem do Anglii. Pełnił służbę w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Zmarł w 1950 roku w Edynburgu. Historię życia Walentego Fojkisa odtwarzają jego krewni – Henryk Fojkis oraz Maria Reymann-Mikołajczak.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

SYLWESTER LEŚNIOK - W CIĄGŁEJ TUŁACZCE

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2017
  • Barwny, 14 min

Bohaterem odcinka jest Sylwester Leśniok (1894-1945) – urodził się w 1894 roku w Szombierkach. W młodości wyjechał za pracą do Francji, gdzie wstąpił do armii Hallera. Po powrocie na Śląsk angażuje się w działalność POW Górnego Śląska i wraz z dwoma szwagrami walczy w powstaniach śląskich. W jego mieszkaniu znajduje się sztab powstańców z Orzegowa. W momencie wybuchu II wojny światowej musi uchodzić ze Śląska, ukrywa się pod fałszywym nazwiskiem w Krakowie. Jego żona jest wielokrotnie przesłuchiwana przez Gestapo. Ostatecznie zostaje aresztowany i osadzony w więzieniu przy Montelupich. Następnie trafia do KL Auschwitz, skąd zostaje przewieziony do Mauthausen-Gusen. Umiera w maju 1945 roku, na kilka dni przed wyzwoleniem obozu. Jego tragiczny życiorys przypominają córka Jadwiga Pelka oraz jej kuzyn Paweł Króliczek.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

JAN STANEK - ŚLĄSKI HUBAL

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2017
  • Barwny, 17 min

Bohaterem odcinka jest Jan Emil Stanek (1895-1961) – jak pisał w swoich wspomnieniach pochodził „z rdzennych Górnoślązaków, którzy zaprawiali go w miłości Boga i Ojczyzny, w bezgranicznym poświęceniu dla jej dobra i przywiązania do swych bliźnich”. Pierwszą próbę charakteru przeżył w wieku 12 lat, gdy został postrzelony przez rosyjską straż graniczną w trakcie przemytu broni dla powstańców w Królestwie Polskim. Od 1908 roku aktywnie uczestniczył w działalności TG „Sokół”. W trakcie I wojny światowej przymusowo wcielony do armii pruskiej, uczestniczył m. in. w bitwie pod Sommą. W trakcie wojny szerzył polskie wartości narodowe wśród Górnoślązaków. W 1919 roku uczestniczył w formowaniu POW G. Śl., werbował także ochotników do polskiej armii. Podczas I powstania kierował kompanią siemianowicką i wydał rozkaz do rozpoczęcia powstania na tych terenach. Zajmował się również organizowaniem broni i ochroną polskich manifestacji w okresie plebiscytowym. W trakcie II powstania jako pierwszy wyruszył ze swoimi oddziałami do walki. W III powstaniu uczestniczył w układaniu planów operacyjnych i organizowaniu kursów łączności. Pod koniec walk objął dowództwo Grupy „Środek” dla powiatów: katowickiego, bytomskiego, zabrskiego i gliwicko-toszeckiego. W międzywojniu działał w NChZP, ZPŚl oraz wspomagał weteranów powstań śląskich. Po upadku kampanii wrześniowej 1939 podjął działalność konspiracyjną, pełniąc m. in. funkcję komendanta Śląskiego Legionu Armii Krajowej. Aresztowany w grudniu 1941 roku, skazany na śmierć i osadzony kolejno w obozach: Mysłowice I, Gross-Rosen i Sachsenhausen, gdzie wykonywano na nim eksperymenty medyczne. Cudem przeżył. W trakcie wyzwolenia obozu przez żołnierzy amerykańskich ważył jedynie 34 kg. Po wojnie nadal prowadził działalność narodową, wielokrotnie aresztowany przez UB. Zmarł w zapomnieniu w czerwcu 1961 roku. Jego porywającą historię prezentuje córka – Teresa Stanek.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

JÓZEF KRÓLICZEK - Z MARYNARKI DO POWSTAŃ

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2017
  • Barwny, 14 min

Bohaterem odcinka jest Józef Króliczek (1892-1945) – w młodości przez 8 lat służył w niemieckiej marynarce wojennej. W trakcie I wojny światowej brał m.in. udział w największej bitwie morskiej – Bitwie Jutlandzkiej. Po powrocie z wojny angażuje się w przygotowanie powstań śląskich na terenie rodzinnego Orzegowa. W okresie międzywojennym przenosi się do Gdyni, a w 1935 roku powraca na Śląsk. W trakcie II wojny światowej jest stale obserwowany przez Gestapo. Aresztowany 18 grudnia 1940 roku w Katowicach i osadzony w więzieniu w Brzegu. Trafia do KL Auschwitz, a następnie do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie, gdzie umiera w marcu 1945 roku. O tamtych wydarzeniach opowiada jego syn Paweł Króliczek.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

PIOTR GWÓŹDŹ - Z KARABINEM NA POWSTANIA

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2017
  • Barwny, 15 min

Bohaterem odcinka jest Piotr Gwóźdź (1895-1983) – członek Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska w Radzionkowie, uczestnik trzech powstań śląskich. W III powstaniu walczył o Tarnowskie Góry, Tworóg, Zębowice i Dobrodzień. Po powstaniach był członkiem Związku Powstańców Śląskich oraz Związku Zachodniego. W trakcie II wojny światowej stale ścigany przez Gestapo, wielokrotnie zmienia miejsce pobytu i wstępuje do ruchu oporu, gdzie angażuje się w zdobywanie materiałów wybuchowych. Historię Piotra Gwoździa prezentują jego dzieci Maria Górnicka i Roman Gwóźdź.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

W KADRACH HISTORII – JAN JASIULEK

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2018
  • Barwny, 17 min

Bohaterem odcinka jest Jan Jasiulek (1902-1982). Urodził się w Starym Koźlu, jego rodzina szybko przeniosła się na Górny Śląsk. W latach 1919-1921 brał udział w pracach plebiscytowych i powstaniach śląskich. W okresie międzywojennym zajmował się kupiectwem, prowadził sklepy w Zabrzu, potem w Nowym Bytomiu, gdzie się osiedlił i w 1937 roku wybudował Kino Patria. Od tej pory Jasiulek stał się jednym z najbardziej wpływowych ludzi kina na Śląsku. W czasie II wojny światowej został jednak siłą usunięty z kina i za swoją patriotyczną przeszłość osadzony w KL Dachau. Dzięki wsparciu rodziny udało mu się przeżyć wojnę. Po wyzwoleniu jako prawowity właściciel starał się odzyskać kino. Rodzinny interes został jednak upaństwowiony, a właścicielowi przydzielono niską pensję i mianowano kierownikiem. Jan Jasiulek zmarł w 1982 r., nie odzyskawszy swojej własności. Kino wróciło w ręce jego rodziny dopiero w latach 90.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

ROBERT KULA - W WALCE O POLSKĘ

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2018
  • Barwny, 13 min

Bohaterem odcinka jest Robert Kula (1882-1950) – powstaniec śląski, katowicki radny, członek Zarządu Głównego Związku Powstańców Śląskich. Już w czasie powstań śląskich słynął z bezkompromisowości. W jego domu wielokrotnie odbywały się rewizje niemieckiej policji. Szczególnie odznaczył się w trakcie III powstania w walkach o Górę św. Anny. Po powstaniach zadeklarowany piłsudczyk i przeciwnik Korfantego. Zarządzał restauracjami i hurtownią tytoniu w Nowej Wsi. W 1926 r. został radnym rady miejskiej w Katowicach. Aktywnie działał w organizacjach weteranów walk powstańczych, w latach 1924-1930 piastując stanowisko prezesa Związku Powstańców Śląskich na powiat katowicki oraz zastępcy skarbnika w Zarządzie Głównym ZPŚl. Mimo poparcia wyrażonego sanacji po przewrocie majowym, wielokrotnie występował przeciwko władzom ZPŚl, szczególnie za czasów prezesury Rudolfa Kornkego. W styczniu 1930 r. założył Śląski Blok Narodowy, stronnictwo popierające sanację i chroniące interesy ludności śląskiej. Cieszył się ogromnym szacunkiem środowiska powstańczego w Katowicach. Odznaczony m.in. orderem Virtuti Militari. Zmarł w 1950 roku.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

EMIL GAJDAS - APTEKARZ Z RADZIONKOWA

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2018
  • Barwny, 14 min

Bohaterem odcinka jest Emil Gajdas (1879-1948) – aptekarz, współorganizator Polskiej Rady Ludowej miasta Tarnowskie Góry i działacz w Głównym Komitecie Wykonawczym POW G.Śl. w Bytomiu. W lutym 1919 roku członkowie POW zebrani w radzionkowskiej aptece w domu Gajdasa złożyli przysięgę, ślubując „walczyć do ostatniej kropli krwi, aż złączy się Górny Śląsk z Polską”. Okres powstań był tragiczny dla losów rodziny Gajdasa. W trakcie powstań poległa jego żona Laura (w wyniku powikłań wynikających z zapalenia płuc, którego nabawiła się w trakcie przenoszenia przez Brynicę meldunków powstańczych) oraz pasierb Walter Larysz (zabity 3 maja 1921 r. w trakcie jednej z potyczek w Rybniku). Sam Gajdas w II powstaniu pełnił funkcję zastępcy dowódcy w powiecie tarnogórskim. Walczył też w III powstaniu, w trakcie którego został komisarycznym burmistrzem Tarnowskich Gór. W okresie międzywojennym był posłem na Sejm Śląski (wicemarszałkiem w latach 1930-32) i czołowym działaczem Narodowego Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy oraz Obozu Zjednoczenia Narodowego na Śląsku. W trakcie II wojny światowej ze względu na swoją powstańczą przeszłość musiał się ukrywać. Zmarł 9 grudnia 1948 roku w Radzionkowie.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

MARIA KUJAWSKA – POWSTAŃCZA LEKARKA

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2018
  • Barwny, 18 min

Bohaterką odcinka jest Maria Kujawska (1893-1948) – lekarka, śląska działaczka społeczna i polityczna, jedna z pięciu posłanek na Sejm Śląski. Urodziła się w Raciborzu w rodzinie niemieckiej jako córka mistrza szewskiego Wilhelma Raidy i Berty z d. Jendrischek. Po ukończeniu szkoły średniej w 1915 r. wstąpiła na Wydział Medyczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Tam pod wpływem grupy polskich studentów zafascynowała się polską historią i wstąpiła do tajnej organizacji ZET przygotowującej kadry do pracy w przyszłym państwie polskim. Studia ukończyła na polskich uniwersytetach w Poznaniu i Krakowie, a 15 lipca 1920 r. uzyskała w Warszawie dyplom lekarza. W latach 1920-1922 zaangażowała się w działalność polityczną na Śląsku. Była jedyną kobietą lekarką biorąca udział w III powstaniu śląskim – zajmowała się rannymi w kilku punktach sanitarnych oraz prowadziła pociąg sanitarny grupy „Wschód” do szpitala w Sosnowcu. Następnie pracowała w szpitalu polowym w Toszku, a później do stycznia 1922 r. w stopniu porucznika-lekarza w Głównym Szpitalu Wojsk Powstańczych w Mysłowicach. Wraz z mężem Kazimierzem (kolegą ze studiów) byli zwolennikami systemu powszechnej opieki zdrowotnej i nigdy nie podjęli prywatnej praktyki lekarskiej. W 1931 roku Maria Kujawska została wybrana na II przewodniczącą Towarzystwa Polek, była też członkiem Zarządu Okręgu Śląskiego PCK, Towarzystwa Lekarzy Polaków na Śląsku, Śląskiej Izby Lekarskiej i wielu innych organizacji. Należała do grona założycieli Instytutu Śląskiego. Została dwukrotnie wybrana do Sejmu Śląskiego (II i III kadencji), gdzie pełniła funkcję sekretarza Komisji do spraw wyznań religijnych i oświecenia publicznego. W 1936 r. została wybrana do Śląskiej Rady Wojewódzkiej, otrzymała również Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. We wrześniu 1939 roku przedostała się do Rumunii, a następnie Jugosławii. Pięć lat później wraz z dwiema córkami została przewieziona do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie przydzielono ją do personelu medycznego. Wielokrotnie ratowała osadzonych od śmierci z rąk nazistów. Po wojnie przeniosła się do Pszczyny, gdzie zmarła w 1948 roku.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

HENRYK JARCZYK - LEKARZ ZAUFANIA

  • Film dokumentalny
  • Produkcja:
    Polska
  • Rok produkcji:
    2018
  • Barwny, 14 min

Bohaterem odcinka jest Henryk Jarczyk (1889-1949) – uczestnik powstań śląskich i powstania wielkopolskiego, komisarz plebiscytowy, lekarz. Do szkoły powszechnej chodził w Podlesiu, a następnie w Mikołowie. Gimnazjum ukończył w Gliwicach, gdzie należał do konspiracyjnego samokształceniowego Towarzystwa Tomasza Zana. W 1908 r. podjął studia medyczne we Wrocławiu, kontynuował je w Monachium i Lipsku, uzyskując w 1914 r. dyplom lekarza, a kilka lat później także stopień naukowy doktora. W latach 1920–1921 kierował Polskim Podkomisariatem Plebiscytowym w Katowicach. Cudem uniknął śmierci po napadzie Niemców na siedzibę komisariatu. W latach 1924–1939 był dyrektorem Szpitala Spółki Brackiej w Katowicach. Po wybuchu II wojny światowej został internowany, a następnie wywieziony na Syberię. Udało mu się przedostać do armii gen. Andersa, z którą przeszedł szlak bojowy przez Iran, Palestynę, Afrykę Północną, Anconę, Bari i Monte Cassino, gdzie szefował służbom medycznym. Po wojnie w randze majora wylądował w Anglii. Do Polski wrócił w 1948 roku. Po powrocie założył i zorganizował szpital miejski w Siemianowicach Śląskich. Zmarł w sierpniu 1949 roku.

Ekipa
pełna | skrócona | schowaj

2024.06.06 04:41:42
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.