Ludwik Solski

 

zwiń

• 1855. 01. 20
  Data urodzenia

  Gdów koło Wieliczki
• 1876. 01. 15
  Debiut teatralny

  rola Alberta w "Synu diabła" P. Fevala w Teatrze Krakowskim zagrana pod pseudonimem Mancewicz
• 1935
  Odznaczenie

  Komandoria Orderu Polonia Restituta
• 1946
  Odznaczenie

  Order Polski Odrodzonej I klasy
• 1946
  honorowe obywatelstwo Warszawy
• 1950
  Nagroda

  Państwowa Nagroda Artystyczna I stopnia
• 1951
  Odznaczenie

  Order Sztandaru Pracy I klasy
• 1951
  honorowe obywatelstwo Krakowa
• 1954
  Odznaczenie

  Order Budowniczego Polski Ludowej
• 1954
  doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego
• 1954. 12. 19
  Data śmierci

  Kraków; pochowany w grobach zasłużonych na Skałce

• 1855. 01. 20
  Data urodzenia

  Gdów koło Wieliczki
• 1954. 12. 19
  Data śmierci

  Kraków; pochowany w grobach zasłużonych na Skałce

Właściwie: Ludwik Sosnowski. Aktor, reżyser, dyrektor teatru. Uczył się w gimnazjum w Tarnowie, ale nigdy go nie ukończył. Próbował handlu, praktykował w krakowskim sądzie, a nawet w zakładzie ślusarskim. W 1875 zaczął statystować w teatrach krakowskich. W następnych latach występował w wielu trupach teatralnych, m. in. w zespole Anastazego Trapszy. W 1883 powrócił do Teatru Krakowskiego, od tego czasu używał pseudonimu przejętego od nazwiska pierwszej żony, Michaliny Solskiej. Powodem przyjęcia tego nazwiska było ukrywanie się przed żandarmerią, poszukującą go za uchylanie się od służby w wojsku austriackim. W Krakowie pozostał do roku 1900. W tym czasie m. in. występował u boku Heleny Modrzejewskiej. Od 1894 zajmował się także reżyserią. W latach 1900-05 występował we Lwowie. W 1905 został dyrektorem Teatru Miejskiego (od r. 1909 Teatru im. Słowackiego) w Krakowie (o stanowisko to rywalizował m. in. ze Stanisławem Wyspiańskim). Funkcję tę pełnił do 1913, odnosząc w tym czasie ogromne sukcesy, zarówno jako aktor, reżyser i dyrektor. Zagrał wtedy swe najwybitniejsze role, m. in. Starego Wiarusa w "Warszawiance" Wyspiańskiego, Judasza w "Judaszu z Kariothu" K. H. Rostworowskiego i rolę tytułową w "Wielkim Fryderyku" Nowaczyńskiego. W 1913 rozpoczął współpracę z Warszawskimi Teatrami Rządowymi, ale w następnym roku, wobec groźby wybuchu wojny, przerwał występy i wyjechał do Zakopanego. W 1916 występował gościnnie w Krakowie, a w 1917 (na 8 miesięcy) objął dyrekcję warszawskiego Teatru Polskiego. W latach 1922-24 dyrektorował (wspólnie z Juliuszem Osterwą) Teatrowi Rozmaitości. Od 1924 do wybuchu wojny wchodził w skład zespołu Teatru Narodowego, okresowo pełnił też funkcję dyrektora teatru. W 1929 wystawił "Niespodziankę" Rostworowskiego. Kreowaną przez niego postać Ojca krytyka uznała za jedno z największych arcydzieł polskiej sztuki aktorskiej. W 1934 otrzymał godność honorowego dyrektora krakowskiego Teatru im. Słowackiego. W czasie drugiej wojny światowej przebywał w Warszawie. We wrześniu 1939 uderzenie bomby zniszczyło kamienicę (Al. Jerozolimskie 31), w której Solski mieszkał. Pożar strawił cały dobytek artysty. Po powstaniu warszawskim Solski trafił do obozu pruszkowskiego, a następnie do Krakowa. W 1945 powrócił na scenę Teatru im. Słowackiego. W tym samym roku teatr w Tarnowie przyjął jego imię. Ostatni raz wystąpił na scenie 5 czerwca 1954 w Warszawie (miał wtedy 99 lat). Trzy dni po śmierci aktora jego imię przyjęła krakowska PWST.

Filmografia

chronologicznie ↓  ↑  | wg rodzajów | wg funkcji | zwiń

Nagrody indywidualne

schowaj

• 1938
  GENIUSZ SCENY
  Wenecja (MFF) nagroda aktorska

Inne nagrody dla ważniejszych filmów

pokaż

• 1938
  GENIUSZ SCENY
  Wenecja (MFF) nagroda za scenariusz, nagrodę otrzymał/a Adam Grzymała Siedlecki