LIDER

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2005
• Barwny, 48 min

Bohaterem filmu jest prof. Zbigniew A. Pełczyński, w młodości żołnierz powstania warszawskiego, dziś filozof polityczny, emerytowany naukowiec i działacz społeczny lub - jak to sam określa - "przedsiębiorca społeczny". Dwukrotnie ranny w walkach w stolicy w 1944 r., na krótko przed upadkiem powstania dostał się do niewoli i trafił do obozu jenieckiego koło Bremy. Siedem miesięcy później, pod koniec kwietnia 1945 r., obóz został wyzwolony przez Amerykanów. Młody Pełczyński wstąpił do brytyjskiej armii, by dalej walczyć. Pragnął też studiować. Miał szczęście: wraz z kilkoma innymi kolegami z AK trafił na uniwersytet St. Andrews w Szkocji. Specjalizował się w filozofii politycznej, w 1951 r. przyjął brytyjskie obywatelstwo i otrzymał etat naukowy na uniwersytecie w Oksfordzie. Dobrze czuł się w Wielkiej Brytanii, cenił i lubił tamtejsze obyczaje, kulturę, ludzi. Wrósł w swoją drugą ojczyznę. Jak powiada, "zrepolonizowała" go dopiero "Solidarność". W początkach III Rzeczpospolitej był doradcą Sejmu i URM, ale nie odniósł na tym polu wielkich sukcesów. W 1994 r. zakończyła się więc jego kariera doradcy, lecz po kilku latach intensywnej działalności w Polsce nie chciał wracać do spokojnego życia emerytowanego wykładowcy i swego domu na angielskiej wsi. Zainicjował współpracę między uczelnią w Oksfordzie i Uniwersytetem Warszawskim, stworzył system stypendialny dla studentów z Polski. W 1994 r. założył też Szkołę Liderów, która w ciągu 10 lat funkcjonowania przekroczyła granice Polski: w jej zajęciach coraz liczniej uczestniczą bowiem także młodzi ludzie z Ukrainy czy Gruzji. Celem szkoły jest kształtowanie postaw i stanu świadomości charakterystycznych dla otwartego społeczeństwa obywatelskiego, przygotowywanie młodych kadr zdolnych rządzić krajem, lokalnymi społecznościami, dużymi firmami - ludzi otwartych, kreatywnych, elastycznych, umiejących korzystać z cudzych doświadczeń. Opowieść o prof. Zbigniewie Pełczyńskim nie jest typowym filmem biograficznym, choć wiele w niej szczegółów z życiorysu bohatera, wyjaśniających, jakie wydarzenia i czynniki kształtowały jego postawę życiową, wpływały na jego wybory, skłoniły go do podjęcia określonych działań. To raczej filmowy esej, w którym losy tytułowego "lidera" stanowią punkt wyjścia do refleksji zarówno historycznych nad postawami powstańczego pokolenia, jak i tych całkowicie współczesnych, dotyczących reformy oświaty, a zwłaszcza szkolnictwa wyższego, możliwości kształtowania liderów społecznych i intelektualnych. Licznym stypendystom z Polski uniwersytet oksfordzki stworzył warunki, jakich nie był w stanie zapewnić im rodzimy uniwersytet. Losy i działalność prof. Zbigniewa Pełczyńskiego poznajemy z jego relacji, a także z wypowiedzi ludzi, którzy go znają prywatnie lub współpracują z nim: prof. Leszka Kołakowskiego, prof. Jerzego Kłoczowskiego, Bolesława Taborskiego, Timothy'ego Gartona Asha, Elizabeth Frazer, Johna Adaira, prof. Jana Krzysztofa Bieleckiego. Z kolei polscy stypendyści Oksordu i zatrudnieni na tej prestiżowej uczelni młodzi naukowcy z Polski, m.in. dr Marcin Walecki, dr Grzegorz Plebanek, dr Wiktor Maciejewski, Piotr Drag, Agnieszka Grodzińska czy Witold Czartoryski mówią o pozytywnych stronach systemu stypendialnego stworzonego przez prof. Pełczyńskiego, i ogromnych możliwościach, jakie otworzyły się przed nimi wraz z przyjazdem do Oksfordu. Absolwenci Szkoły Liderów, tacy jak Adam Krzanowski z Krosna, swoją pracą na rzecz miasta i jego mieszkańców, dowodzą natomiast praktycznej przydatności takich kursów. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj