ZIEMIA OBIECANA

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1974
• Premiera:
  1975. 02. 21
• Gatunek:
  Film historyczny, Film obyczajowy
• Barwny, metraż: 35 mm - 4632 m, 70 mm - 6120 m, 179 min
  
  Okres zdjęciowy: 15 lutego - 8 czerwca 1974.
  
  Lokacje: Łódź (Księży Młyn, ul. Moniuszki, park Źródliska, kino "Polonia", pałac Scheiblera na Placu Zwycięstwa (obecne Muzeum Kinematografii), fabryka i pałac Poznańskiego przy ul. Ogrodowej, fabryka Scheiblera ("Uniontex") przy ul. Tymienieckiego, podwórze pomiędzy domami Nr 26 i 28 przy ul. Ogrodowej, Pałac Poznańskiego - dzisiejszy budynek Akademii Muzycznej - przy ul. Gdańskiej 32, kamienica przy ul. Roosevelta 17, brzeg rzeki Ner w Rudzie Pabianickiej, ul. Lotniskowa 20, stara cegielnia przy ul. Franciszka z Asyżu 9), Pabianice (ul. Lipowa - scena samobójstwa Trawińskiego, ul. Okulickiego, dawna fabryka "Pawelana"), Bielsko, Wrocław (ZOO), Cieszyn (Teatr im. Adama Mickiewicza), Skierniewice (dworzec PKP), Głowno (rejon skrzyżowania ulic: Sikorskiego i Łódzkiej), Tomaszów Mazowiecki (dawna mieszalnia pasz przy ul. Głównej), Szopienice, Kruszów (rodzinny dwór Borowieckich), Wodzierady (dwór).

Młody inżynier Karol Borowiecki pracuje w fabryce Bucholca jako główny inżynier, marząc o założeniu własnej fabryki, podobnie jak jego przyjaciele - Moryc Welt, młody pośrednik i Maks Baum, syn właściciela starej, podupadającej tkalni. Na wieczornym przedstawieniu w teatrze Karol odnawia znajomość z piękną żoną bogatego fabrykanta, Lucy Zuckerową i udaje mu się wyciągnąć od niej tajemnice depeszy, która zbulwersowała najpotężniejszych rekinów łódzkiego przemysłu: wkrótce mają zostać podniesione cła na bawełnę. Trzej przyjaciele łączą swe kapitały i Moryc wyjeżdża do Hamburga, by kupić jak największy transport surowca; po jego sprzedaży będą mieli kapitał zakładowy na budowę fabryki.
Inicjatywa Borowieckiego napotyka na zorganizowany opór środowiska fabrykantów łódzkich, obawiających się konkurencji polskiej firmy, mogącej liczyć na automatyczne poparcie w całym kraju. Borowieckiemu zamyka się kredyt, odmawia sprzedaży maszyn. Karol musi sprzedać rodzinny majątek w pobliżu Łodzi, który kupuje dawny fornal wzbogacony na dostawach do Łodzi. Ojciec Karola, ziemianin w dawnym stylu nie pojmujący nowych czasów, wraz z mieszkającą w jego dworku Anką, narzeczoną Borowieckiego, przenoszą się do Łodzi. Fabrykę udaje się dokończyć, jednak na uroczystym poświęceniu odwiedza Borowieckiego stary Zucker, który dowiedział się o romansie żony z Karolem. Mimo zapewnień o bezpodstawności oskarżeń, stary fabrykant nie wydaje się przekonany. Wkrótce Lucy wyjeżdża do Berlina, Karol potajemnie jej towarzyszy. Po drodze odbiera w pociągu telegram z wieścią o pożarze fabryki. Tej samej nocy umiera ojciec Karola.
Fabryka była nieubezpieczona, przyjaciele są zrujnowani. Jedynym wyjściem stanie się zerwanie z Anką i ślub z Madą Muller, córką niemieckiego milionera. Borowiecki osiąga swój cel, staje się wielkim rekinem przemysłu, jednak płaci za to całkowitą rezygnacją z dawnych ideałów i marzeń młodości.

9 października 2000 odbyła się w Teatrze Wielkim w Warszawie premiera nowej wersji filmu. W stosunku do pierwowzoru była krótsza o ok. 30 min. Zmieniona została kolejność niektórych scen filmu, pojawiły się także sceny znane z serialu tv, których nie było w pierwotnej wersji filmu (montażu dokonali Andrzej Wajda i Halina Prugar-Ketling). Nowa taśma eksploatacyjna wykonana została na taśmie Kodaka (poprzednia była na ORWO), a dźwięk przygotowany został w systemie Dolby Digital Stereo (prace, które doprowadziły do tego celu, wykonali m.in. specjaliści z warszawskiego studia Sonoria: Małgorzata Przedpełska-Bieniek, Grzegorz Lindemann, Jacek Kuśmierczyk, Andrzej Andruszkiewicz i Ewa Guziołek ze Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia, zaproszona przez Sonorię w charakterze konsultantki; w pracach uczestniczyli także: Krzysztof Wodziński, z którym ściśle współpracował Robert Buczkowski; brakujące efekty synchroniczne stworzył Henryk Zastróżny; końcowego zgrania nowego dźwięku dokonał Marek Wronko). Za restaurację obrazu (korektę barwną) odpowiedzialny był Witold Sobociński przy współpracy Ewy Chudzik z Zakładu Obróbki Taśmy Filmowej WFDiF.

Fragmenty filmu (3)

pokaż

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Varia

pokaż

Nagrody

schowaj

• 1975
  Chicago (Międzynarodowy Festiwal Filmowy)-Złoty Hugo
• 1975
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Wielka Nagroda "Złote Lwy Gdańskie"
• 1975
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za rolę męską
  Wojciech Pszoniak
• 1975
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za scenografię
  Tadeusz Kosarewicz
• 1975
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za muzykę
  Wojciech Kilar
• 1975
  Lublin (Międzynarodowe Forum Filmowe "Człowiek-Praca-Twórczość")-nagroda publiczności
• 1975
  Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-Złote Grono
  nazwa nagrody: Wyróżnienie I stopnia; za "wybitne walory artystyczne, za wielostronne ukazanie procesu historycznego w jego aspektach - politycznym, ekonomicznym i kulturalno-obyczajowym, i wreszcie za odważną, za wskroś nowoczesną interpretację pierwowzoru literackiego"
• 1975
  Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-Nagroda Koordynacyjnej Rady Artystycznej Kin Studyjnych
  za "wybitne walory poznawcze, ideowe, artystyczne, a szczególnie za wyrażenie w skondensowanej, wysoce emocjonalnej formie najistotniejszych problemów kształtowania się kapitalizmu na ziemiach polskich, na przykładzie rozwoju przemysłowej Łodzi"
• 1975
  Moskwa (MFF)-Złoty Medal
• 1975
  Syrenka Warszawska (nagroda Klubu Krytyki Filmowej SDP)-w kategorii filmu fabularnego
  przyznana podczas VII Lubuskiego Lata Filmowego w Łagowie
• 1975
  Nagroda Ministra Kultury i Sztuki
  I stopnia
  Andrzej Wajda
• 1975
  Nagroda "Filmcritica" (pismo)
• 1976
  Bruksela (MFF)-II nagroda dziennikarzy
• 1976
  Belgrad (MFF "FEST")-nagroda za scenografię
  Tadeusz Kosarewicz
• 1976
  Oscar (Nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki Filmowej)
  nominacja w kategorii: film obcojęzyczny
• 1976
  Valladolid (Międzynarodowy Festiwal Filmowy)-Wielka Nagroda "Złotego Kłosa"
• 1977
  Łódź (Przegląd Filmów Społeczno-Politycznych)-Główna Nagroda
• 1977
  Kartagena (MFF)-I nagroda
• 1977
  Kartagena (MFF)-nagroda za reżyserię
  Andrzej Wajda
• 1978
  Avellino (MFF Neorealistycznego)-I Nagroda "Złote Laceno"
• 1996
  Złota Kaczka (przyznawana przez pismo "Film")
  specjalna "Złota Kaczka" dla najlepszego filmu z okazji 50-lecia pisma "Film"; przyznana w 1997
• 1999
  Koniec wieku - ankieta "Polityki"
  4 miejsce w ankiecie "Najciekawsze filmy polskie XX wieku"
• 2007
  Złota Kaczka (przyznawana przez pismo "Film")
  "Złota Kaczka" 50-lecia w kategorii: Najlepszy film
• 2015
  Gdynia (Festiwal Filmowy)-Diamentowe Lwy (nagroda przyznana z okazji 40. edycji festiwalu)
  za najlepszą muzykę 40-lecia
  Wojciech Kilar

Patrz także:

schowaj

• 1927
  ZIEMIA OBIECANA
  Film fabularny / Aleksander Hertz Zbigniew Gniazdowski
• 1967
  ZIEMIA OBIECANA
  Spektakl telewizyjny / Władysław Reymont / Tadeusz Worontkiewicz
• 1975
  ZIEMIA OBIECANA
  Serial fabularny / Andrzej Wajda