ANGELUS
- Film fabularny
- Produkcja:Polska
- Rok produkcji:2001
- Premiera:2001. 11. 02
- Barwny (negatyw: Kodak), dźwięk: Dolby, 103 min
Okres zdjęciowy: 23 sierpnia - 19 września 2000.
Lokacje: Chorzów (Huta Kościuszko), Katowice, Nikiszowiec, Rydułtowy, stacje PKP Bytom Bobrek i Katowice Murcki.
Podana wyżej data premiery dotyczy całego kraju, wcześniej (12 października) film wszedł na ekrany kin Śląska.
Punktem wyjścia dla fikcyjnej historii, opowiedzianej przez film, jest historia prawdziwa: dzieje zdumiewającego i niezwykłego w skali światowej, fenomenu, jakim była Janowska gmina okultystyczna, działająca na Śląsku, w latach 30-tych i w dwóch pierwszych dekadach powojennych. Ten fenomen był świadomie fałszowany przez władze PRL i zaistniał dzięki malarstwu członków gminy, które w kilku przypadkach osiągnęło światowy sukces. Twórczość ta przesłoniła to, co było jej przyczyną i źródłem: hermetyczne nauki i praktyki alchemiczne oraz teozofię Janowskich okultystów.
Akcja filmu dzieje się we wczesnych latach 50-tych (oraz dwie sceny retrospektywne z roku 1939).
Rok 1939. W gronie uczniów umiera Mistrz gminy okultystycznej. Na łożu śmierci - namaszcza swego następcę: malarza i teozofa Teofila; przekazuje uczniom księgi i znaki.
Wypowiada potrójne proroctwo: I - wybuch wielkiej wojny; II - inwazja świata astralnego i rządy jego demonów; III - Apokalipsa: zniszczenie przez promień z Saturna, kiedy ludzkość ostatecznie sprzeniewierzy się prawu moralnemu i boskiemu.
Rychło sprawdza się pierwsze proroctwo . Hitler i faszyści są w przekonaniu uczniów wcieleniami Saturnalnych demonów.
Lata 50-te. Pośród uczniów oczywiste jest przekonanie, iż wypełniło się II proroctwo: stalinizm to właśnie rządy Saturnalnej Bestii (scena kulminacyjna: wiec w kopalni - kwintesencja rządów Bestii). Teofil i uczniowie nabierają absolutnej pewności, ze wypełni się III proroctwo: zagłada. Odczytanie obrazów i znaków pozostawionych przez zmarłego Mistrza wskazuje, iż - ze względu na konfigurację planet z Saturnem - apokaliptyczny promień uderzy w Ziemię już bardzo prędko: to ostatnie chwile na uratowanie świata!
Teofil i uczniowie - zgodnie z okultystyczną nauką - wybierają adepta, niewinnego młodzieńca Rudolfa, który ściągając na siebie saturnalny promień - ma ocalić świat i ludzi.
Następują sekwencje pozyskiwania Rudolfa dla tej misji, jego ezoterycznej edukacji oraz cierpliwe, często komiczne - pilnowanie go przed utratą dziewictwa.
Potem - pełne perypetii, pechów i nieszczęść - przygotowania do ofiary: błędne wyliczenie miejsc, w które uderzy promień (komitet partii), podchody pod komitet - "fałszywy trop" - przez co grupa uczniów jest nękana i prześladowana; zdrada zazdrosnego uzurpatora Eryka; wybuch w lepiance alchemika Waltera; ostateczne zniechęcenie i rozpacz Teofila.
Wtedy Teofil i grupa dostają ostatni Znak: Głos wskazuje im sposób i miejsce ocalającej ofiary. Po rytualnym oczyszczeniu - nagi Rudolf, w otoczeniu odświętnie ubranych towarzyszy, jedzie wypożyczoną limuzyną - czajką przez górnicze osiedle. Ostatnia scena: nagi Rudolf wstępuje na szczyt ogromnej hałdy.
Tło historyczne filmu:
W latach 20-tych okręg Janowski, jak niemal cały Śląsk był szczególna enklawą kulturowa. Rodzimi mieszkańcy, odcięci zarówno od polskiego pnia, jak i od niemieckiej elity, tworzyli odrębną, zamkniętą formację kulturowa, w której przechowały się tradycje, wręcz archaiczne wierzenia, obyczaje i rytuały; wszechobecna była magia, powszechna - wiara w realne istnienie najrozmaitszych "stworków". To, a także niezwykle intensywne w Polsce międzywojennej - zainteresowanie parapsychologią i naukami hermetycznymi spowodowało, iż Janów stał się ważnym ośrodkiem okultystycznym, a to za sprawą elektryka z kopalni "Keiser" - Teofila Ociepki. Jako żołnierz niemiecki w czasie I wojny światowej zetknął się on z popularną i na obszarach Niemiec - wiedzą ezoteryczną. Lektura traktatów okultystycznych pociągnęła za sobą kontakty górnika z Janowa z niemiecką Lożą Różokrzyżowców, której Mistrz, Filip z Wirtembergii dokonał okultystycznego "wtajemniczenia" Ociepki. Ociepka uzyskał status mistrza tajemnych nauk: mógł samodzielnie nauczać i "głosić Prawdę". Powstaje wokół niego silna gmina okultystyczna w Janowie.
Ociepka i jego uczniowie - prości, niewykształceni górnicy - poszukują "kamienia filozoficznego", dążą do duchowej doskonałości, która pozwoli im przeniknąć Zasadę i Sens Świata i Boga, dotrzeć do tajemnicy Bytu. W ich działaniach nakładają się na siebie elementy okultyzmu, alchemii i teozofii z archaicznymi, magicznymi wierzeniami śląskimi, co daje fantastyczną, urzekającą bogactwem wyobraźni całość.
Na znak Hohmana, Ociepka - dotąd nie mający żadnych związków ze sztuką - zaczyna malować. W ten sposób "Naucza": tworzy moralizatorskie wizje, których tematyka i kształt plastyczny wpływają wprost z ezoterycznych traktatów i śląskiego świata magicznego.
Po wojnie rozpoczyna się nowy i niemal nieprawdopodobny etap działania Janowskiej gminy. W czasach stalinowskich grupa na nowo skupia się wokół Ociepki, a on sam reaktywuje się jako członek Loży Różokrzyżowców, przeniesionej do Kalifornii, stąd nadal napływa do Janowa okultystyczna literatura. Krąg Janowski - to olśniewająca kolorami metafizyczna oaza na czarnej stalinowskiej pustyni, to urzekająca duchowa przygoda. Z tej historii, z jej paradoksów i kontrastów - czerpie nasz film. (na podstawie materiałów dystrybutora)
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Reżyseria
- Reżyser II
- Scenariusz
- Zdjęcia
- Operator kamery
- Współpraca operatorska
- Oświetleniemistrz
- Wózkarz
- Laboratorium
- Laborant
- Scenografia
- Scenograf II
- Współpraca scenograficzna
- Rekwizyty
- Kierownictwo budowy dekoracji
- Kostiumy
- Współpraca kostiumograficznaMarta Urbus
- Muzyka
- Wykonanie muzykisopran
- Opracowanie muzyczne
- Realizacja nagrańMusic Project Studio KatowiceMusic Project Studio KatowiceKrzysztof KobylińskiStudio Ha - Ha PolandStudio Ha - Ha Poland
- Dźwięk
- Asystent operatora dźwięku
- Mikrofoniarz
- Efekty dźwiękoweStudio Filmowe Łódź
- UdźwiękowienieGrupa Siedem CzwartychGrupa Siedem CzwartychGrupa Siedem CzwartychStudio LechtonStudio Lechton
- Zgranie dźwięku
- Montaż
- Montaż elektroniczny
- Charakteryzacja
- TransportMirosław Żaczkowski
- Ewolucje kaskaderskiePiotr Głowacki
- Efekty specjalnenie występuje w napisach
- Fotosy
- Logotyp
- Opracowanie graficzne
- Transferw napisach nazwisko: Winiecki
- Kierownictwo produkcji
- Kierownictwo produkcji II
- Współpraca produkcyjnaMarcin Tymkiewicz
- Kierownictwo planu
- Script (Sekretariat planu)
- Administracja
- Producent
- KoproducentCanal +Canal +WFDiFAPF
- Produkcja
- Koprodukcja
- Obsada aktorskaJan SiodlaczekTeofilPaweł SteinertRudolfDaniel Skowronekmały RudolfEwald SójkaEwaldowaWalter GojJadźkaHelmut HesHelmutowaEryk PawErykowaOswald WróbelRuta Kubacbabcia OswaldaLibero2 role: Mistrz, Hitlerministertowarzysz KWkierownikpułkownikStalinsekretarzkamerdynerSandra Skowronekmała Gretkaduża GretkaGrzegorz StańkowskiAdekPiotr Wisiorek2 role: syn Eryka, dzieckoHelena JarekOma HeskonferansjerZygadziewczyna ZygiJan StachaJodlerErwin Sówkaświęta Barbaraświęty JerzyJarosław DziąbekGoringGoebbelsFrau HitleraAdam CzasakksiądzzakrystianministrantWeronika RychlikkupującaRyszard KoszczykfotografBernard BiczkowskifryzjerJózef HandzliksąsiadHenryk RychliksąsiadDominik SzewczyknarratorArkadiusz Paźprzemawiający górnikJózef Aniołprzemawiający górnikaniołMonika BudnyaniołaniołaniołBeata OstarekaniołBarbara SośnierzaniołubekubekubekWitold KielbassaubekubekubekubekJózefa StrączkowskapodróżnapodróżnypodróznyAlicja BurybufetowaElżbieta KoziełbufetowaKlara AteremodelkaMagda ChałupkamodelkaJoanna KurekmodelkamodelkaMagda JanotadzieckodzieckoPaweł WisiorekdzieckoJolanta BauszekAgnieszka RichterEugeniusz AleksaJózef JoszkiKopalnia Węgla Kamiennego Staszic (Katowice)orkiestra pod dyrekcją Grzegorza MierzwińskiegoKopalnia Węgla Kamiennego Śląsk (Ruda Śląska)orkiestra dęta pod dyrekcją Mirosława KaszubyBelcanto (Chudowniki)pod dyrekcją Stanisławy ZawadzkiejSzkoła Policji (Katowice)słuchacze
Nagrodyschowaj
- 2001Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-Srebrne Grono
- 2001Bydgoszcz (od roku 2010; w latach 1993-99 Toruń; w latach 2000-09 Łódź) (Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych "Plus Camerimage")-"Srebrna Żaba" w Konkursie Głównym
- 2002Września (Ogólnopolski Festiwal Sztuki Filmowej "Prowincjonalia")-"Jańcio Wodnik" za zdjęcia
- 2002
- 2002
- 2002
- 2002
- 2002
- 2002
- 2002
- 2002