KAWALERSKIE ŻYCIE NA OBCZYŹNIE

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1992
• Premiera:
  1993. 01. 15
• Barwny, 100 min
  
  Lokacje: Łódź (teren fabryki "Uniontex" przy ul. Tymienieckiego, Księży Młyn, przędzalnia Poznańskiego przy ul. Ogrodowej, pałac Biedermanna przy ul. Franciszkańskiej, elektrownia Scheiblera przy ul. Tymienieckiego 7), Pabianice (Sala Złota w Pałacu Enderów przy ul. Piłsudskiego 2), Zgierz (łaźnia), most tramwajowy nad Nerem pod Lutomierskiem.

Niemal od początku swej kariery Andrzej Barański uważany jest za reżysera chętnie portretującego codzienne życie, zwłaszcza na prowincji. Jego sposób narracji nasycony bywa zwykle delikatnym, dobrodusznym humorem i łagodnym sentymentalizmem. Reżyser konsekwentnie uprawia własną filozofię kina. Jej naczelną zasadą jest prawo do indywidualnej interpretacji świata, na którą wpływ mają przede wszystkim własne doświadczenia i przemyślenia. Twórczość autora "Tabu" od lat fascynuje krytyków swą osobnością i nietypowością. Jeden z nich tak o tym pisał: "Manifestowana w filmach Barańskiego zgoda na los i brak pretensji do świata jest na naszym gruncie czymś niebywałym - choć podobne nastawienie nie dziwiłoby w filmie skandynawskim czy chińskim. Barański ukazuje Polskę z całkowitym pominięciem romantycznych klisz, tak właśnie jakby ukazywał Skandynawię czy Chiny. Patrzy na świat trochę jak gość z Księżyca lub jak archeolog, zafascynowany materialnymi szczegółami życia." Pewnym odstępstwem od tej stylistyki jest jedynie "Horror w Wesołych Bagniskach", "thriller w stylu retro", w którym autor "Niech cię odleci mara" zaprezentował się widzowi jako wytrawny humorysta, biegle żonglujący konwencjami, zgrabnie balansujący między drwiną a filozoficzną refleksją.
Wcześniejsze o trzy lata "Kawalerskie życie na obczyźnie" to adaptacja pamiętnika Jakuba Wojciechowskiego pt. "Żywot własny robotnika". Tekst ten, będący relacją z pobytu młodego Polaka w Niemczech, w 1923 roku wygrał konkurs Polskiego Instytutu Socjologicznego. Wydany siedem lat później przez prof. Józefa Chałasińskiego zyskał uznanie m.in. Tadeusza Boya-Żeleńskiego, choć wielu zaszokował obyczajową śmiałością. Wyczulony na materialny konkret Andrzej Barański nie mógł przejść obok prozy Wojciechowskiego obojętnie. W jednym z wywiadów mówił: "Pierwsze, co rzuciło mi się w oczy przy lekturze książki - to gigantyczna ilość detali. Autor pamięta, ile zapłacił za piwo flaszkowane, a ile za beczkowe. Ten pamiętnik to właściwie sfabularyzowany rocznik statystyczny. Ale każdy detal ma tu znaczenie psychologiczne, mówi coś o bohaterze. Nastawiłem się na przedstawienie jego drogi życiowej. Jest ona o tyle oryginalna, że zwykle w młodości najpierw myśli się o miłości idyllicznej, potem dopiero przychodzą inne doświadczenia. U niego - inaczej. Odkrywa ją stopniowo, przechodząc kolejne stopnie wtajemniczenia erotycznego."
Początek XX wieku. Młody chłopak z Poznańskiego, Michał, jedzie w głąb Niemiec szukać pracy i lepszego życia. Pracując w fabryce włókienniczej zaprzyjaźnia się z innym polskim robotnikiem - Stefkiem. Razem uczęszczają na kurs tańca i form towarzyskich. Jednak zdobyte tam maniery nie pasują do środowiska, w którym żyje Michał i prowadzą do konfliktu. Michał przyłącza się do taboru karuzelnika i zaczyna z nim wędrówkę. Bujna działalność erotyczna karuzelnika i jego pomocnika, Hermana, ostro uświadamiają Michałowi istnienie tej strefy życia. Kiedy kończy się objazd z karuzelą, Michał podejmuje pracę w kotłowni. Mieszka u nienasyconej rozwódki, Frau Luther, która wprowadza go w arkana praktyk damsko - męskich. Zbyt mocno eksploatowany przez swoją gospodynię, wyjeżdża do Westfalii. Pracuje w kopalni. Rozbudzone apetyty zaspokaja teraz u płatnych dziewczyn. Bójka w kopalni sprawia, że znowu musi ruszyć w drogę. Ponownie spotyka Stefka i wspólnie dokonują podbojów miłosnych. Następuje jeszcze jedna wędrówka, kolejna praca i wreszcie pojawia się wielka miłość. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Nagrody

schowaj

• 1992
  Gdynia (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za scenografię
  Paweł Mirowski
  Albina Barańska