LIMUZYNA DAIMLER - BENZ

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska, RFN
• Rok produkcji:
  1981
• Premiera:
  1983. 01. 24
• Gatunek:
  Film psychologiczny
• Barwny, 2611 m, 91 min
  
  Lokacje: Poznań (Bazylika Kolegiacka pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy przy ul. Gołębiej, kory tenisowe AZS przy ul. Noskowskiego, Dom Myśliwski przy ul. Karola Libelta, Biblioteka Działyńskich przy ul. Zamkowej, Teatr Wielki przy ul. Fredry), Zgierz (Miejski Zakład Kąpielowy przy ul. Łęczyckiej 24), Łódź (ul. 10 lutego 1, dziedziniec kamienicy przy ul. Kościuszki 98), okolice stacji Szreniawa w gm. Komorniki.

Poznań, 5 maja 1939 roku. W mieście krążą wieści o narastającej groźbie wybuchu wojny. Gimnazjaliści, bracia Michał i Andrzej Hahnowie spacerując ulicami dostrzegają zaparkowaną pod niemieckim konsulatem lśniącą limuzynę. Korzystając z nieuwagi portiera, wskakują do auta i lekkomyślnie ruszają w drogę, przed siebie...
Za miastem zostają zatrzymani i poddani policyjnemu przesłuchaniu, pod zarzutem zamiaru porwania konsula Rzeszy w celu wyłudzenia okupu... Wzięty na spytki przez szefa "Dwójki", Andrzej przyznaje się do przewinienia; Michał policzkuje brata i zaprzecza insynuacji. Po zbagatelizowaniu incydentu przez ambasadę niemiecką, chłopcy początkowo wydaleni ze szkoły, zostają z powrotem przyjęci.
Wkrótce po tym wydarzeniu Andrzej udaje się na spotkanie gimnazjalnego kółka sympatyków Ligi Narodów i deklaruje dyrektorowi szkoły chęć objęcia jego przywództwa. W zapełnionej słuchaczami auli wygłasza przemówienie, w którym ostro atakuje Ligę Narodów za nieumiejętność zaradzenia narastającemu kryzysowi, obwiniając za tę indolencję Żydów i masonów. Michał zapisuje w swoim brulionie: "Andrzej - organizacja - pieniądze".
Andrzej, dzięki wstawiennictwu bliskiego znajomego, profesora Rogożyna, zostaje przedstawiony konsulowi Rzeszy, którego chciałby zaprosić na wykład do swojej organizacji. Wieczorem omawia z kolegami kwestię jej finansowania, wysokość wpisowego, ceny broni i amunicji... Michał podsłuchuje rozmowę, a jej szczegóły po kryjomu notuje w brulionie.
Michał odwiedza wuja Felińskiego podczas próby scenicznej w teatrze, po czym cały zespół wraz z sympatykami przenosi się do mieszkania Felińskich, gdzie chłopiec poznaje smak narkotyku... Podczas tego spotkania Michał rozpoznaje inżyniera Bogdańskiego, z którym zetknął się podczas policyjnych przesłuchań. Wieczorem podpowiada Andrzejowi sposób wyłudzenia od niego pieniędzy, mówiąc, że to złodziej, kapuś i narkoman... Wkrótce, po przekazaniu pieniędzy Bogdański błaga obu braci, by więcej go nie szantażowali.
Nauczyciel biologii Zemanek, na prośbę Michała wypowiada opinię o wartości jego pierwszej próby prozatorskiej. Jest on też ciekaw, ile prawdy kryje się w napisanym przez Michała opowiadaniu. Chce przekazać brulion jeszcze komuś do oceny.
Zaproszony przez Andrzeja konsul wygłasza w auli pogadankę. Porusza tematy związane z polityką międzynarodową, kulturą, cytuje fragmenty "Czarodziejskiej góry". W tym czasie kilku uczniów pojawia się obok limuzyny konsula, a jeden z nich ogłusza kierowcę metalowym prętem.
Andrzej zostaje wywołany z sali. Jakiś osobnik znienacka zadaje mu cios w szczękę, odbiera broń i wpycha do pracowni przyrodniczej. Po chwili zjawia się Zemanek i rozszyfrowuje informacje z opowiadania Michała, który przedstawił historię upokorzenia Adama Hartwiga (czyli Andrzeja) podczas przesłuchania na policji. Zemanek na tej podstawie wnioskuje, że Andrzej zamierza rzeczywiście porwać konsula... Zjawia się też dentysta Kuschmerek, który odwołuje się do niemieckiego pochodzenia Andrzeja. Wkrótce Andrzej na czele grupy uczniów przeprowadza swoiste porządki w... domu publicznym, gdzie kompromituje paru zacnych obywateli grodu, po czym - rozwiązuje swoją organizację a za składkowe pieniądze funduje kolegom męską uciechę...
Michał odwiedza Felińskich; ciotka wabi go do łoża, a kiedy znikają pod wielką kołdrą, obok nich kładzie się... Maks i zaczyna rozprawiać o rozdzierających duszę, mrocznych motywacjach wypełniających wnętrze artysty z prawdziwego zdarzenia...
W domu Hahnów wybucha otwarty konflikt między braćmi, dochodzi do bójki, którą przerywa ojciec. Sprowokowany pedagogicznym mentorstwem ojca, Andrzej wylicza po imieniu krewnych rodziny zamieszkujących w Niemczech. Rano, w czasie śniadania, Michał i Andrzej prowadzą z matką dialog na temat granic wolności poczynań człowieka. Michał rozczytuje się w "Lochach Watykanu", Andrzej natomiast udaje się do swoich hitlerowskich mocodawców. Zemanek wraz z Kuschmerkiem, wyznaczając Andrzejowi zadanie, wręczają mu karty mobilizacyjne, zaopatrują w pistolet i amunicję; zwracają mu też brulion z opowiadaniem Michała.
Andrzej wraz z grupą przydzielonych pomocników zajeżdża do prosektorium. Wykupione zwłoki kilku mężczyzn każe przebrać w mundury niemieckich żołnierzy. Wśród trupów spostrzega ciało Bogdańskiego. W domu Andrzej przekazuje bratu zwrócony przez Zemanka zeszyt z opowiadaniem. Kiedy nazajutrz rano Michał się budzi, spostrzega nieobecność brata. Udaje się jego śladem. Mija korty tenisowe, gdzie stoją trzy działa przeciwlotnicze i oddział polskiego wojska. Dociera do niemieckiego konsulatu, w którym Andrzej właśnie rozpoczyna akcję. Wypowiadając fragmenty prozy Michała, Andrzej nagle oddaje strzał z pistoletu do znajdującego się jeszcze w piżamie konsula. Pomocnicy Andrzeja oblewają trupy sprowadzone z prosektorium czerwoną farbą i wkładają im. do mundurów dokumenty mobilizacyjne. Michał spoza okiennych żaluzji patrzy na Andrzeja wsiadającego do niemieckiej ciężarówki. Auto odjeżdża, a ulicą przechodzi nauczyciel gimnastyki ze szkoły, ubrany w polski mundur wojskowy. Michał pali na stole swój brulion z opowiadaniem.

"Limuzyna Daimler-Benz" podobnie jak dwa poprzednie kinowe filmy Filipa Bajona - "Aria dla atlety" i "Wizja lokalna 1901" nawiązują do ważnych momentów z ostatniego stulecia naszej historii. Akcja filmu rozgrywa się co prawda jeszcze w Polsce niepodległej, ale są to ostatnie miesiące przed wojną. Bajon koncentruje swoją uwagę wokół kwestii kształtowania aspiracji i postaw bohaterów filmu. Zwraca uwagę na ich jeszcze mgliste ideały, ambicje, na łatwowierność i młodzieńczą niedojrzałość. Bezpośrednie reperkusje wybryku chłopców są prawie żadne. "Konsul nie zgłosił pretensji, uznał sprawę za wybryk, niepoważną kradzież. Ale fakt, że żart miał miejsce właśnie w tym, a nie innym okresie historii, ma wpływ na dalsze losy chłopców. Konkretnie na wybór drogi życiowej" - mówił Filip Bajon w jednym z wywiadów.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 1982
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Wielki Jantar za pełnometrażowy debiut fabularny
• 1982
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda za rolę męską
  w wyniku plebiscytu publiczności
  Michał Bajor
• 1982
  Figueira da Foz (MFF)-Grand Prix