SZCZĘŚCIE FRANIA

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  2001
• Premiera:
  2001. 03. 05
• Barwny, 69 min

W jednym z wywiadów Włodzimierz Perzyński (1877-1930) oświadczył niegdyś, że komediopisarzem został przez przypadek, a raczej...z powodów, niewiele mających wspólnego ze sztuką. Brakowało mu po prostu pieniędzy na wypłacenie się z zaciągniętej wcześniej zaliczki. Chcąc wybrnąć z nieprzyjemnej sytuacji, napisał "Lekkomyślną siostrę" (1904), jak się później okazało jedną ze swych trzech najlepszych komedii. Pozostałe dwie to "Aszantka" (1907) i "Szczęście Frania" (1909). To głównie one sprawiły, że nazwisko autora "Pamiętnika wisielca" do dziś figuruje w podręcznikach literatury i na teatralnych afiszach. Próby poetyckie, jak również obfity dorobek prozatorski i publicystyczny Perzyńskiego są obecnie niemal doszczętnie zapomniane.
"Szczęście Frania" to lekka komedia miłosna, w której pobrzmiewają także tony serio. Tradycyjnie zainscenizowany i dobrze zagrany spektakl Agnieszki Glińskiej umiejętnie je wydobywa. Zza fasady komizmu wyłania się "mały", lecz autentyczny dramat szlachetnego człowieka, któremu niskie urodzenie staje na drodze do tytułowego "szczęścia". Ironia losu jest tu podwójna. Nie dość, że pogardzany Franio przewyższa moralnie całe swoje otoczenie (może poza służącą Mroczyńską), to jeszcze realizacja marzenia jego życia przynosi mu nie tyle radość, co dotkliwe upokorzenie. Rozpieszczona i zepsuta Hela, córka państwa Lipowskich, pobiera lekcje malarstwa u zblazowanego artysty Otockiego, z którym potajemnie romansuje. Jej matka jakby czegoś się domyśla, urządza dziewczynie awantury i pod byle pretekstem wpada do pokoju, gdzie odbywają się lekcje. Hela, doprowadzona do wściekłości, ulega namowom Otockiego i decyduje się skrycie odwiedzić artystę w jego pracowni. Tymczasem w pannie Lipowskiej kocha się szaleńczo Franio, prostolinijny chłopak z nizin. od lat służący u jej rodziców. Uczciwy i niegłupi cieszy się w domu swych chlebodawców statusem niemal krewnego. Nieodzowny do pomocy w kantorze, niezastąpiony w wieszaniu firanek, jedyny do pakowania walizek oraz tysiąca innych gospodarskich drobiazgów. Cóż z tego, skoro "państwo" w głębi ducha wciąż uważają go za gorszą odmianę człowieka. Franio przekonuje się o tym boleśnie, gdy postanawia prosić o rękę Heli. Lipowski traktuje chłopaka z pełnym niedowierzania rozbawieniem, zaś ukochana...lepiej nie mówić. Urażony do żywego młodzian wypowiada posadę. Wkrótce jednak bieda daje mu się boleśnie we znaki, zaś w rodzinie Lipowskich dochodzi do prawdziwego "trzęsienia ziemi". [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Varia

pokaż

Patrz także:

schowaj

• 1958
  SZCZĘŚCIE FRANIA
  Spektakl telewizyjny / Włodzimierz Perzyński / Wanda Laskowska
• 1966
  SZCZĘŚCIE FRANIA
  Spektakl telewizyjny / Włodzimierz Perzyński / Józef Para
• 1973
  SZCZĘŚCIE FRANIA
  Spektakl telewizyjny / Włodzimierz Perzyński / Józef Słotwiński