PAN JOWIALSKI

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1976
• Premiera:
  1976. 04. 19
• Barwny, 97 min

"Najnieskończeńszym Poetą Polskim jest nie Mickiewicz, Zygmunt, Juliusz etc. etc., ale Fredro!!!" - pisał w liście do Ludwika Nabielaka Cyprian Kamil Norwid. Pan Jowialski zaś to jeden z najciekawszych fredrowskich bohaterów, który już od swych literackich narodzin wzbudzał wielkie emocje. Na kartach komedii autora "Zemsty" liczył około 80 lat. Pamiętał zatem czasy "króla Sasa", rozbiory i utratę niepodległości Rzeczypospolitej w 1795 roku. Zapewne boleśnie przeżył klęskę Napoleona, a wraz z nią koniec nadziei na odzyskanie wolności. Krytycy nie byli i nie są jednomyślni w ocenie Jowialskiego. Jedni widzą w nim uosobienie umysłowego marazmu i bezmyślności, drudzy "wewnętrznego emigranta", który stara się uciec od ponurego świata narodowych katastrof. A sam Fredro? "Robią z Jowialskiego jakiegoś bohatera, stroją w kontusz i żupan bez potrzeby" - złościł się na swych komentatorów. A przecież pierwowzorem postaci Jowialskiego był znajomy pisarza - staruszek nazwiskiem Grzymała, znany z życzliwości do ludzi oraz umiłowania rozmaitych przysłów i bajeczek.
Ludmir - młody literat, znudzony blichtrem środowiska, w którym się obraca, opuszcza miasto w poszukiwaniu tematów do nowej książki. Towarzyszy mu malarz Wiktor. Obaj przypadkiem trafiają do Pustakówki, domu rodziny Jowialskich. Właściciel majątku, stary Jowialski, mieszka tu z żoną, synem Szambelanem, jego drugą żoną (wcześniej wdową po generale-majorze Tuzie) oraz Heleną, córką Szambelana z pierwszego małżeństwa. Wiktor, znudzony Pustakówką, niebawem wyjeżdża. Osamotniony Ludmir dla zabawy pozwala, udając pijanego szewca, zabrać się do dworu hreczkosiejowi Januszowi, zalotnikowi Heleny. Ten natomiast, chcąc rozbawić towarzystwo, zamierza wmówić szewcowi, że obudził się jako sułtan w bajecznym kraju. Świadomy wszystkiego Ludmir szybko wciela się w nową rolę i - ku niezadowoleniu Janusza - zaczyna adorować Helenę. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Patrz także:

schowaj

• 1982
  PAN JOWIALSKI
  Spektakl telewizyjny / Aleksander Fredro / Zygmunt Wojdan
• 1987
  PAN JOWIALSKI
  Spektakl telewizyjny / Aleksander Fredro / Tadeusz Bradecki
• 2018
  PAN JOWIALSKI
  Spektakl telewizyjny / Aleksander Fredro / Artur Żmijewski