MAREK NOWAKOWSKI

w BYŁEM FIGURANTEM SB

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2008
• Barwny. 2 części x ok. 22 min.

Marek Nowakowski - autor kilkudziesięciu zbiorów opowiadań, kilku powieści, sztuk teatralnych i scenariuszy filmowych. W latach PRL-u sygnatariusz licznych apeli o przestrzeganie praw obywatelskich i twórczych. Współzałożyciel podziemnego pisma "Zapis". SB zainteresowało się pisarzem niedługo po jego wstąpieniu do Związku Literatów Polskich. Po nieudanej próbie pozyskania go, jako Tajnego Współpracownika, w 1974 roku SB wszczęto sprawę "operacyjnego rozpracowania" figuranta o pseudonimie "Nowy", która miała doprowadzić do postawienia go przed sadem za działalność wrogą PRL. W filmie Marek Nowakowski opowiada esbekach, którzy chodzili za nim "krok w krok", Tajnych Współpracownikach SB, którzy go otaczali i podsłuchu, który był założony w jego domu. Razem z pisarzem odwiedzany blok przy ulicy Długiej w Warszawie, w którym w tym czasie mieszkał. Mamy tez okazję zobaczyć jego teczkę "operacyjnego rozpracowania" a w niej, między innymi, donosy na pisarza, oraz dokładny plan jego mieszkania, który posłużył SB do założenia podsłuchu.
W drugiej części filmu o inwigilacji Marka Nowakowskiego przez SB, pisarz opowiada o wzmożeniu działań przeciwko jego osobie po wybuchu Stanu Wojennego i zacieśnieniu jego współpracy z paryską "Kulturą". Z pisarzem udajemy się do jego domku letniskowego na Mazurach, gdzie według podejrzeń SB pisarz miał prowadzić "tajną działalność wydawniczą" Gdy pomimo intensywnej obserwacji, niczego takiego nie stwierdzono, SB postanowiła zorganizować "kocioł" w domu pisarza. Nowakowski opowiada, jak po kolei "wpadali" odwiedzający go tego dnia przypadkowi znajomi. W końcu, od marca do czerwca 1984 roku pisarz zostaje uwięziony pod zarzutem "szkalowania PRL i ustroju socjalistycznego we współpracy z zagranicznymi ośrodkami dywersyjnymi". Marek Nowakowski wspomina Tajnego Współpracownika SB, którzy w celi próbował wyciągnąć od niego jakieś informację pomocne w oskarżeniu i o międzynarodowej akcji pisarzy apelujących o jego wypuszczenie. Po zwolnieniu, na mocy amnestii z więzienia, SB nie zaprzestało inwigilacji pisarza. Do roku 1988 nie mógł też wyjeżdżać za granicę. Teczkę operacyjnego rozpracowania pisarza zamknięto dopiero w lutym 89 roku.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj