Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

PIEKŁO I NIEBO

1989
Tomasz Dobrowolski

Etiuda przedstawia pracę górników w kopalni węgla kamiennego.

Temat górnictwa to jeden najczęściej pojawiających się wątków w powojennym polskim filmie dokumentalnym. Zwykle był wykorzystywany w celach propagandowych, choć jeden z pierwszych obrazów górniczego trudu – film Natalii Brzozowskiej Kopalnia – to wyszukany formalnie dokument, czerpiący z radzieckiej awangardy, precyzyjnie skonstruowany, opatrzony uniwersalizującym przesłaniem. Został potępiony podczas Zjazdu filmowców w Wiśle, na którym proklamowano socrealizm. W latach 70. dokumentaliści powrócili do poszukiwań artystycznych w filmach poświęconych pracy górników, odnosząc się jak Wojciech Wiszniewski w Opowieści o człowieku, który wykonał 552% normy i Sztygar na zagrodzie polemicznie do zafałszowanego obrazu górników-przodowników pracy.

To właśnie do tej tradycji dokumentu kreacyjnego nawiązuje Tomasz Dobrowolski i mimo pewnych mankamentów technicznych (film urywa się gwałtownie, jest pozbawiony plansz z napisami) jego etiuda wydaje się interesującym jej dopełnieniem. Obraz pracy górników buduje z dźwięków jej towarzyszących. Traktuje je w sposób selektywny i przetwarza: dźwięki kroków, fedrowania, szczęk metalowych części urządzeń górniczych zostają wyeksponowane, słowa górników, choć słyszalne, pozostają niezrozumiałe. Ciężki oddech bohaterów staje się dźwiękowym lejtmotywem. Muzyka współczesna stapia się z odgłosami pracy. W finale zapada cisza. Warstwę wizualną etiudy Dobrowolski konstruuje z ujęć przemieszczających się korytarzami górników i wagonów. Nieustanny ruch bohaterów i obiektów, eksponujący tempo pracy, zderza z bliskimi planami grzęznących w błocie butów i kapiącej z urządzeń wody. Film otwiera długie ujęcie zjeżdżającej windy – przez metalowe okratowanie przebłyskuje co jakiś czas światło. W ciemnym korytarzu migają górnicze czołówki. Szersze plany ukazujące pracujących ludzi zderza z detalami ich rąk, butów oraz kopalnianej infrastruktury. Dzięki temu obraz wydaje się niezwykle dynamiczny i niepokojący zarazem. Kilkakrotnie powracają statyczne ujęcia górników jadących podziemną kolejką – portrety zmęczonych twarzy.

Dobrowolski, autor zdjęć i reżyser, realizuje swój film u progu wolności – w roku 1989, ponad czterdzieści lat po znakomitej Kopalni. Warunki pracy górników niewiele się zmieniły. Ich praca wciąż wiąże się z ogromnym wysiłkiem i ryzykiem. I podobnie jak w filmie Brzozowskiej, nadal czuwa nad nimi święta Barbara, której figurę mijają zjeżdżając na szychtę i z niej wracając.

Katarzyna Mąka-Malatyńska
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.