KLĄTWA

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1995
• Premiera:
  1995. 11. 08
• 73 min

Jedna z dwu (obok "Sędziów") realistycznych tragedii Stanisława Wyspiańskiego. Pisarz opublikował ją po raz pierwszy w sierpniu 1899 roku na łamach krakowskiego czasopisma "Życie", organu polskich modernistów.
"Klątwa" dzieje się w podtarnowskiej wsi. Okoliczne pola dotknęła klęska suszy. Chłopom zaczyna zaglądać w oczy widmo głodu. Przyczyn posuchy i nieurodzaju upatrują w gniewie Boga, który musiał mieć jakiś ważny powód, by ukarać wieś. Gromada postanawia wezwać na pomoc Pustelnika - świętego mędrca, żeby ustalił przyczyny klątwy. Sprzeciwia się temu Ksiądz, według którego Pustelnik uprawia kulty pogańskie. Wieś jednak nie słucha "dobrodzieja". Chłopi podejrzewają, że splamił on czystość kapłańską i Bóg się od niego odwrócił. Inscenizację przygotował zespół Towarzystwa Wierszalin - awangardowego teatru, mającego swą siedzibę w Białymstoku i Supraślu. Wierszalin powstał w 1991 roku z inicjatywy dramaturga Tadeusza Słobodzianka i reżysera Piotra Tomaszuka. Celem jego działalności jest skłonienie widzów do zastanowienia się nad swoimi korzeniami i miejscem człowieka we współczesnym świecie. Mottem działalności sceny stała się parafraza tytułu słynnego obrazu Paula Gaugina: "Skąd przychodzimy? Gdzie jesteśmy? Dokąd idziemy?". Nazwa wywodzi się od kresowej osady, założonej przez Eliasza Klimowicza i jego sektę. Poetyka teatru również głęboko tkwi w folklorze i klimacie dawnych kresów. Oryginalnie uzupełniają ją elementy groteski i schematy inscenizacyjne właściwe teatrowi lalkowemu. Inscenizacja "Klątwy" stanowi dość radykalną adaptację klasycznej sztuki Wyspiańskiego. W tej interpretacji zatarły się realistyczne i psychologiczne strony dramatu, wyeksponowano natomiast elementy symboliczne i emocjonalne. Spektakl ma sugestywną formę, znaną z wcześniejszych dokonań tego teatru. Polifoniczność akcji, potęgowanie ekspresji muzyką, umowność przestrzeni, odwołania do symboliki żywiołów ognia i wody istniejących w spektaklu w sposób dosłowny - wszystko to nadało "Klątwie" Wierszalina niepowtarzalną aurę i niepokojący rytm. Spektakl uhonorowano Nagrodą Główną na tegorocznym Festiwalu Klasyki Polskiej w Opolu. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Patrz także:

schowaj

• 1970
  KLĄTWA
  Spektakl telewizyjny / Stanisław Wyspiański / Konrad Swinarski
• 1979
  KLĄTWA
  Spektakl telewizyjny / Stanisław Wyspiański / Jan Świderski