...I CICHO CIAŁO SPOCZNIE W GROBIE

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1999
• Gatunek:
  Film biograficzny
• Barwny, 54 min

Szczepan Kowalik, Piotr Krakowski, Tomasz Pyzara i Jarosław Sakowicz - uczniowie IV Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kochanowskiego w Radomiu - przeczytali książkę Jana Józefa Lipskiego o Komitecie Obrony Robotników. Znaleźli w niej wzmiankę o księdzu Romanie Kotlarzu, o którym wcześniej nie słyszeli. Zaintrygowani, podjęli trud poznania jego życia i wyjaśnienia zagadki śmierci. W efekcie w 1998 roku napisali pracę historyczną "Ksiądz Roman Kotlarz - obrońca wolności, prawdy i sprawiedliwości 1954-1976", nagrodzoną następnie przez miesięcznik "Karta". Realizatorzy filmu, wykorzystując wśród innych dokumentów również pracę chłopców, idą drogą, którą oni przeszli wcześniej. Docierają do rodziny księdza i jego byłych parafian, wertują jego dziennik i brudnopisy listów do przełożonych, archiwa. Na koniec w szpitalu, gdzie ks. Roman Kotlarz zmarł w sierpniu 1976 roku, próbują dociec zatartej prawdy o przyczynie jego zgonu. Owocem tej wędrówki i poszukiwań jest wstrząsający film o człowieku wyjątkowym, a niemal nieznanym - za sprawą cenzury tropiącej najdrobniejsze wzmianki o nim. Urodził się w październiku 1928 roku we wsi Koniemłoty. Od najmłodszych lat pragnął zostać kapłanem. Wstąpił do Seminarium Duchownego w Częstochowie, lecz przerwał naukę z powodów zdrowotnych. Wkrótce jednak podjął ją w seminarium w Sandomierzu i tam w 1954 roku uzyskał święcenia kapłańskie. Został wikariuszem parafii w Koprzywnicy. Za płomienne, patriotyczne kazania odebrano mu prawo nauczania religii. Naraził się też miejscowym władzom przygotowując dzieci do wizyty kardynała Wyszyńskiego. Musiał Koprzywnicę opuścić. Wydział do Spraw Wyznań orzekł, że może pełnić posługę jedynie w parafiach wiejskich. Ksiądz Kotlarz został skierowany do Mirca, potem Kunowa, wreszcie - Pelagowa koło Radomia. Między władzą państwową niszczącą niepokornych a hierarchią kościelną usiłującą za wszelką cenę uniknąć losu, jaki spotkał Kościoły w krajach ościennych, uparcie nie zmieniał swej postawy. Z ambony głosił prawdę o zakłamywanych dziejach Polski i jej dramatycznej teraźniejszości, bronił biednych, krzywdzonych i uciskanych. Mimo zakazu nauczał dzieci. Uczył je zresztą nie tylko religii, także historii, zachowania przy stole, posługiwania się sztućcami, śpiewu i tańca. Wszędzie pozostawił po sobie niezatartą pamięć, wszędzie zyskał opinię kapłana wyjątkowego, niezwykle wrażliwego, pełnego miłości do ludzi, zupełnie obojętnego na dobra materialne. 25 czerwca 1976 roku znalazł się na ulicach zrewoltowanego Radomia. Budził entuzjazm błogosławiąc protestujących robotników. Zatrzymany wraz z nimi, przeszedł "ścieżkę zdrowia". Z obrzękłą twarzą, siną szyją i pokaleczonymi dłońmi, wygłosił w swoim Pelagowie kazanie, w którym bronił robotników - eksploatowanych i traktowanych jak roboty. Prześladowany od lat, od tej chwili nie zaznał już spokoju. Jego plebanię zaczęli nachodzić agenci tajnych służb. Był bestialsko bity, a jednocześnie urabiano mu opinię człowieka, który prowadząc się niemoralnie stracił zdrowie. W sierpniu wierni znaleźli go w stanie beznadziejnym. Przewieziony do szpitala zmarł w wieku 48 lat, w 22 roku kapłaństwa. Nie zamordowano go jednym ciosem. Zadręczono, zaszczuto, zmaltretowano fizycznie i złamano psychicznie, doprowadzając do śmierci. Na jego pogrzeb przyszły tłumy. W filmie o księdzu Romanie Kotlarzu mówią jego bliscy, wspominają go - często nie tłumiąc łez - byli parafianie, a także ludzie, którzy go znali. Ich wypowiedzi realizatorzy dopełniają archiwaliami, cytatami z uczniowskiej pracy, sekwencjami inscenizowanymi, fragmentami zarejestrowanych na taśmie magnetofonowej kazań księdza. Tworzą w ten sposób głęboko poruszający dokument, który trzeba zobaczyć. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj