ALEK

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1997
• Premiera:
  1998. 03. 12
• Barwny, 60 min

Scenariusz widowiska powstał na motywach opowiadania Jana Józefa Szczepańskiego "Za rękę", z tomu "Mija dzień" (Wyd. Literackie, 1994), który wydawca zaanonsował jako opowieść o "różnych odmianach konformizmu w życiu człowieka uwikłanego w najnowszą historię naszego kraju". Choć właściwie tytułowy bohater spektaklu, zapijaczony, nie spełniony zawodowo aktor, jest człowiekiem najwyraźniej zagubionym w świecie, pozostającym na marginesie głównego nurtu życia. Wydarzenia z pierwszych stron gazet i te jeszcze naznaczone piętnem konspiracji toczą się obok niego, być może nawet nie docierają do zamroczonej alkoholem świadomości. Kto ponosi winę za trywialność mojej drogi? - zastanawia się Alek w chwili pijackiej zadumy, lecz pozostawia to pytanie bez odpowiedzi. Szarzyzny i beznadziejności jego egzystencji nie przełamują nawet tak istotne w jego życiu doświadczenia, jak śmierć ojca w Katyniu, sukces w filmie jeszcze w okresie studiów aktorskich, ślub i rozwód. Jedyny heroiczny gest, na który się zdobywa - odmowa współpracy z SB, okazuje się spóźniony i zbędny, banalny i bezwartościowy, jak całe jego życie. W życiorysie Alka bezsporne są tylko daty. Urodził się w 1937r., w 1941 przeprowadził z matką z Kowla do Krakowa. W 1956 podjął studia, w 1958 zagrał jedną z głównych ról w filmie, dość kiepskim zresztą. W 1976 wstąpił w związek małżeński z Agnieszką, córką generała. Wówczas po raz pierwszy, rutynowo, został "namierzony" przez SB. Pod koniec lat 70. Alek, już rozwiedziony, znów popada w tarapaty, powodując wypadek drogowy po pijanemu. Sprawę rzekomo tuszuje jego wysoko postawiony teść. W rzeczywistości wypadek staje się pretekstem do penetrowania życia aktora przez służbę bezpieczeństwa. Agnieszka, córka prominenta, nie ma złudzeń - nie po to ojciec "wyciągnął z gówna" byłego zięcia, żeby nic z tego nie mieć. W pobliżu Alka pojawia się młody funkcjonariusz SB, Zbyszek. Ambitny chłopak z prowincji, syn stolarza, dwukrotnie zdawał do szkoły aktorskiej. Został odrzucony nie z powodu niedostatku talentu, lecz "braku tradycji kulturowej". Wówczas postanowił, że ludzie, którzy go nie szanują, będą się go bali. W prowadzeniu sprawy Alka upatruje szczególną szansę dla siebie - wybicia się "w służbie". Stopniowo osacza bohatera, prowadząc z nim coraz dłuższe, coraz bardziej "przyjacielskie" rozmowy, suto zakrapiane alkoholem. Alek stara się wrócić do normalnego życia, przypadkiem dostaje nawet rolę w teatrze, lecz dręczą go wyrzuty sumienia, że stało się to kosztem kolegi. Znów szuka ucieczki w alkoholu. Bezradny wobec nałogu i przytłaczającej go rzeczywistości, próbuje popełnić samobójstwo. Odratowany przez Zbyszka, postanawia złożyć na SB oświadczenie o odmowie współpracy. Podpisuje jakieś podłożone mu papiery z nadzieją, że sprawa zostanie zamknięta. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Nagrody

schowaj

• 1998
  Warszawa (Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej)-nagroda aktorska
  Krzysztof Globisz