KSIĄDZ MAREK

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1997
• Premiera:
  1998. 01. 26
• Barwny, 88 min

"Słowacki wyszedł z ich (towiańczyków) bandy poróżniwszy się z Mickiewiczem, wydał niby jakiś poemat pt. "Ksiądz Marek", gdzie jest nie już głupim autorem, ale prawie wariatem" - pisał o najnowszym dziele nielubianego przez siebie poety Stefan Witwicki, przyjaciel Mickiewicza. Potem obraził się na przyjaciela Zygmunt Krasiński - za to, że jego przodek w postaci Marszałka konfederatów Krasińskiego został sportretowany mało życzliwie. "Poema dramatyczne we trzech aktach", napisane i opublikowane w Paryżu w 1843 roku, przysporzyły więc autorowi wielu kłopotów. Krytycy - aż po wiek XX - zarzucali mu błądzenie po "bezdrożach doktrynerstwa mistycznego", nieprawdopodobieństwo akcji i motywów działania postaci, rozchwianie konstrukcji. Właściwie dopiero teatr współczesny umiał poradzić sobie z luźną budową dramatu, a w lawinie scen i obrazów dostrzec niezwykłe natężenie ekspresji. Co nie zmienia faktu, że "Ksiądz Marek" należy do utworów rzadko inscenizowanych.
Poemat dramatyczny zaliczany do tzw. dramatów mistycznych Juliusza Słowackiego (1809-49), został osnuty wokół autentycznych wydarzeń historycznych. Ich bohaterem jest ksiądz Marek Jandołowicz (ok. 1713-1804), kaznodzieja, superior klasztoru karmelitów w Barze. Podczas konfederacji barskiej zyskał opinię proroka i cudotwórcy. Już za życia otaczany był kultem, a jego legendę rozwinęli m.in. romantycy. U Słowackiego postać karmelity, jak i wydarzenia związane z upadkiem Baru w czerwcu 1768 roku nabierają znaczenia symbolicznego, przeradzając się w misterium męczeństwa i zmartwychwstania. Finał konfederacji barskiej jest ukazany jako przełomowy moment w dziejach narodu: upadku Polski monarchistyczno-magnackiej i narodzin nowej - republikańskiej i demokratycznej. Jest ona reprezentowana przez ideały miłości, prawdy i ofiary właśnie w osobie księdza Marka, charyzmatycznego "bożego rycerza", przywódcy poświęcającego swoje życie po to, żeby przez oczyszczające cierpienie i odrodzeńczą moc zmienić bieg historii. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Nagrody

schowaj

• 1999
  Nagroda im.

  Magdalena Cielecka
• 1999
  Nagroda Artystyczna Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki
  nagroda za reżyserię
  Krzysztof Nazar