KSIĄŻĘ CHOCHLIK

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1998
• Premiera:
  1998. 11. 23
• 44 min

Urocza bajka z wyrazistym przesłaniem, jak dobro i miłość zwyciężają zło i egoizm. Pierwowzorem literackim spektaklu jest opowieść XVII-wiecznej francuskiej damy, która była jedną z prekursorek europejskiej baśni literackiej. Jak zauważył tłumacz "Baśni czarodziejskich pani d'Aulnoy", Robert Stiller: "może najważniejszym walorem tych baśni jest ich faktura całkiem indywidualna. To nie zwykły sobie zapis tej czy innej fabułki, ale twórczość pisarska w każdym zdaniu. Dobre czy złe, ale wszystko w niej wynika z osobowości autorki". A była jedną z najbarwniejszych postaci swojej epoki. Marie Catherine Le Jumel de Barneville, po mężu baronowa de La Motte d'Aulnoy, urodziła się w 1650 albo 1651 roku w normandzkiej wiosce. Jako 16-latka poślubiła 50-letniego arystokratę, wedle ówczesnych pojęć - prawie starca, lecz dzięki niemu trafiła na dwór królewski. Uwielbiała dworskie życie, przyjęcia, rozrywki, stroje - i skandale. Wraz z matką i dwoma kochankami próbowała pozbyć się męża oskarżając go o zdradę stanu - gdy spisek wykryto, musiała uciekać z kraju. Niektórzy podejrzewają, że przebywając kilkanaście lat na wygnaniu w Hiszpanii, Anglii i Holandii, w rzeczywistości zajmowała się szpiegowaniem na rzecz Ludwika XIV. Co nie zmienia faktu, że jej pamiętniki z podróży do Hiszpanii i z dworu hiszpańskiego były wysoko cenione, m.in. przez Victora Hugo, który wykorzystał je jako materiał źródłowy do swego dramatu "Ruy Blas". Po powrocie do Paryża pani d'Aulnoy zaczęła pisać, jednocześnie prowadziła znany salon literacki. Tworzyła w tłumie i zgiełku, w toku przyjęć i konwersacji. "Może dlatego - domyśla się tłumacz - w jej baśniach tyle niekonsekwencji; ciągle rwie się jej fabuła i psychologia; wymyśla postacie, szczegły i sytuacje po nic, często już w tym samym albo następnym zdaniu zapomina, co było przedtem". Jednak jej pisarstwo ma niepowtarzalny urok. Baśnie, które zrobiły niebywałą karierę w salonach jako głośno odczytywana z rękopisu lektura rozrywkowa, przez cały wiek XVIII były wydawane w różnych zbiorach i systematycznie wznawiane. Ich autorkę, zmarłą w 1705 r., wielu historyków literatury nadal wymienia pośród tych twórców, którzy kształtowali kulturę francuską Grand Siecle.
Królewski syn już w chwili narodzin wydawał się rozgniewany, dlatego nadano mu stosowne imię - Gniewosz. Rozkochana w jedynaku matka nie pozwalała nikomu tknąć go palcem, choć król nieraz miał ochotę przetrzepać skórę złośliwemu i aroganckiemu smarkaczowi. Wielce zatroskany o jego przyszłość, wybrał na opiekuna swego nieznośnego synalka szlachetnego, przystojnego, otoczonego powszechną sympatią księcia Leandra. Wzbudziło to jeszcze większą zazdrość i złość Gniewosza. Kłamliwymi oskarżeniami i szantażem skłonił uległą mu we wszystkim matkę, aby na zawsze usunęła Leandra z dworu. Uszedłszy cało z rąk nasłanych zbójców, książę postanawia wyruszyć w daleką podróż. Doradza mu to również Wróżka Urocza, której piękny młodzieniec darował życie, gdy krążyła po świecie pod postacią węża. Chcąc się odwdzięczyć, zamienia go teraz w Chochlika, który staje się niewidzialny kiedy zapragnie, w jednej chwili przemierza wielkie przestrzenie i wnika wszędzie, dokąd zechce. Wyposażony w czapeczkę niewidkę i magiczną różę, która spełnia jego wszelkie życzenia, młodzieniec przenosi się na Wyspę Niezmąconych Rozkoszy, po drodze ratując z rąk opryszyków śliczną Morellę, służkę i powiernicę Księżniczki panującej w tej krainie. Wróżka, wciąż czuwająca nad rozwojem wydarzeń, w skrócie opowiada jej historię - matka Księżniczki, przed laty porzucona przez jej ojca, wypędziła z wyspy wszystkich mężczyzn i wychowała córkę w pogardzie dla całego męskiego rodu. Dotychczas, zgodnie z zaleceniem mamy, Księżniczka dręczyła zakochanych w niej nieszczęśników, między innymi również księcia Gniewosza. A teraz Morella wynosi pod niebiosa uroki swego wybawcy... Księżniczka jest zaintrygowana. A Chochlik, przedostawszy się do pałacu, bardzo skutecznie wykorzystuje magiczne dary Wróżki, aby ciekawość dziewczyny zamienić w zupełnie inne uczucie. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj