STARA KOBIETA WYSIADUJE

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1999
• Premiera:
  2000. 01. 23
• 71 min

Opublikowana w 1968 roku "Stara kobieta wysiaduje" uchodzi za jedną z najbardziej wieloznacznych sztuk w dorobku Tadeusza Różewicza. Stąd zapewne bierze się mnogość jej interpretacji. Najczęściej jednak bywa odczytywana jako rozrachunek autora ze współczesną cywilizacją. Dowodem na trafność i inspirującą siłę Różewiczowskich diagnoz jest przedstawienie Filipa Bajona. Reżyser "Arii dla atlety" nieco przekomponował tekst oryginału. Zmienił kolejność scen. Akcję umieścił na współczesnym dworcu kolejowym. Tytułową Starą Kobietę uczynił koczującą tam bezdomną. Znacznie zredukował też ilość śmieci, które u autora "Kartoteki" pełniły funkcję bardzo ważnego rekwizytu. Zasadnicze przesłanie dramatu nie zostało wszakże zanegowane. Świat końca dwudziestego wieku wciąż przypomina gigantyczne śmietnisko historii i kultury. Wypełniają go chaos, zgiełk oraz tragikomiczne paradoksy. W spektaklu Bajona autentyczna tragedia wojny sąsiaduje z głupkowatością dialogów jak z tandetnego programu telewizyjnego. Poniżająca egzystencja bezdomnej kobiety z nowomodnym szykiem pań, roztrząsających kwestie "zdrowego stylu życia". Wrażliwość i otwartość poety ze złowrogim formalizmem stróża porządku. Po tej rzeczywistości, pozbawionej jasnych drogowskazów, w której przeszłość nieustannie styka się z teraźniejszością, oprowadza widza Stara Kobieta, znakomicie zagrana przez Mirosławę Marcheluk. Wędrując po zatłoczonym dworcu, spotykając bliskiego niegdyś mężczyznę, przesiadując w kawiarni czy u fryzjera zawsze pozostaje dojmująco samotna i "osobna", bezdomna w podwójnym znaczeniu tego słowa. Spektakl Filipa Bajona jest wierny idei Różewiczowskiego "dramatu otwartego". Nie tylko nie ma wyrazistego końca i początku, lecz także prowokuje do rozmaitych odczytań. Świat w nim przedstawiony można potraktować jako wytwór udręczonej, chorej psychiki głównej bohaterki. Można w nim dostrzegać swoisty bilans dwudziestowiecznej kultury lub ostrzeżenie przed dalszym jej rozkładem. Jedno wydaje się pewne. Inscenizacja Bajona dowodzi "pojemności" i uniwersalizmu dramatu Różewicza. Zmusza też widza do emocjonalnego i intelektualnego zaangażowania, a to już bardzo wiele. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Patrz także:

schowaj

• 1976
  STARA KOBIETA WYSIADUJE
  Spektakl telewizyjny / Tadeusz Różewicz / Kazimierz Braun
• 2021
  STARA KOBIETA WYSIADUJE
  Spektakl telewizyjny / Tadeusz Różewicz / Andrzej Barański