MUCHY

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  2000
• Premiera:
  2000. 11. 19
• Barwny, 52 min

"Wyjechałem w Beskidy, bo są one piękne, a kilkanaście lat doświadczeń utwierdza mnie w przekonaniu, że był to genialny pomysł" - powiedział w jednym z niedawnych wywiadów Andrzej Stasiuk, od piętnastu lat mieszkaniec wsi Czarne, położonej niedaleko Dukli na Podkarpaciu. Życie na prowincji zna więc od podszewki, opisywał je wielokrotnie w swojej prozie, felietonach. Poznał na własnej skórze jego lepsze i gorsze strony, bolączki, wstydliwe zakamarki.
Napisane specjalnie dla Teatru TV "Muchy" to nieduża, lecz bogata w składniki kolejna literacka pigułka tej wiedzy. Sztuka, w której groteska i czarny humor niedostrzegalnie przeplatają się z surowym realizmem, co zręcznie podkreśla inscenizacja Łukasza Wylężałka. Osią fabuły jest przyjazd na wieś zamożnego, miejskiego małżeństwa, które pragnie kupić działkę. Gdy wiadomość ta dociera do przesiadujących w knajpie chłopów, jeden z nich rozpoczyna poszukiwania przybyszów. W tym samym czasie goście, jak na ironię, bezskutecznie usiłują się dowiedzieć, kto z tutejszych sprzedałby im grunt.
Zabiegi obu stron dają Stasiukowi znakomity pretekst do ukazania obrazu współczesnej polskiej wsi i stanu świadomości jej mieszkańców. W ujęciu autora "Murów Hebronu" niewiele jest tu do pozazdroszczenia. Powszechne bezrobocie, bieda i brak perspektyw, bolesne rozdarcie pomiędzy siermiężną teraźniejszością a wspomnieniami pegeerowskiej przeszłości, która teraz kojarzy się niemal z rajem. Czasy obecne zaś są dla chłopów wrogie, obce i niezrozumiałe. Nawet tytułowe muchy wydają się jakieś nienormalnie wielkie, przypominające małe ptaki. O współczesnej kondycji mieszkańców wsi wiele mówią już pierwsze sceny w knajpie, w której biesiadnicy, zamiast tradycyjnej wódki lub piwa, sączą znacznie tańszą...wodę mineralną. Z przygnębiającym obrazem chłopskiego bytowania jaskrawo kontrastuje styl życia i mentalność przybyszów z miasta. Modne ubrania, chęć dobrego ulokowania pieniędzy, pretensjonalne marzenia o domu z dala od cywilizacji, bliższym kontakcie z naturą itp. - oto sprawy, wokół których koncentrują się myśli dzisiejszego dorobkiewicza. Stasiuk konsekwentnie obnaża ich naiwność i tanią mitologię. Więcej, pokazuje, że za ich fasadą kryją się głupota, prymitywizm i brutalność. Cech tych próżno szukać u zubożałych, zmaltretowanych przez walec historii chłopów. Ci, mimo biedy i poniżenia (a może właśnie dlatego?), wciąż noszą w sobie poczucie własnej godności. Miastowi z "Much" tego nie dostrzegli i wyjechali. Stasiuk dostrzegł i zbudował na wsi dom. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj