RZECZ O BANALNOŚCI MIŁOŚCI

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  2012
• Premiera:
  2013. 01. 21
• Barwny, 94 min

Sztukę Savyon Liebrecht (rocznik 1948), jednej z najbardziej znanych izraelskich pisarek wyreżyserował dla Teatru Telewizji Feliks Falk, twórca teatralny i filmowy. Tytuł sztuki - w przekładzie z hebrajskiego Michała Sobelmana - nawiązuje do książki Hanny Arendt "Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła", która wywołała gwałtowny protest ze strony środowiska syjonistycznego. Zbiorowy list opublikowany w "Le Nouvel Observateur" z dnia 26 października 1966 roku nosił tytuł "Czy Hannah Arendt jest nazistką?" Oskarżano ją o uniewinnianie zbrodni hitlerowskich. "Rzecz o banalności miłości" opowiada o wybitnych filozofach niemieckich XX wieku - Hannie Arendt i Martinie Heideggerze, o skomplikowanych relacjach między studentką a kilkanaście lat starszym od niej profesorem. Najpierw łączyła ich wielka miłość, potem przyjaźń. Ta niezwykła znajomość przetrwała najgorsze, zakończyła ją śmierć Hanny Arendt. Akcja sztuki rozgrywa się zasadniczo w dwóch przeplatających się ze sobą płaszczyznach czasowych: w 1975 roku, tuż po wyjściu schorowanej Hanny Arendt ze szpitala, i w 1925 roku we Freiburgu, gdzie rozpoczął się jej romans z profesorem.
W nowojorskim mieszkaniu 69 - letniej prof. Arendt pojawia się z kamerą 30 - letni Michael Ben Szaked, który wcześniej umówił się z nią na wywiad. Przedstawia się jako student Uniwersytetu w Jerozolimie, piszący doktorat z filozofii. Przygotowuje projekt, który ma trafić do uniwersyteckiego archiwum i zbiera wypowiedzi żydowskich intelektualistów. Punktem wyjścia ma być wydana przez prof. Hannę Arendt książka o Eichmannie, która wywołała prawdziwą burzę nie tylko w Izraelu, ale także na całym świecie. Wizyta Izraelczyka przywołuje wspomnienia z czasów studenckich, kiedy młoda Hanna pozostawała pod ogromnym wrażeniem swego profesora, Martina Heideggera. Pewnego razu w leśnym domku we Freiburgu, należącym do jej przyjaciela ze studiów, Rafaela Mendelsona, dziewczyna wraz z gospodarzem umówiła się na spotkanie z wykładowcą. Spędzili czas tylko we dwoje, bo Rafael, cierpiący z powodu zęba, tuż przed przyjściem profesora wyszedł do apteki po środki uśmierzające ból. Od początku było jasne, że tych dwoje połączy płomienny romans, mimo że dzieliło ich wiele. Ona miała wówczas niewiele ponad 18 lat, on 35, w dodatku był żonaty i miał dwóch synów. Zakochany w Hannie Rafael próbował wybić z głowy przyjaciółce tę miłość. Nie udało się. Wyjechał. A związek z Heideggerem trwał. Osłabł, kiedy profesor zaczął wierzyć w Hitlera, który miał przywrócić wielkiego ducha Niemiec. Hanna nie zapomniała o kochanku, chociaż ich drogi się rozeszły. Wraz z dojściem Hitlera do władzy, urodzona w Niemczech Żydówka, w wieku 27 lat musiała opuścić kraj.
Hanna zobaczyła się z Martinem ponownie w 1950 r. Po 17 latach nieobecności, już jako pani profesor, przyjechała do Freiburga. Spotkanie z 60 - letnim Heideggerem stało się okazją do wyrzucenia ze siebie wszystkich żalów i oskarżeń pod adresem kochanka, który mimo wszystko wciąż był jej drogi. On przystąpił do partii, swoją filozofią wspierał ideologię nazistowską, ona w 1940 r. trafiła do obozu koncentracyjnego.
Hanna Arendt była dwukrotnie zamężna. Przez pewien czas mieszkała w Paryżu, tu poznała drugiego męża, z którym ostatecznie osiadła w Ameryce. Była pierwszą kobietą nominowaną na stanowisko profesora zwyczajnego Uniwersytetu Princeton. Zmarła w 1975 roku.
Wywiad na temat książki o Eichmannie, który wywołuje wspomnienia o Heideggerze, zresztą za sprawą samego Michaela Ben Szakeda, schodzi na niebezpieczne tory. Młody Izraelczyk nie wytrzymuje rosnącego napięcia i w pewnym momencie ze złością wyrzuca z siebie, jaki jest prawdziwy cel jego wizyty i jak naprawdę brzmi jego nazwisko. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Nagrody

schowaj

• 2012
  Sopot (Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry")-Nagroda za montaż
  Beata Barciś
• 2012
  Sopot (Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry")-Nagroda aktorska
  za rolę Hanny Arendt
  Teresa Budzisz-Krzyżanowska
• 2012
  Sopot (Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry")-Nagroda aktorska
  za rolę Hanny Arendt
  Agnieszka Grochowska
• 2012
  Sopot (Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry")-Nagroda Honorowa im. Krzysztofa Zaleskiego