O PRAWO GŁOSU

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  2008
• Premiera:
  2009. 03. 23
• Barwny, 74 min

- Demokracje walczą dobrze, ale kiedy wojna się skończy, zechcą pójść do łóżka i odpocząć. Na pewno nie zechcą walczyć z Rosją - Winston Churchill starannie dobiera słowa. Dla Stanisława Mikołajczyka brzmią one szczególnie gorzko. Oznaczają, że obecni sojusznicy nie pomogą w narastającym konflikcie między Polakami i Sowietami. I że w wizji świata po drugiej wojnie światowej może nie być w ogóle miejsca na wolną Polskę. Rozmowa z premierem Wielkiej Brytanii trwa jednak dalej. - Powinien pan jechać do kraju - Churchill zaciąga się ulubionym cygarem - jeżeli pan się wycofa, ja umyję ręce od sprawy polskiej... Wracać do Polski czy pozostać w Londynie? Rozmowa z Józefem Stalinem w sierpniu 1944 roku także nie pozostawia złudzeń co do intencji władcy Rosji Sowieckiej. Stalin dyktuje warunki z pozycji siły. To nie zachodni alianci, lecz oddziały Armii Czerwonej stoją na linii Wisły. Mikołajczyk nie ma wyboru, musi pertraktować z komunistycznym Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego. Stojący na czele marionetkowej organizacji Bolesław Bierut zachęca Mikołajczyka, by przyłączył się do przyszłego rządu. Współpracownicy premiera są przeciw - to byłaby legitymacja dla uzurpatorów! Przecież legalny polski rząd działa w Londynie! W sukurs ministrom przychodzi generał Władysław Anders. Próbuje odwieść Mikołajczyka od powrotu do Polski. Jego zdaniem, niczego tym nie wskóra, za to da światu sygnał, że zgadza się na oddanie władzy komunistom. Premier Mikołajczyk podejmuje dramatyczną decyzję. Składa dymisję z funkcji premiera i wbrew większości polityków postanawia skorzystać z zaproszenia Bolesława Bieruta. Chociaż domyśla się, jak w praktyce mogą wyglądać realia w nowej, komunistycznej Polsce, pod czujnym okiem Stalina. Lecz jednak ma nadzieję, że uda się coś zrobić. Że w jakimś stopniu będzie w stanie przeciwstawić się brutalnej sowietyzacji, zachować minimalny wpływ na rozwój sytuacji i walczyć o prawo głosu. Witany jak bohater Mikołajczyk staje na czele opozycyjnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Szybko jednak przekonuje się, że w starciu z popieranymi przez Kreml komunistami nie ma żadnych szans. Po sfałszowanych wyborach w 1947 roku losy PSL-u jako opozycji są policzone. Partyjna prasa jest cenzurowana, kolejne redakcje ulegają likwidacji. Działacze są prześladowani, zdarzają się aresztowania i przypadki torturowania, nawet zabójstwa. W końcu także życie Stanisława Mikołajczyka jest zagrożone i były premier staje przed kolejnym strasznym wyborem: czy zostać w kraju i zginąć po sfingowanym procesie, czy ratować życie i uciec z ojczyzny... "O prawo głosu" to kolejny spektakl z popularnego cyklu Scena Faktu. Reżyser Janusz Petelski skupił się na dramacie Stanisława Mikołajczyka, uwikłanego w sytuację, w której każde rozwiązanie jest złe. W widowisku wzięli udział uznani aktorzy sceniczni, między innymi Adam Ferency, Olgierd Łukaszewicz, Marian Opania i Maciej Kozłowski. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj