NA PRZEŁĘCZY

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  2005
• Premiera:
  2006. 01. 23
• Barwny, 47 min

W góry ściągają ludzie z różnych powodów zauważył kiedyś Stanisław Witkiewicz. Ale magia gór działa na wszystkich.
W Zakopanem surowy klimat, podniecający wpływ powietrza, a nad wszystkim tajemnicza ściana gór, u której stóp się mieszka, nie daje spokoju, coś rwie z chałupy opisywał tęsknotę i niepokój, jakie rodziły się w ludzkich sercach w cieniu ośnieżonych szczytów. Malarz, pisarz, krytyk literacki, ojciec Witkacego, sam był urzeczony Tatrami. Jego nazwisko można znaleźć na liście członków Towarzystwa Tatrzańskiego, skupiającego miłośników polskich gór, takich jak Tytus Chałubiński, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Adam Asnyk czy Walery Eljasz Radzikowski.
W ciszy zawieszone trwają wieczne śniegi, gdzieś pod ich koronami bije serce ziemi. I ty je usłyszysz, boś jest odmieniony, i ty je usłyszysz, boś jest oczyszczony dawał Witkiewicz wyraz swojej fascynacji w zbiorze "Na przełęczy". Widok wyniosłych szczytów, ciemnych skał, skrzących w promieniach słońca śnieżnych czap, górskiej roślinności wywoływał silne emocje. Tatry pociągały go swoją malowniczością, pięknem przyrody, czystością powietrza. Jawiły się jako symboliczna kraina idealna, absolutnie doskonała na wzór mitycznej Arkadii. Ale góry także budziły lęk, groźne w swojej wyniosłości, przytłaczające ogromem. Począwszy od 1890 roku Witkiewicz na stałe mieszkał w Zakopanem. Tu także spoczął po śmierci w 1908 roku. Fascynacja górami znalazła szczególny wyraz w jego twórczości pisarskiej, łączącej rozważania o kulturze górali z reportażem z górskich wojaży. Witkiewicz stworzył także styl architektoniczny nazywany zakopiańskim, łączący tradycyjne budownictwo mieszkańców Podhala z elementami secesji.
Aktorzy Zespołu Teatru im. Stanisława Ignacego Witkiewicza wykorzystali motywy zawarte w "Na przełęczy" oraz "Przewodniku do Tatr i Pienin" autorstwa Walerego Eljasza Radzikowskiego, najstarszego dzieła tego rodzaju poświęconego Tatrom. Akcja sztuki w reżyserii Witolda Adamka rozgrywa się jednego dnia. Rankiem do Zakopanego przyjeżdżają pociągiem turyści. Jest wdowa i młody magister z Krakowa, kobieta wyzwolona z Łodzi, malarz z Monachium, niemiecka hrabina, młode dziewczę z Warszawy. Przybywa także tajemnicza kobieta w pomarańczowym szalu. Każde z nich ma inny bagaż doświadczeń i wspomnień, każde szuka tu innych przeżyć i doznań. Zanim zajdzie słońce, na każdym z nich Tatry wywrą mocne wrażenie... [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj