KOSMOS

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1988
• Premiera:
  1988. 11. 03
• Barwny, 142 min

"Jest ona - napisał o swojej powieści autor "Kosmosu" - najzwyklejszą relacją zwykłego studenta, który opowiada swoje przygody. Student zamieszkał w pensjonacie, poznał dwie kobiety, jedną o ustach spotworniałych wskutek wypadku samochodowego, drugą o ustach powabnych. I to wszystko, trochę z nudów, trochę z ciekawości, trochę z miłości, z gwałtownej namiętności, zaczyna go wciągać w pewną akcję, której oddaje się nie bez sceptycyzmu. Cóż w tym takiego nadzwyczajnego? Każdemu może się zdarzyć".
Trzeba by wyjątkowej, nadzwyczajnej, ekstremalnej, a nawet wręcz karalnej naiwności by bezkrytycznie uwierzyć w owo przewrotne autostreszczenie dzieła wielkiego mistrza groteski, najgłośniejszego w świecie pisarza polskiego. W wakacyjnej, zakopiańskiej przygodzie narratora-studenta i jego napotkanego po drodze przyjaciela nie ma nic zwyczajnego. A miejsce akcji w niczym nie przypomina znanego z folderów i autopsji miasta pod Giewontem, z mrowiem turystów kłębiącym się po Krupówkach, bacami, gaździnami, ciupagami, oscypkami i juhasem ubranym w wyleniałą niedźwiedzią skórę. Bliżej mu do mrocznej scenerii innej, położonej wysoko ponad poziomem morza miejscowości - szwajcarskiego sanatorium dla gruźlików pod górą Davos, dobrze znanego czytelnikom Mannowskiej "Czarodziejskiej Góry". W takim otoczeniu nic nie może dziać się zwyczajnie, a tuż pod mylącą fasadą banalnej codzienności muszą kipieć erotyczne obsesje, oraz destrukcyjne i autodestrukcyjne fascynacje. Atmosfera gwałtownie gęstnieje, sielski krajobraz szczerzy kły i rzuca kłody pod nogi, coś złego wisi w powietrzu...
I rzeczywiście, już na początku swej podróży do pensjonatu, punktu ze wszech miar osobliwego, przyjaciele napotykają wróbla powieszonego na drucie. To pierwsza, ale nie jedyna ofiara zabójczej pętli, pierwszy, lecz nie ostatni znak dany bohaterom przez niepojęte, nieczułe i nieprzyjazne universum. Wisielców będzie więcej.
"Kosmos" jest ostatnią, napisaną w latach 1961- 1964, a opublikowaną w 1965 roku w "Kulturze" powieścią Witolda Gombrowicza. Jej dramaturgiczną adaptację z 1988 roku, w doborowej obsadzie aktorskiej, przygotował wrocławski ośrodek TVP. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Patrz także:

schowaj

• 1993
  KOSMOS
  Spektakl telewizyjny / Witold Gombrowicz / Andrzej Pawłowski
• 2006
  KOSMOS
  Spektakl telewizyjny / Witold Gombrowicz / Jerzy Jarocki
• 2015
  COSMOS
  Film fabularny / Andrzej Żuławski