KEAN

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1991
• Premiera:
  1991. 10. 14
• Premiera 2 części: 21 październik 1991.

Edmund Kean, aktor angielski, uznawany za najwybitniejszego tragika pierwszej połowy XIX wieku, urodził się w roku 1787. Pochodzenie i szczegóły biografii z lat jego młodości są nieznane. Wiadomo jednak, że wychował się wśród aktorów. Jak wyglądał - zdania są podzielone. Jedni piszą, że był mężczyzną postawnym i pięknym, inni że przeciwnie - małym i ułomnym. Niezaprzeczalnie miał olbrzymi talent, który błyszczał pełnym blaskiem szczególnie w rolach szekspirowskich, które przyniosły Keanowi olbrzymią sławę. "Oglądać jego grę - twierdził Coleridge - to tyle, co czytać Szekspira w świetle przeszywającej niebiosa błyskawicy". Młody i nikomu wówczas nie znany biuralista Aleksander Dumas (ojciec), zobaczył Keana na scenie raz jeden w roli Ryszarda III podczas gościnnych występów w Paryżu w 1828 roku. Aktor, choć jeszcze nie taki stary, był już wówczas bardzo schorowany. "Choć już nie był w swojej najlepszej formie, to ze sposobu w jaki grał, można się było domyśleć, jak wielkim kiedyś był artystą" - pisano. Niepospolity kunszt i legenda otaczająca "tytanicznego" Keana tak zafascynowała Dumasa, że napisał o nim sztukę. Jej premiera odbyła się w sierpniu 1836 roku, w trzy lata po śmierci aktora. Ponad sto lat później Jean-Paul Sartre odnalazł w tym utworze materiał korespondujący ze swoimi filozoficznymi tezami. Odświeżył go więc i do romantycznego melodramatu dodał głębsze rozważania o wolności jednostki w społeczeństwie i o samostanowieniu przez człowieka praw moralnych. "Życie Keana jest w tej sztuce tylko pretekstem dla powiedzenia rzeczy ważniejszych" - powiedział reżyser telewizyjnego przedstawienia. "Podstawowy problem sztuki polega na tym, że Kean - wspaniały artysta - nie posiada żadnych obywatelskich praw, żyje na marginesie. Jest zabawką w rękach arystokracji, która obsypuje go komplementami, dopuszcza na salony, ale traktuje jak kraby kupowane dla pieska na Majorce. Jest to sztuka o okrucieństwie zawodu aktora."[PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj