MIZANTROP

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1993
• Premiera:
  1994. 05. 05
• 114 min

Krzysztof Nazar, absolwent łódzkiej "Filmówki" (1981), poświęcił się reżyserii teatralnej. Dotychczas zrealizował 4 przedstawienia - wszystkie zauważone przez krytykę - w Starym Teatrze w Krakowie i Teatrze Nowym w Poznaniu (tu ostatnio "Mein Kampf" Taboriego). Ponadto - 7 spektakli dla Teatru TV, m.in. debiutanckie "manifestacyjnie telewizyjne" widowisko "Pieśń o miłości i śmierci Korneta Krzysztofa Rilke", "Pamiętnik Adama i Ewy" wg Twaina, "Polowanie na karaluchy" wg Głowackiego czy "Makbeta" Szekspira, z Danielem Olbrychskim w roli tytułowej.
"Mizantropa" Moliera wystawił w 1993 w Starym Teatrze. Inscenizacja telewizyjna nie jest jednak prostą repliką tamtego przedstawienia. "Stworzenie spektaklu teatralnego, a wymyślenie widowiska podporządkowanego telewizyjnej kamerze wymaga zupełnie innej zabawy z wyobraźnią" - podkreślał w wywiadzie dla "Teatru". Oryginalna forma widowiska przypomina widzom, że teatr epoki Moliera to ruch, taniec, pantomima. Nawiązując do tamtej epoki, reżyser mówi we wstępie do programu: "Zamiast radości została nam gorzka wiedza, ciążąca mądrość, że nikt nie ma racji: ani Alcest w tragicznej walce ze światem, ale nie z sobą samym, ani Filint pogodzony ze światem, ale chyba nie do końca z sobą samym (...) To smutne i tragiczne, ale popatrzmy na to z dystansu, z perspektywy spokojnego zrozumienia, bo nie mamy gdzie uciec od nas samych - zbiorowa pustynia nie istnieje. "Mizantrop" powstał w 1666, gdy w życiu Moliera nazbierało się tak wiele goryczy, bólu i wściekłości. Musiało to znaleźć ujście w sztuce. Jego przeciwnicy poczynają sobie coraz śmielej, małżeństwo Moliera z piękną Armandą, otoczoną rojem fircyków, wchodzi w fazę ostrego kryzysu - rozmawiają ze sobą już tylko na scenie, on słowami Alcesta ona Celimeny. Oczywiście, Alcest nie jest wiernym wizerunkiem Moliera, a "Mizantrop" tragedią odzwierciedlającą dramatyzm ostatnich lat jego życia. Alcest jest postacią wzniosłą i żałosną zarazem, szlachetną i zabawną. Celimena i towarzystwo z jej salonu, które w oczy prawi bliźnim czułości, a za plecami obmawia i drwi - może oburzać, ale i bawić. Najbardziej osobista sztuka Moliera jest też dziełem najbardziej skomplikowanym, a "dwa wieki komentarzy i wykładów zaciemniły je jeszcze", jak zauważył francuski pisarz i krytyk, Jules Lemaitre. Ważne więc, co każdy z nas w niej odnajdzie dla siebie. Reżyser wykorzystał nie tradycyjny przekład wierszem Boya, lecz wolne tłumaczenie prozą Jana Kotta. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Patrz także:

schowaj

• 1960
  MIZANTROP
  Spektakl telewizyjny / Molier / Ludwik Rene
• 1984
  MIZANTROP
  Spektakl telewizyjny / Molier / Janusz Majewski