CHORY Z UROJENIA

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1994
• Premiera:
  1996. 06. 03
• Barwny, 70 min

Życie dopisało do tej komedii tragiczny epilog. W czasie czwartego przedstawienia "Chorego z urojenia" autor i wykonawca roli tytułowej zasłabł i wkrótce zmarł. Żaden lekarz nie pospieszył do łoża konającego szydercy, który nieraz naraził się ówczesnym medykom zjadliwymi paszkwilami. W tej sztuce także ośmielił się powiedzieć ze sceny, że wystarczy wdziać suknię i biret doktora, a wszelkie brednie wygłaszane przez kompletnego ignoranta staną się samą uczonością. Śmierć autora na wiele lat rzuciła cień na losy sztuki, kolejni inscenizatorzy przyprawiali ją akcentami tragicznymi. Tymczasem ostatnia sztuka Moliera (1622-73), najsłynniejszego komediopisarza wszech czasów, którzy w równym stopniu był farsowym komikiem, co przenikliwym obserwatorem wszelkich wynaturzeń w życiu sobie współczesnych, pozostaje przede wszystkim uniwersalnym, ponadczasowym, ostro nakreślonym obrazem ludzkich przywar i słabości.
Prezentowany spektakl jest zabawnym i wyrazistym studium psychologicznym hipochondryka, który zatruwa życie całej rodzinie, a sobie szkodzi najbardziej. Znakomite kreacje komediowe stworzyli tu nie tylko aktorzy słynący ze swojej vis comica, jak odtwórca tytułowej postaci Krzysztof Kowalewski, lecz również aktorzy znani raczej z ról dramatycznych, jak Zbigniew Zapasiewicz czy Henryk Bista. Nie znam człowieka, który byłby mniej chory od ciebie i mimo wszelkich starań nie zdołał zrujnować swego zdrowia i nie padł od leków, które zażył - powiada brat, "chorego z urojenia", Berald. Argan wszakże jest przekonany, że cierpi na najgroźniejsze schorzenia. Ślepo wierzy lekarzom, którzy zgodnie z ówczesną modą i stanem wiedzy medycznej na wszelkie przypadłości ordynują pacjentom lewatywę i środki przeczyszczające. Czując się słabym i chorowitym, pragnie wejść w powinowactwo z lekarzem, dlatego zamierza wydać starszą córkę Anielę za świeżo promowanego medyka, pana Tomasza Biegunkę, do czego gorliwie go namawiają opiekujący się nim doktorzy. Myśli panienki zaprząta przystojny, młody Kleant, lecz ojciec grozi, że w razie nieposłuszeństwa wpakuje ją do klasztoru, co z kolei byłoby na rękę nadobnej macosze Belinie, czyhającej na pieniądze męża. Pyskata służąca Antosia bezskutecznie próbuje wykłócać się ze swym chlebodawcą o szczęście jego córki. Wreszcie wraz z bratem Argana obmyślają sprytną intrygę, jak pozbyć się Pana Biegunki, jego uczonego syna klepiącego pompatyczne oracje, Pana Wonnego z jego lewatywami i Pana Czyściela z równie skuteczną kuracją. Gdy oburzeni "obrazą fakultetu" pseudouczeni doktorzy odchodzą, Antosia sama przywdziewa strój medyka, proponując "choremu" najbardziej radykalną i całkowicie absurdalną kurację. Aby zaś uzmysłowić panu prawdziwe uczucia jego bliskich, namawia go do drobnej mistyfikacji - udając zmarłego przekona się, co myśli o nim jego żona, a potem córka. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Patrz także:

schowaj

• 1982
  CHORY Z UROJENIA
  Spektakl telewizyjny / Molier / Józef Słotwiński
• 2019
  CHORY Z UROJENIA
  Spektakl telewizyjny / Molier / Giovanni Pampiglione