OBRONA KEYSOWEJ

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1995
• Premiera:
  1996. 03. 11
• Barwny, 100 min

Bruno Winawer (1883-1944) - głośny w dwudziestoleciu międzywojennym uczony, prozaik, dramaturg i publicysta - zasłynął przede wszystkim jako autor felietonów, popularyzujących dorobek nauk ścisłych. Pod tym względem pozostanie w polskiej kulturze pionierem. Jako jeden z pierwszych i - także do dziś - nielicznych, potrafił prostym i jasnym językiem, a zarazem z wielką pasją i zaangażowaniem zaznajamiać swych czytelników z najnowszymi odkryciami fizyki, chemii, astronomii. Sprawność we władaniu piórem szła u Winawera z niebagatelną erudycją i wiedzą. Tej ostatniej nabywał studiując fizykę na uniwersytecie w Heidelbergu, a później jako asystent na uniwersytecie w Amsterdamie, gdzie współpracował z prof. Zeemanem - laureatem Nagrody Nobla. W latach 1917-1920 kontynuował karierę uczonego na Politechnice Warszawskiej. Zanim poświęcił się pisarstwu, ogłosił kilka cenionych rozpraw naukowych. W swych późniejszych dramatach, powieściach i felietonach często wykorzystywał znajomość nowinek ze świata techniki. Bawił się też w futurologa, próbując przewidzieć kierunki postępu technicznego ludzkości. Intuicja często go nie zawodziła. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych "wyprorokował" samoloty rakietowe, podróże międzyplanetarne czy wzrost znaczenia genetyki w naukach przyrodniczych. W swej twórczości najczęściej przeciwstawiał niepraktycznych życiowo naukowców bezwzględnym cwaniakom i hochsztaplerom, nierzadko ze świata finansjery. Część krytyki zarzucała mu brak prawdziwej namiętności w wątkach miłosnych, traktując utwory Winawera jako wprawdzie wytrawne, ale tylko "mózgowe igraszki" (Jan Lorentowicz). Inni z kolei widzieli w tym główną siłę Winawerowego pisarstwa, pełnego dystansu i ironii względem uczuciowych perypetii swych bohaterów.
"Obrona Keysowej" to dramat w dorobku Winawera trochę nietypowy, uboższy w naukowe aluzje, penetrujący raczej problematykę obyczajową. Jego kanwą stała się głośna "sprawa Gorgonowej", bulwersująca w pierwszej połowie lat trzydziestych opinię publiczną. Akcję sztuki autor osadził w środowisku prawniczym, nieźle mu skądinąd znanym, jako że był synem adwokata. Głównym bohaterem "Obrony..." jest słynny adwokat Holstin, który - mimo że wycofał się z życia zawodowego - podejmuje się obrony kobiety oskarżonej o zabójstwo bogatego fabrykanta. W trakcie rozprawy sugeruje oskarżycielom, że jego klientkę darzy względami naukowiec Warna. Sąd poddaje się tym sentymentalnym argumentom i uniewinnia Keysową. Mecenas Holstin zdaje sobie jednak sprawę, że niepodważalnych dowodów winy lub niewinności Keysowej nie ma. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj