MIRANDOLINA

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1995
• Premiera:
  1996. 07. 01
• 83 min

Kiedy Carlo Goldoni (1707-93) znalazł się wśród słuchaczy renomowanego kolegium Ghislieri w Pawii, otrzymał dostęp do niezmiernie zasobnej szkolnej biblioteki. W swych "Pamiętnikach" pisał: "W bibliotece było kilka półek zastawionych zbiorami komedii starożytnych i współczesnych. Stanowiły one moją ulubioną lekturę. Grzebiąc w tej bibliotece, znalazłem w niej teatr angielski, teatr hiszpański i teatr francuski; nie znalazłem tylko teatru włoskiego(...) Z ubolewaniem stwierdziłem, że brakuje czegoś bardzo istotnego narodowi, który stworzył sztukę dramatyczną wcześniej niż inne narody nowożytne; nie mogłem pojąć, jak to się stało, że Włochy zlekceważyły tę sztukę, poniżyły ją i zepsuły. Zapragnąłem gorąco, aby ojczyzna moja wzniosła się do poziomu innych krajów i poprzysiągłem sobie działać w tym kierunku..." Przejście od słów do czynów nie było wszakże proste. Na scenach osiemnastowiecznej Italii wciąż królowała commedia dell'arte. Jednak to, co niegdyś było w niej żywe, twórcze i nowatorskie, z czasem wyrodziło się w "nędzne arlekinady, szpetne a gorszące awantury miłosne i żarty". Patriotyzm Goldoniego nie pozwolił mu jednak całkowicie zerwać z ojczystą tradycją. Zafascynowany oświeceniową komedią francuską tchnął tylko nowego ducha w zaskorupiały teatr włoski, nie niszcząc w nim tego, co uważał za cenne i niepowtarzalne. W ten sposób ukształtował się oryginalny styl Goldoniego. Cechowały go podniesienie znaczenia słowa i dialogu, rezygnacja z masek noszonych wcześniej przez aktorów, zastąpienie pustej błazenady i popisów akrobatycznych realistycznymi obrazami współczesnego życia i obyczajów. Efektem nowej poetyki były m.in. "Sługa dwóch panów", "Awantura w Chioggi" czy "Mirandolina" - arcykomedie, do dziś grane na scenach świata.
"Mirandolinę" inaczej "La locanierę", czyli "oberżystkę", zadedykował Goldoni Magdalenie Mariani - aktorce trupy teatralnej Medebacha, dla której pisał swoje komedie. Akcja sztuki toczy się we Florencji w gospodzie tytułowej bohaterki. Do młodej i pięknej oberżystki zaleca się dwóch lokatorów - arystokratów. Jeden, nie mając grosza przy duszy, próbuje pozyskać jej względy wykwintnymi komplementami i propozycjami "opieki". Drugi głośno potrząsa kiesą i zasypuje Mirandolinę kosztownymi upominkami. Gospodyni pozostaje jednak nieugięta. Miła, uprzejma, lekko kokietująca podtrzymuje afekt obu kawalerów wyłącznie dla dobra kondycji finansowej gospody. Dopiero opryskliwe zachowanie trzeciego gościa, programowo pogardzającego kobietami, skłoni ją do zmiany taktyki. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj