MĄŻ STANU

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1996
• 71 min

Ostatnia sztuka Thomasa Stearnsa Eliota (1888-1965), jednego z najwybitniejszych poetów XX wieku, dramatopisarza, cenionego angielskiego krytyka i eseisty, laureata literackiej Nagrody Nobla 1948. "The Elder Statesman" (1958), po edynburskiej premierze przeniesiony na scenę londyńską, był ostatecznym pożegnaniem 70- letniego autora ze swoim środowiskiem i ze światem, rozliczeniem z życia i działalności, która tylko wtedy naprawdę ma sens, gdy wpisuje się w przejrzysty system wartości moralnych. W portrecie tytułowego bohatera odchodzący twórca zawarł zapewne także własne rysy i przemyślenia człowieka, który osiągnąwszy wiek spełnienia potrafi przezwyciężyć słabości charakteru i dzięki oczyszczającej sile spowiedzi osiągnąć "spokój, który wypływa ze skruchy".
Lord Claverton, odszedłszy z czynnego życia "w sławie i chwale", wiedzie ustabilizowaną egzystencję emerytowanego męża stanu. Opiekuje się nim córka Monika, która poświęca mu wiele czułości i troski, dla spokoju ojca gotowa jest nawet odłożyć swój ślub z młodym prawnikiem Karolem Hemingtonem. Nieoczekiwanie w rezydencji jego lordowskiej mości pojawia się tajemniczy przybysz, Frederico Gomez. Claverton rozpoznaje w nim kolegę z czasów burzliwej młodości w Oxfordzie, Freda Culverwella. Niegdysiejszy fałszerz po wyroku, któremu lord pomógł opuścić kraj, dorobił się olbrzymiego majątku w egzotycznej republice w Ameryce Środkowej i po 35 latach powraca do Anglii, licząc na przyjaźń i koneksje towarzyskie emerytowanego polityka. Zgodnie ze swoją życiową zasadą: jeśli już musisz komuś zaufać, spraw, aby mu się to opłaciło - gość przekonuje lorda, który za studenckich czasów nosił rodowe nazwisko Ferry, że odnowienie dawnej zażyłości będzie dla Clavertona korzystne, w przeciwnym razie Gomez ujawni kompromitującą tajemnicę z jego przeszłości. W kurorcie, gdzie lord Claverton odbywa rekonwalescencję po przebytym zawale serca, pojawia się drugie "widmo przeszłości", jego dawna kochanka, gwiazda podrzędnej rewii. Pani Carghill, obecnie majętna wdowa, zgodziła się wprawdzie przed laty zrezygnować z roszczeń wobec rozpoczynającego karierę polityka, zwłaszcza że adwokaci rodziny Ferry zaoferowali jej sumę dwa razy większą niż mogłaby dostać w sądzie, lecz zachowała jego listy miłosne i może je w każdej chwili opublikować. Frederico, który też zjawia się w pensjonacie dla rekonwalescentów, zadziwiająco szybko znajduje wspólny język z byłą divą kabaretową. Oboje przez lata pilnie śledzili losy lorda, są gotowi wymienić między sobą informacje, "sekret za sekret". Im dłużej gramy jakąś rolę, tym trudniej jest zrzucić kostium - zauważa lord Claverton. Jednak u schyłku życia, osaczony przez duchy przeszłości, widząc, że jego syn także próbuje szukać rozwiązania swoich problemów w ucieczce przed rzeczywistością - stary człowiek zdobywa się na wyznanie swoich win przed córką i jej narzeczonym. Nie popełnił zbrodni, mężczyzna, którego tamtej szalonej nocy w Oxfordzie przejechał nie zatrzymując się, już wcześniej zmarł śmiercią naturalną. Nie skrzywdził dziewczyny, niedotrzymanie obietnicy małżeństwa było zbawienne dla obojga młodych kochanków. Jednak hańbiący grzech zaniechania pomocy, tchórzostwa, ucieczki przed odpowiedzialnością - zaciążył na całym jego życiu. Opowiadając najbliższym o męce życia w kłamstwie, mąż stanu robi pierwszy krok ku wolności. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj