BIAŁA

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1996
• Premiera:
  1997. 04. 14
• 40 min

"W zbiorze jest utwór świecący całym blaskiem sztuki pisarskiej Rudnickiego (...) Ta historia miłości każe myśleć o Stendhalu - tak wielka jest umiejętność najprecyzyjniejszego nazywania nienazywalnego; oswojenie i obcość, zapamiętanie i szamotanie się dwojga kochanków, subtelność reguł i zasadzki ich miłosnej gry - wszystko godne jest autora "Niekochanej"... "Najgorsze opowiadanie tomu (...) "Biała" to zbiór banałów, mielizn i pozorów". - Tak sprzeczne opinie uznanych krytyków wzbudziła "Biała", otwierająca tom opowiadań pt. "Krowa", wyróżniony nagrodą "Przeglądu Kulturalnego" za rok 1959. Może dlatego, że Adolf Rudnicki (1912-90), autor "Niekochanej", "Żołnierzy", "Pałeczki", uhonorowanego nagrodą państwową tomu "Żywe i martwe morze" (później dostał ją jeszcze za "Kupca łódzkiego") - był pisarzem o ustalonej randze literackiej i krytyka przykładała surową miarę do jego twórczości. Najwyższe uznanie budziły wstrząsające opowiadania o "epoce pieców" ("Szekspir", "Ucieczka z Jasnej Polany" i in.). Natomiast różnie odbierano - jak to określił Aleksander Wat - "inne śliczności, zawsze z talentem pisane, nawet z wigorem, ale zierlich und manierlich".
"Biała" to opowieść o tragicznie zakończonej miłości Jana i Pauliny, historia ich spotkań, rozstań i powrotów. Gdy Pauliny nie ma, życie Jana upływa na czekaniu, rozmyślaniu o niej, wpatrywaniu się w rysy jej twarzy powielone na dziesiątkach fotosów. Krótkie, czułe, namiętne spotkania zwykle kończą się zapowiedzią rozstania - Paulina wciąż się spieszy, czeka na nią mąż albo wyjeżdża z teatrem na występy. Rozmowy kochanków brzmią prawie tak banalnie jak kawiarniane przeboje - byłam pod twoim oknem i było ciemno, gdzie byłeś... tęskniłem, dlaczego nie dzwoniłaś... bałam się, że o mnie zapomniałeś... bałem się, że nie chcesz mnie widzieć... Prawdziwa udręka, niespełnienie, miłosna egzaltacja - skrywają się pod podszewką słów. Jan najzwyczajniej w świecie pragnie, aby razem byli szczęśliwi. Ze mną to niemożliwe, odpowiada Paulina. Nie może odejść od męża ani z nim być. Nie znajduje oparcia w Janie, bo zbyt różnią się od siebie. Jemu wystarczają "wszystkie pierwsze śniegi, jakie pamiętał", jakie widział ze swego okna na dachu pobliskiego garażu. Jej "trzeba wysokich śniegów", żeby się oczyścić, żeby być Białą. Nie mogąc wybrać żadnego ze swych partnerów, postanawia odejść od obu, odejść na zawsze. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Varia

pokaż

Patrz także:

schowaj

• 1960
  BIAŁA
  Spektakl telewizyjny / Adolf Rudnicki / Adam Hanuszkiewicz