ANTON

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1991
• Gatunek:
  Film biograficzny
• Barwny, 27'

Mówią o nim, że jest ambasadorem kultury polskiej na Łużycach. Anton Nawka (nazwisko to wymawia się: Nauka) na język łużycki przetłumaczył m.in. "Hrabinę Cosel" Józefa Kraszewskiego, "Moralność pani Dulskiej" Gabrieli Zapolskiej, "Damy i huzary" oraz "Śluby panieńskie" Aleksandra Fredry. Jest także dziennikarzem, historykiem i pisarzem. Jego wieś rodzinna leży kilka kilometrów na północ od Budziszyna. Nazywa się Radwor. Ojciec Antona - Michał Nawka - był nauczycielem, pisarzem, gawędziarzem. Pisał sztuki dla dzieci. Był także jednym z założycieli "Domowiny" - masowej organizacji narodowej Serbołużyczan w Niemczech. Rozwiązana została w 1937 i reaktywowana w 1945 roku. Z jego dwanaściorga dzieci prawie wszystkie podjęły pracę społeczną w służbie swego maleńkiego narodu. Achim skończył medycynę i także zajmował się pisaniem. Błażej jest etnografem i autorem m.in. albumu strojów łużyckich. Ludmiła - z wykształcenia polonistka, jest aktorką i nauczycielką. Mieszkańcy Budziszyna mówią, że dopóki starczy Nawków, dopóty będzie istniał naród łużycki. Anton Nawka urodził się w 1913 roku. Rozpoczął studia dziennikarskie na Uniwersytecie Berlińskim. Jednak po czterech miesiącach został z uczelni relegowany. W kwietniu 1935 roku został powołany do RAD - Reichsarbeitsdienstu, hufca pracy przymusowej. Zwolniony po półtora roku i zagrożony z kolei wcieleniem do Wehrmachtu, uciekł do Polski. Dzięki pomocy materialnej Związku Polaków w Niemczech mógł kontynuować studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i na Akademii Handlowej w Poznaniu. Dyplom magistra uzyskał już po wojnie. Ożenił się w 1945 roku z Heleną Andricką. Swoją przyszłość oboje łączyli z Polską. Inwigilowani przez Urząd Bezpieczeństwa, czuli się tu jednak coraz mniej bezpiecznie. Rozwiązany został także Polski Związek Zachodni, w którym Anton Nawka pracował. Wyjechali do Niemiec, na Łużyce. Anton podjął pracę w szkole w Budziszynie. Uczył historii, języka łużyckiego i łaciny. Później zajął się dziennikarstwem. W nakręconym w 1991 roku filmie ciekawie opowiada o swoim bogatym życiu i latach młodości spędzonych na studiach w Polsce.
[www.tvp.com.pl]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj