KOMANDOS

w WIELKA MAŁA EMIGRACJA

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1997
• Gatunek:
  Film biograficzny
• 21 min.

Po ucieczce z niemieckiej niewoli przedostał się do Anglii. Tam, w Szkocji, przez przypadek spotkał brata, którego los także rzucił w tamte strony. Wiele lat później ów brat, tuż przed swą śmiercią, powiedział mu: przegraliśmy. Zdziwił się. Przecież powiodło im się - brat był jednym z najbardziej wziętych architektów w Anglii, miał wspaniałą rodzinę, on też zdobył świetne wykształcenie, cieszył się udanym życiem rodzinnym. Usłyszał wtedy: byliśmy bardzo dobrymi Polakami, a wszyscy uważali nas za Żydów. Henryk Jedwab urodził się w Kaliszu, ukończył tam gimnazjum, a potem Szkołę Podchorążych w Brześciu nad Bugiem. W 1938 roku znalazł się w korpusie, który zajmował Zaolzie, lecz prawdziwą, paraliżującą grozę wojny poczuł w 1939 roku. Na widok nacierających Niemców skamieniał. Z głowy wyleciało mu wszystko, czego nauczył się w szkole - nie był w stanie wydać komendy obsłudze karabinu maszynowego, którą dowodził. W ostatniej chwili wreszcie krzyknął: ognia! Przełożeni, nie mając pojęcia o tym, co się z nim działo, byli pełni uznania dla niego za wyjątkowo zimną krew. 84 pułk poleski, w którym walczył, zakończył swe bojowe dzieje 11 września. Henryk Jedwab znalazł się w Rumunii, skąd przez Jugosławię i Włochy ruszył do Francji. W kampanii francuskiej dowodził batalionem przeciwpancernym. W Paryżu dostał się do niewoli, lecz bez trudu z niej uciekł - do Hiszpanii i przez Gibraltar do Anglii i Szkocji. Po przeszkoleniu został wcielony do Samodzielnej Kompanii Komando, czyli komadosów, i z 2 Korpusem walczył pod Monte Cassino. Chciał wraz z towarzyszami broni pokazać, że przez słynną Dolinę Śmierci można przejść na San Angelo. Na początku było ich 84, wróciło - 18. Miał szczęście. Wielokrotnie ocierał się o śmierć, był ranny, lecz z wojny uszedł z życiem. Ożenił się. Wraz z żoną udał się do Anglii, podjął pracę w zakładach tekstylnych, a w wieku 28 wstąpił na uniwersytet. By nadgonić stracony czas, skończył studia w ciągu 3 lat. W filmie barwnie i ze swadą opowiada o swych losach. Szczególnie interesujące - i gorzkie w swej wymowie - są jego wspomnienia dotyczące sytuacji zdemobilizowanych Polaków w Wielkiej Brytanii w pierwszych latach po wojnie.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj