MIASTO Z WYROKIEM
- Serial dokumentalny
- Produkcja:Polska
- Rok produkcji:1996
- Barwny, 3 odcinki x ok. 45 min
Film jest rekonstrukcją wydarzeń czerwca 1976 w Radomiu. Realizatorzy wykorzystali w nim wspomnienia uczestników i świadków, materiały Polskiej Kroniki Filmowej i Telewizji Polskiej, materiały operacyjne MSW, fotogramy z zajść i rysunki. Posłużyli się również inscenizacją.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Reżyseria
- Asystent reżysera
- Scenariusz
- LektorStanisław Borowski
- Zdjęcia
- Współpraca operatorska
- Asystent operatora kamery
- OświetlenieAndrzej Stoka
- Wózkarz
- Dźwięk
- Technik dźwiękuw napisach nazwisko: Najmrodzki
- Imitator dźwięku
- Realizacja nagrańKrzysztof Losz
- Efekty pirotechniczne
- Montaż
- Współpraca montażowaw napisach określenie funkcji: Asystent montażysty
- Ewolucje kaskaderskienie występuje w napisach
- Grafika
- Transport
- Organizacja produkcji
- Administracja
- Producent
- ProdukcjaTelewizja Polska - I Program
Variapokaż
Nagrodyschowaj
- 1996Nagroda Lecha Wałęsy
za "bezkompromisowość w dążeniu do prawdy i odwagę podejmowania trudnych tematów"
PROTEST
- Odcinek serialu
- 40 min
24 czerwca 1976 roku premier Piotr Jaroszewicz ogłosił rozpoczęcie dwudniowych konsultacji mających poprzedzić wprowadzenie drastycznych podwyżek cen. Ludzie odebrali to jednoznacznie, zwłaszcza że konsultacje miały się odbywać wśród tzw. aktywu polityczno-społecznego. Następnego dnia o godzinie 7.00 robotnicy z Wydziału P-6 radomskiego "Waltera" nie przystąpili do pracy. Jakiś czas dyskutowali zdenerwowani, a potem wyszli z hali. Przyłączyli się do nich koledzy z innych wydziałów. Dyrektor usiłował przekonać załogę, by podjęła swe obowiązki. Jego argumentacja nie trafiała do przekonania robotników. Dyrektor zareagował więc nerwowo, czym sprowokował ludzi do wyjścia na ulicę. Kierują się do budynku Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Po drodze przyłączają się do nich kolejno pracownicy Zakładów Sprzętu Grzejnego i Radoskóru, potem ściągają robotnicy z zakładów ZREMB i RWT, Wytwórni Części Zamiennych i Zakładów Mięsnych. O godzinie 12.30 do demonstrantów wyszedł sekretarz Janusz Prokopiak. Obiecał, że do godz. 14.00 otrzymają odpowiedź o cofnięciu podwyżki. O ustalonej godzinie odpowiedzi jednak nie było. O 14.30 budynek zaczął płonąć. Tymczasem na ulicach pojawiły się barykady i zmechanizowane oddziały milicji usiłujące przedostać się do KW. Bunt ogarnął całe miasto. W ogniu stanął Urząd Wojewódzki i Biuro Paszportów KW MO. Milicja bez pardonu zaczęła atakować robotników, także tych, którzy wyszli z drugiej zmiany. Funkcjonariusze zatrzymywali kogo popadnie i odwozili na komendę. O godznie 20.00 śródmieście prawie opustoszało. Operowały po nim wieloosobowe patrole milicji, atakując każdego napotkanego. Potem swą bezwględną akcję pacyfikacyjną przeniosły na tereny peryferyjne. Bez przerwy trwały aresztowania. O godzinie 23.00 akcję zakończono. [TVP]
ODWET
- Odcinek serialu
- 47 min
Po 25 czerwca 1976 roku przez wiele dni trwały w Radomiu aresztowania. Ludzi masowo zwalniano z pracy. Na stadionie "Radomiaka", podobnie jak i w całym kraju, odbył się starannie wyreżyserowany wiec potępiający "radomskich warchołów". Zatrzymani przepuszczani byli przez milicyjne "ścieżki zdrowia", bici i torturowani podczas przesłuchń. Radom stał się miastem bezprawia, a przez kilka następnych lat pracowano nad złamaniem i upodleniem jego mieszkańców. Jeszcze bardziej pogorszyło się zaopatrzenie, wstrzymano inwestycje w sferze budownictwa komunalnego i infrastruktury społecznej, jednocześnie zaś na obrzeżach miasta wzniesiono gigantyczne obiekty nowej komendy MO. Prokuratura radomska pracowała pod bezpośrednim nadzorem Służby Bezpieczeństwa i wykonywała polecenia jej funkcjonariuszy. Podobnie zachowywali się później sędziowie podczas procesów. Terenowa Komisja Odwoławcza ds. Pracy przy prezydencie Radomia rutynowo odrzucała odwołania o przywrócenie do pracy. Druga część dokumentalnego cyklu przypomina te wydarzenia, pokazując wymiar sprawiedliwości w 1976 roku. Realizatorzy wykorzystali wspomnienia aresztowanych, torturowanych, wyrzuconych z pracy i skazanych, prokuratorów i sędziów, a także uczestników wiecu oraz dokumenty sądowe i kolegialne, listy i petycje do władz. W niektórych momentach posłużyli się inscenizacją. [TVP]
SKAZA
- Odcinek serialu
- 46 min
Do zastraszonego, pognębionego, zniewolonego Radomia zaczęli przyjeżdżać młodzi ludzie, by pomóc robotnikom pozbawionym środków do życia. Porażeni nędzą tego miasta próbowali odnaleźć potrzebujących wsparcia, nawiązać jakieś kontakty. Nikt z nimi nie chciał rozmawiać. W końcu udało im się przełamać ludzki strach, nieufność, opory. Jedni działali konspiracyjnie, starali się niezauważalnie przemykać ulicami. Inni jawnie przyjeżdali na rozprawy i uczestniczyli w nich, by dokonujące się w salach sądowych bezprawie działo się na oczach świata. Zdarzało się, że ich zatrzymywano i brutalnie bito. Bywało też, że ludzie, którym pragnęli pomóc, przerażeni donosili na nich do władz bezpieczeństwa. Dopiero kilka lat poźniej podnieśli pochylone ze wstydu i poniżenia głowy. Ostatnia część filmu o wydarzeniach w czerwcu 1976 roku w Radomiu i ich konsekwencjach dla miasta i jego mieszkańców opowiada o działaniach opozycji, które zrodziły KOR, a potem "Solidarność". Swoje pierwsze kontakty z Radomiem i pracę na rzecz poszkodowanych wspominają w nim m.in.: Jan Lityński, Zofia i Zbigniew Romaszewscy, Mirosław Chojecki, Bogdan Borusewicz,Jacek Kuroń, Andrzej Grabiński i Jan Olszewski. O swoich ponurych przeżyciach w tamtych dnia opowiadają także mieszkańcy miasta, na które wydano wyrok. Realizatorzy w filmie wykorzystali ponadto akta procesowe, materiały Polskiej Kroniki Filmowej i Telewizji Polskiej, materiały operacyjne MSW, fotogramy. W niektórych momentach posłużyli się inscenizacją. [TVP]
