BARDZO DŁUGI OBRAZ

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2008
• Barwny, 17 min

Powściągliwy, niezmiernie wrażliwy, zawsze baczący, by nikomu w niczym nie uchybić, z charakterystycznym gestem zamaszystego odgarniania włosów, z charakterystycznie palonym papierosem. Obecny, chociaż ostatnio z powodu niedomogów zdrowotnych coraz rzadziej, na niemal wszystkich wernisażach w poznańskich galeriach. Nie jest jednak tajemnicą, że najlepiej czuje się w swoim "Gołębniku". Tak Andrzej Kurzawski nazywa pracownię, do której kiedyś wdarły się gołębie czyniąc niemałe spustoszenie. Każdy, kto był tam zaproszony mówi o "Gołębniku", jako o miejscu magicznym. Pozorny nieład, różne cenne drobiazgi, bo coś się we wspomnieniach się z nimi wiążę - jak z ceramiczną kopią rzeźby Ludwika Pugrta "Dama z hartem", czy pożółkłą pocztówką z reprodukcją obrazu "Gracze w karty" Paula Cézanna, z otwartą zawsze książką Jana Cybisa... W kącie korytarza pracowni, małe obrazki na posklejanych płytach, w ramkach z różnych kawałków drewna. - Wtedy, po wojnie - mówi Andrzej Kurzawski niczego nie było, żadnych gotowych blejtramów, ba nie było na nie materiałów. Zbieraliśmy co się dało, sami to zbijaliśmy. Ale czy ma znaczenie na czym obraz jest malowany i jakiego jest formatu? Ważne jaki jest. Cézanne namalował niewiele i raczej małych obrazów. I wystarczyło! O swojej twórczości nie chce mówić. Należy do tej formacji, która wypowiada się obrazem, nie potokiem słów, które potem w żaden sposób do niego nie przystają. Na odwrociu obrazów w korytarzu daty: 1947, 1951, 1953... Na płótnach pejzaże, Park Sołacki, domy na Starołęce, domy w Kazimierzu, plener w Skokach, martwe natury, kwiaty. Wyraźna przynależność stylistyczna, estetyczna do kolorystów i kapistów. Wyszedł przecież z pracowni Stanisława Szczepańskiego, Wacława Taranczewskiego i Eustachego Wasilkowskiego. Na stole małe czarno-białe zdjęcie, na nim dwie postacie: w białych fartuchach przed sztalugami plecami do siebie - stoi Andrzej Kurzawski, siedzi - Teresa Pągowska. Obok jeszcze jedno zdjęcie. Mostek w Parku Sołackim. Stoją: on, Józef Flieger, Alfons Gielniak, Zygmunt Gromadziński ... To było ponad 50 lat temu. Teraz jest sam. Głównym motywem obrazów Andrzeja Kurzawskiego jest pejzaż. Coraz bardziej rozbielany. Andrzej Kurzawski całe twórcze życie zmaga się z bielą. Chyba nikt tak nie maluje bieli jak on. Dla artysty ważna jest również faktura obrazu. Chropawa, ale w swój srebrzystości stanowiąca zarazem pewną tajemnicą; wciągająca, urzekająca. Nawet wtedy, gdy pejzaż jest brunatny, gdy łamią go ostro linie skał, jak w cyklu powstałym po powrocie (lata 60.) z plenerów w Bułgarii i Jugosławii. W pracowni, w kącie pod oknem intryguje wielka sterta tubek po farbach. Andrzej Kurzawski cytuje Eustachego Wasilkowskiego: "Malarstwo nie znosi skąpstwa". W ostatnich latach powstał cykl "Okien". Ale to nie jest patrzenie z okna, czy przez okno. To patrzenie z własnego wnętrza, wnikliwy dyskurs z tym, co już wcześniej powstało, dążenie do o b r a z u c z y s t e g o . Gdy z uporem dopytuję o istotę malarstwa, ze sterty różnych druków, wyjmuje jeden z folderów, czyta: "Obrazy... rodzą się nie z natury lecz z innych obrazów, w kulturze one tkwią, a nie w przyrodzie". To profesor Zdzisław Kępiński - mówi - ja się z nim zgadzam... 31 stycznia 2008 Andrzej Kurzawski skończył 80 lat. Nadal jego życie wypełnia rytuał malowania. Codziennie pokonuje blisko 100 stopni do swojego "Gołębnika" i staje przed sztalugą.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj