OKRĄGŁY STÓŁ. DROGA, CZAS, KONTROWERSJE

• Serial dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2009
• Barwny, odcinki x 12 min

Zrealizowany z okazji 20. rocznicy obrad Okrągłego Stołu cykl dokumentalny przypominający tamto bezprecedensowe wydarzenie historyczne, ówczesną sytuację społeczno - polityczną, warunki, w jakich odbywały się przygotowania do obrad i sam ich przebieg, uczestników tamtych trudnych rozmów władzy z opozycją. Idea obrad nie zrodziła się z dnia na dzień, dojrzewała kilka lat i musiało zaistnieć wiele okoliczności sprzyjających takiemu pokojowemu procesowi przejęcia władzy. Ogromne znaczenie w tym procesie odegrał papież Jan Paweł II, który budził nadzieję i odwagę w swych rodakach, prezydent Ronald Reagan i wprowadzona przez USA blokada ekonomiczna Polski. Ale najważniejszy był fakt, że w 1985 roku nowym sekretarzem generalnym Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego został Michaił Gorbaczow. Na Kremlu rozpoczął się proces przekształceń systemu komunistycznego, którego kurs określały hasła: głasnost i pierestrojka. We wszystkich państwach bloku wschodniego nastąpiła względna liberalizacja, ale wzrok państw zachodnich był skierowany przede wszystkim na Kreml. W Polsce do dialogu z opozycją zmusił władze PRL fatalny stan gospodarki i zapaść cywilizacyjna kraju. Co pewien czas wybuchały strajki na tle ekonomicznym, młodzi robotnicy opowiadali się też nieodmiennie za powrotem zdelegalizowanej przez władze Solidarności. Ale jeszcze na parę tygodni przed rozpoczęciem obrad Okrągłego Stołu aparat bezpieczeństwa i milicja stosowały ostre represje wobec działaczy Solidarności (czego przykładem było choćby porwanie sprzed domu Edmunda Krasowskiego - działacza opozycyjnego potraktowanego tak brutalnie, że przez kilka tygodni był sparaliżowany wskutek urazu kręgosłupa) czy prześladowania członków młodzieżowych organizacji "Wolność i Pokój" oraz "Federacja Młodzieży Walczącej".
Odcinek 1: Wiatr od wschodu W pierwszym odcinku jest mowa o początkach dialogu społecznego pomiędzy władzą dysponującą aparatem nacisku i propagandy, a opozycją zwalczaną dotychczas przez tę władzę siłą. O przygotowaniach do obrad Okrągłego Stołu opowiadają uczestnicy tamtych wydarzeń: Bogdan Borusewicz, Stanisław Ciosek, Mieczysław Gil, Aleksander Hall, prof. Jadwiga Staniszkis, Jacek Merkel, Zbigniew Stefański, Alojzy Pietrzyk.
Odcinek 2: Likwidacja kolebki Drugi odcinek opowiada o działaniach władzy i opozycji w okresie walki o "rząd dusz". Przed kamerą wypowiadają się uczestnicy tamtych wydarzeń: Bogdan Borusewicz, Roman Gałęzewski, Zbigniew Stefański, prof. Andrzej Stelmachowski, oraz socjologowie i historycy: prof. Jadwiga Staniszkis i prof. Paweł Wieczorkiewicz.
Odcinek 3: Bicie piany Odcinek 4: Polityczny gambit Przed rozpoczęciem obrad Okrągłego Stołu gen. Wojciech Jaruzelski dokonuje roszad kadrowych w kierownictwie PZPR. Sekretarzami KC zostają m. in.: Stanisław Ciosek i Leszek Miller. Do Biura Politycznego wszedł psycholog prof. Janusz Reykowski, który później odegrał kluczową rolę w rozmowach Okrągłego Stołu. Ten awans Reykowskiego świadczył o zmianie nastawienia władzy wobec Solidarności. Najostrzejszym krytykiem zmiany tego nastawienia władz PRL - u wobec "S" okazał się szef OPZZ, Alfred Miodowicz. W ostatnim wystąpieniu na styczniowym plenum KC PZPR, gen. Jaruzelski uzasadniał konieczność rozmów z opozycją pojęciem spokoju społecznego, a także koniecznością uzyskania ekonomicznego wsparcie Zachodu, które bez porozumienia z opozycją było niemożliwe. W odcinku poświęconym rozbieżnościom i konfliktom przy Okrągłym Stole o kwestiach z tym związanych mówią uczestnicy tamtych wydarzeń: Bogdan Borusewicz, Andrzej Gwiazda, Stanisław Ciosek, Tadeusz Mazowiecki oraz socjologowie i historycy: prof. Jadwiga Staniszkis i prof. Paweł Wieczorkiewicz. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj