O SZALEŃCACH BOŻYCH

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2006
• Barwny, 15 min

Film przedstawia zjawisko tak zwanych szaleńców bożych czy chrystusowych. Datowało się ono od wczesnego chrześcijaństwa, pierwsze kanonizacje miały miejsce w Bizancjum w IV wieku, a ostatnia , w Moskwie w 1988 r., świętującej tysiąclecie chrztu Rusi. Kim byli jurodiwy, jak nazywano ich na Rusi, gdzie to zjawisko rozkwitło jako jedna z wielu przejętych z Bizancjum tradycji. Najczęściej byli mnichami-ascetami, którzy w jakimś okresie swego życia porzucali pustelnie, by działać wśród zwykłych ludzi, w wielkich miastach - siedliskach grzechu. Podstawową formą "szaleństwa chrystusowego" była działalność paradoksalna i wręcz prowokatorska, mająca poprzez szok i zadziwienie tłumów, jakie zwykle jurodiwych otaczały, zmusić ludzi do przełamania skostniałych form wiary i praktykowania cnót. Jurodiwy często postępował sam tak, że wzbudzał zrazu zgorszenie. Dopiero interwencja z niebios wyjaśniała zagadki jego szalonego postępowania, niekiedy wyglądającego wręcz na bluźnierstwo. Na przykład obrzuca kamieniami czczoną ikonę na wrotach miasta, ale - jak się okazuje - kryjącą pod postacią Matki Bożej wizerunek szatana, który omamił duszę ikonografa... Ważnym elementem legendy "szaleńca bożego" jest jego zuchwałe wytykanie grzechów władzy, pomazańcom bożym, chrześcijańskim cesarzom, carom i książętom. Żywoty jurodiwych odnotowują wiele takich przypadków, gdy nawet tak okrutny władca, jak Iwan Groźny, zostaje upokorzony lub zmitygowany w swych niecnych postępkach przez pogardzanego na co dzień "szaleńca bożego". Film ma złożoną strukturę formalną - narrację dotyczącą historii i przejawów szaleństwa chrystusowego przez wieki aż do naszych czasów - prowadzą specjaliści: autor książki poświęconej tej tematyce Cezary Wodziński i teolog prawosławny Michał Klinger. Zobrazowanie najbardziej charakterystycznych form działania jurodiwych nastąpi poprzez "ożywione ikony". Będą to scenki aktorskie, w których z ikony wychodzi "szaleniec boży", by pokazać swe najsłynniejsze czyny - cuda, prowokacje, dialogi z władcą. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj