MŁODOŚĆ WINNA BYĆ NAGŁA I OSTRA JAK KLINGA!

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1994
• Barwny, 25 min

29 listopada 1918 roku do Wydziału Prasowego w odradzającej się stolicy skierowano zawiadomienie o rozpoczęciu działalności literackiej w należącej do Tadeusza Życkiego mleczarni udziałowej, przekształconej w kawiarnię "Pod Pikadorem". Podpisani pod nim - Tadeusz Raabe, Leszek Serafinowicz (Jan Lechoń), Antoni Słonimski i Julian Tuwim - zapewniali, że "kawiarnia obca będzie jakimkolwiek względom politycznym. Stanowić będzie tylko narzędzie samoobrony materialnej i ideowej młodzieży artystycznej". Opłatę za wstęp wyznaczono w wysokości 5 marek. Tak zaczęła się kształtować jedna z najciekawszych w polskiej literaturze grup poetyckich, nazwana "Skamandrem", od tytułu wydawanego przez Mieczysława Brydzewskiego pisma, na którego łamach prezentowali swoje wiersze jej twórcy. Było ich pięciu - do Tuwima, Słonimskiego i Lechonia szybko dołączyli Jarosław Iwaszkiewicz i Kazimierz Wierzyński. Byli bardzo różni. Łączył ich talent, dynamizm, młodość, radość życia, poczucie humoru. Popchnęli poezję naprzód, wprowadzili do niej kontrastowość obrazowania, prawdę i siłę słowa. W ulicznej kawiarni zdołali rozdmuchać zapał dla poezji. Ich tomiki rozchodziły się w oszałamiających nakładach 5-6 tysięcy egzemplarzy. Nie mieli konkurencji. Po wojnie jednak nie mieli szczęścia do krytyki: długo nie chciała dostrzec fenomenu, jakim byli. Dopiero w latach 70. na Uniwersytecie Śląskim powstała pod kierunkiem prof. Ireneusza Opackiego grupa badawcza, która zajęła się "Skamandrem" wnikliwie i ze świadomością wyjątkowości tego literackiego zjawiska. Plonem jej pracy stało się 9 tomów poświęconych "wielkiej piątce" i kilkanaście tomów towarzyszących, w których przedstawiono i omówiono także twórczość satelitów i epigonów grupy. Sześciodcinkowy cykl widowisk dokumentalnych stara się - w atrakcyjnej formie paradokumentalnej inscenizacji, przesyconej poezją, dowcipem i zadumą, a łączonej z interesującym wykładem - przedstawić dzieje grupy, tworzących ją poetów i ich dzieła. Bieżący odcinek (jego tytuł zaczerpnięto z wiersza Antoniego Słonimskiego) opowiada o początkach "Skamandra". Role poetów odtwarzają aktorzy: Jarosława Iwaszkiewicza - Tomasz Dedek, Jana Lechonia - Sławomir Orzechowski, Antoniego Słonimskiego - Piotr Bajor, Juliana Tuwima - Krzysztof Tyniec, Kazimierza Wierzyńskiego - Zbigniew Suszyński. O skamandrytach i ich poezji opowiada Marek Pytasz z Uniwersytetu Śląskiego. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj