SPĘTANY ANIOŁ

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2004
• Barwny, 49 min

Zmarły 14 listopada 2004 r. gen. bryg. pilot Stanisław Skalski był postacią tyleż niezwykłą, co tragiczną. Bohater wojenny, legendarny as polskiego lotnictwa II wojny światowej, najskuteczniejszy pilot myśliwski mający na koncie 240 lotów bojowych i 22 zestrzelone samoloty nieprzyjaciela, został, co prawda, pochowany na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie, ale przez długie lata żył w całkowitym zapomnieniu. Pilot dywizjonów 302, 501, 306, 316, 317, Polskiego Zespołu Walczącego PFT w Afryce Północnej, uczestnik kampanii wrześniowej, bitwy o Anglię, ofensywy powietrznej nad Francją, Belgią i Holandią, inwazji Sycylii i Włoch, inwazji aliantów we Francji, został za swoje wojenne dokonania dwukrotnie odznaczony orderem Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, orderem Polonia Restituta, Grunwaldu i - jako jedyny cudzoziemiec - trzykrotnie krzyżem Zaszczytnej Służby RAF, by wymienić tylko najważniejsze z kilkudziesięciu przyznanych mu odznaczeń. Po wojnie proponowano mu angielskie obywatelstwo, możliwość latania i wykładania w akademii. On zdecydował się jednak wracać do Polski. Wrócił 6 czerwca 1947 r. witany z należnymi mu honorami. Ale niedługo cieszył się splendorem i uznaniem. 4 czerwca 1948 r. aresztowano go pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Wielkiej Brytanii i USA. 7 kwietnia 1950 r. wydano na niego wyrok śmierci, który w styczniu 1951 r. Bolesław Bierut zamienił mu na dożywocie, ale nikt nie pofatygował się nawet, by powiadomić o tym skazańca. W celi śmierci spędził Skalski 4 lata, a w więzieniach: na Mokotowie, w Rawiczu i Wronkach przesiedział łącznie 8 lat. Przeżył tam wszystko, czego można było doświadczyć w stalinowskim więzieniu: tortury, bicie, głodzenie, całonocne przesłuchania. Wyszedł na wolność w kwietniu 1956 r. wycieńczony, schorowany. Nie obraził się jednak na ojczyznę, choć ta dosyć topornie naprawiała wyrządzone mu krzywdy. Paradoksalnie, znów zepchnięto go na boczny tor, gdy nadeszła upragniona wolność i demokracja. W filmie wspominają go bliscy i przyjaciele, dla których pozostał wzorem człowieka i obywatela. Wykorzystano zarejestrowane wypowiedzi bohatera oraz wypowiedzi jego przyjaciół, rodziny i znajomych. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 2017
  Warszawa (Międzynarodowy Festiwal Filmów Historycznych i Wojskowych)-Wyróżnienie w kategorii filmów wojskowych
  Dyplom Muzeum Niepodległości