KONIEC EPOKI WĘGLA KAMIENNEGO

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1993
• Barwny, 22 min

Zyga, czyli Franciszek Zygmunt, nie był górniczym herosem. Nie przekraczał norm we współzawodnictwie. Nie należał do partii. Był po prostu rębaczem, a potem ratownikiem. Całe życie ciężko pracował. Był dumny ze swojego munduru i czapki z pióropuszem i nigdy nie przyszłoby mu do głowy, że dożyje czasów, w których górnictwo nie będzie już potrzebne. Jego dwaj synowie nie pracują już na dole, choć ukończyli przykopalniane szkoły. Ten dobrze znany świat, zdawać się mogło, pewnie oparty na węglu, zawalił się. Pielęgnowany przez dziesięciolecia górniczy etos doczekał się czasów gospodarki rynkowej. Bohatera filmu w dniu św. Barbary nie obudzi rano orkiestra górnicza grająca pod oknami. Mundur, przechowywany z czcią przez cały rok, włoży wprawdzie, lecz będzie w nim siedział w mieszkaniu, bo już nie ma w nim gdzie pójść. Nawet do kościoła nie wypada. Przez Śląsk przetacza się walec restrukturyzacji. Rozpadają się osiedla familoków. Znieruchomiały wieże wiertnicze. Zwałowiska węgla nie są już w stanie przyjąć więcej tego, co jeszcze nie tak dawno nazywano "czarnym złotem". Flagi powiewają na bramach strajkujących kopalń. Ale decyzja zapadła. Górników będzie coraz mniej i coraz mniej będzie kopalń. Z łańcuszkowych szatni znikać będą robocze ubrania. Opustoszeją łaźnie i drewniane pojemniki, do których wrzuca się marki. Tak kończy się pewna epoka. Scenariusz tego filmu powstał w 1992 roku, kiedy restrukturyzacja - dziś w pełnym toku - była zaledwie czającym się w tle wydarzeń widmem zagłady. Tomasz Dobrowolski opowiada o tym w czterech sekwencjach połączonych wspólnym tematem. Opowieść tę rozpoczynają sceny z emerytowanym już górnikiem Zygą i młodym chłopakiem dopiero podejmującym pracę w kopalni. Dla obu to, co nieuchronnie musi nastąpić, jest takim samym końcem świata. Czy jednak warto tak uparcie kultywować stary porządek, trwać przy wzorcach i postawach moralnych ojców, rytuałach i przyzwyczajeniach? Czy warto bronić starych tradycji i żałować górniczego, pełnego niebezpieczeństw życia, wymagającego tak wielkiego wysiłku i strug potu? [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj