PEKIN

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1995
• Barwny, 50 min

Budowa Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie rozpoczęła się w roku 1952, a jego otwarcie nastąpiło w dniu Święta Odrodzenia 22 lipca 1955 roku. Przedsięwzięciu towarzyszyło ogromne zainteresowanie, budowę zwiedzały wycieczki, ze specjalnie ustawionego pomostu obserwowali warszawiacy, stacja naukowo-badawcza PAN skrzętnie notowała i obserwowała metody i techniki pracy radzieckich budowniczych, filmowcy realizowali filmy dokumentujące poszczególne etapy budowy.
Pałac miał być narodowy w formie, a socjalistyczny w treści. Radzieccy projektanci najpierw przez kilka tygodni jeździli po Polsce oglądając zabytki polskiej architektury, a później to, co zobaczyli, umieszczali w projekcie pałacu. Z krakowskich Sukiennic i kamieniczek w Kazimierzu nad Wisłą przenieśli renesansowe attyki, pierwowzorem części wysokiej pałacu jest wieża ratusza w Chełmnie, a Sali Kongresowej - warszawski Barbakan.
Pałac zwiedzili przywódcy partii komunistycznych z całego świata, a także szach Iranu Reza Pahlavi, przywódca Indii - Nehru, Wietnamu - Ho Szi Minh, czy Korei Płn. - Kim Ir Sen. Gościli tu Walentyna Tierieszkowa i Jurij Gagarin. Występowały też wielkie muzyczne gwiazdy - Jan Kiepura, Martha Eggerth, Charles Aznavour, Ella Fitzgerald, zespół Rolling Stones, a ostatnio Luciano Pavarotti. Odbywają się tu wielkie międzynarodowe imprezy kulturalne, naukowe, handlowe.
Legendy krążą o pałacowych podziemiach, jednak zdaniem pracowników nie kryją one nic szczególnego poza dwupoziomową plątaniną korytarzy. Z sufitów kapie woda, tworząc czasem stalagmity, poniżej poziomu dna basenu wykwita grzyb, a ze szczurami walczyć muszą pałacowe koty.
Z pięter pałacu wyskoczyło 7 osób. Był wśród nich Francuz, który uznał wyższość PKiN nad wieżą Eiffla, oraz para nieszczęsnych kochanków, którzy wyskoczyli trzymając się za ręce. Ostatnie samobójstwo miało miejsce w stanie wojennym. Z XXIV piętra wyskoczył adiunkt PAN, wyrzucony z pracy za działalność w "Solidarności". W stanie wojennym wyginęły też pałacowe koty (obecnie są już nowe), gdyż bały się wychodzić w nocy na oświetlone i pilnowane przez żołnierzy korytarze, na których pracownicy zazwyczaj zostawiali im jedzenie.
Dzisiaj pałac ma 39 lat. Nie przeprowadzono w nim ani jednego generalnego remontu. Stopniowo ulega więc coraz większemu zniszczeniu. Mieszczące się w nim instytucje budżetowe - PAN, teatry, czy muzea zalegają z czynszami na wiele miliardów starych złotych. By budynek zrabiał na swoje utrzymanie, trzeba go zmodernizować, ale do tego potrzeba pieniędzy tak wielkich jak sam pałac.
W filmie o PKiN mówią m.in historyk sztuki, antropolog kultury, pracownicy pałacu, jeden z byłych właścicieli terenu, na którym stoi budowla oraz autorzy tekstów literackich i publicystycznych poświęconych pałacowi. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj