KOR

• Film dokumentalny
• Rok produkcji:
  1988
• Barwny, 53 min

Film opowiada o powstaniu i działalności Komitetu Obrony Robotników - KOR oraz o późniejszym przekształceniu się go w Komitet Samoobrony Społecznej KSS. Założony w 1976 roku KOR był pierwszą opozycyjną organizacją, działającą w sposób profesjonalny i jawny, był początkiem tzw. drugiego obiegu informacji. Grupa działaczy demokratycznych i intelektualistów założyła stowarzyszenie, które udzielało pomocy prawnej i finansowej represjonowanym uczestnikom protestów robotniczych w czerwcu 1976 roku. Jesienią, rok później, po zwolnieniu aresztowanych i skazanych KOR przekształcił się w KSS. Liczba jego współpracowników sięgała kilkuset osób, organizacja kontynuowała wyznaczone wcześniej cele i zadania, stale rozszerzała też swoją działalność - inicjowała niezależny ruch wydawniczy i związkowy, prowadziła kursy samokształcenia. O narodzinach zorganizowanej opozycji demokratycznej opowiada członek KOR-u, Seweryn Blumsztajn. Mówi m.in. o tym, jak zawiązanie organizacji było spontaniczną reakcją dysydentów na prześladowania protestujących robotników. Narastający kryzys gospodarczy, podwyżki cen żywności i oficjalna propaganda sukcesu sprawiły, że robotnicy wyszli na ulice. Fala demonstracji i strajków rozlała się po całym kraju, z największą siłą dała o sobie znać w Radomiu, Ursusie i Płocku. Wybuch niezadowolenia społecznego został brutalnie stłumiony: wielu protestujących pobito, wielu uwięziono i torturowano podczas przesłuchań. Opozycyjna inteligencja w akcie solidarności z robotnikami zawiązała wówczas KOR, "by bici, więzieni, wyrzucani z pracy robotnicy nie pozostali osamotnieni i by ułatwić im i ich rodzinom przetrwanie najcięższego okresu". Chętnych do pomocy stale przybywało, KOR się rozrastał i poszerzał swoje cele. W ciągu następnych pięciu lat, organizacja przekształcona w KSS KOR, była nadzieją dla prześladowanych i solą w oku dla władz. Seweryn Blumsztajn wspomina okoliczności powstania i działalności Biura Interwencyjnego, Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOWA, Towarzystwa Kursów Naukowych i Wolnych Związków Zawodowych. Bez martyrologii mówi o represjonowaniu członków organizacji oraz o rozwiązaniu się KSS KOR we wrześniu 1981 roku podczas I Zjazdu Solidarności i przejściu ludzi z nim związanych do NSZZ "Solidarność". Materiały archiwalne, ilustrujące te przełomowe dla najnowszej historii Polski wydarzenia, uzupełnione są wypowiedziami również innych członków KOR-u, m.in. Jacka Kuronia i Jana Józefa Lipskiego.
[www.tvp.com.pl]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj