TRAMWAJ ALEKSANDRYJSKI

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1999
• Barwny, 20 min

W 334 roku p.n.e. Aleksander III Macedoński poprowadził swoją armię do Azji Mniejszej, aby wyzwolić greckie miasta spod panowania imperium perskiego. Wychowany w duchu patriotyzmu na "Iliadzie" i "Odysei" Homera, chciał także wziąć odwet za perskie najazdy na Grecję sprzed 150 lat. Młody, żądny sławy król, który uważał się za potomka herosów i bogów z impetem parł naprzód, biorąc w posiadanie coraz większą część perskiego imperium. Podążając na południe dotarł do Egiptu, gdzie witano go jak wybawiciela. Egipt, niegdyś potężne mocarstwo, od dwóch wieków bez powodzenia usiłował wyzwolić się spod panowania Persji. Aleksander przyniósł Egipcjanom wolność, dlatego obwołano go faraonem, synem najwyższego boga Amona-Re. Jako prawowity władca prastarego państwa w 331 roku przed Chrystusem postanowił wybudować na wybrzeżu Morza Śródziemnego potężne portowe miasto, Aleksandrię. Sam wyznaczył jej położenie oraz kształt przypominający chlamidę, czyli wojskowy płaszcz. W czasie następnych 300 lat po śmierci Aleksandra Wielkiego, w epoce hellenistycznej, Aleksandria urosła do rangi najwspanialszej metropolii starożytności. Zapisy dawnych kronikarzy są jedynym źródłem wiedzy o okazałych i pięknych budowlach miasta: ogromnej bibliotece gromadzącej całą wiedzę Antyku, pałacach Ptolemeuszów czy latarni na Faros zaliczanej do siedmiu cudów świata. Autor programu proponuje sentymentalną podróż do współczesnej Aleksandrii w poszukiwaniu śladów jej dawnej świetności i potęgi. Z przymiotów tego miasta można ułożyć antologię, ale najbardziej niezwykłe jest to, że o jego losach przesądzili trzej geniusze wojen: wspomniany Aleksander III, Juliusz Cezar i Napoleon Bonaparte. Kiedy Europa rozkwitała w renesansie i oświeceniu, ten "drugi Rzym", zapadał się w nicość pośród opustoszałych ruin. Od pierwszej połowy XIX wieku metropolia zaczęła rozwijać się na nowo w dramaturgii nowożytnych dziejów, pochłaniając dawne Aleksandrie. "Na świątyniach Izydy stawiano świątynie wielkiego kapitału". Piotr Parandowski wędruje po mieście nie tylko szlakiem starożytności, szuka także u schyłku XX wieku klimatów i miejsc znanych z powieści Lawrence'a Durrella "Kwartet aleksandryjski". Pokazuje Aleksandrię jako wielonarodowościowe, kosmopolityczne miasto, gdzie uważny obserwator odnajdzie wspaniałe zabytki kultury materialnej. Po części za sprawą polskich archeologów, współcześni mogą podziwiać pozostałości łaźni rzymskich, willi z okresu wczesnego cesarstwa i część dzielnicy bizantyjskiej z warsztatami rzemieślniczymi oraz najpiekniejszy z zachowanych zabytków - budynek teatru z białego marmuru greckiego, jedyny antyczny teatr w Egipcie. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj