SPADAJĄCA GWIAZDA. STANISŁAW BRZOZOWSKI

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1994
• Gatunek:
  Film o sztuce, Film biograficzny
• Barwny, 29 min

Stanisław Brzozowski - jedna z najtragiczniejszych postaci polskiej kultury z przełomu XIX i XX w. Ten żyjący zaledwie 33 lata filozof, krytyk literacki, publicysta i powieściopisarz nawiązywał w swych pierwszych pracach do myślowych i estetycznych kanonów Młodej Polski. Wkrótce jednak przeszedł do "filozofii czynu" i marksizmu rozumianego jako "teoria automatycznego postępu dziejowego". Po rewolucji 1905 r. pisarz ściśle związał się z obozem postępowym, choć nie przyjęło to nigdy form oficjalnych. Za swe poglądy był atakowany przez endecję, która, aby podważyć jego ogromny wpływ na środowisko młodzieży studenckiej, opublikowała broszurę z zeznaniami, jakie Brzozowski złożył przed carską policją jako 20-letni chłopak aresztowany za udział w społecznym ruchu akademickim. Gdy w 1907 r. dla podreperowania zdrowia nadwątlonego postępującą gruźlicą wyjechał z rodziną do Włoch, dosięgło go tam kolejne oskarżenie o współpracę z carską policją. Oskarżenie to oparto na zeznaniach jednego z agentów ochrany. W prasie ukazały się liczne artykuły atakujące pisarza. W dramatycznych oświadczeniach Brzozowski zaprzeczał prawdziwości tych zarzutów i domagał się zwołania sądu obywatelskiego. Po jego stronie wystąpiło wielu wybitnych pisarzy, m.in. Karol Irzykowski, Zofia Nałkowska, Stefan Żeromski, Stanisław Przybyszewski i Władysław Orkan. Dwie sesje sądu w Krakowie z udziałem Brzozowskiego i oskarżycieli nie przyniosły rozstrzygnięcia. Partie polityczne dbając o swój prestiż nie były zainteresowane w odwołaniu oskarżenia opartego na nie sprawdzonych poszlakach. Sąd został odroczony. Ostatnie lata życia upłynęły Brzozowskiemu wśród cierpień moralnych i fizycznych, w materialnym niedostatku i pracy jeszcze intensywniejszej niż kiedykolwiek. Zmarł w 1911 r. we Florencji. W poświęconym mu programie o jego życiu, twórczości literackiej i filozoficznej będą rozmawiać wybitni znawcy tematu: prof. Marta Wyka, prof. Bogdan Łagowski i dr Ryszard Nycz. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj