RÓG MARKSA I OBROŃCÓW KRZYŻA

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1996
• Barwny + czarno-biały, 28 min

Wierni w Nowej Hucie, a były ich tysiące, chcieli mieć kościół. W mieście bowiem była tylko kapliczka, modły więc odbywały się wokół niej, pod gołym niebem - w upale, deszczu czy śniegu. Władza jednak nie wyrażała zgody na budowę świątyni: miasto, sztandarowa inwestycja komunizmu, miało być postępowe i zlaicyzowane. W 1956 r., po październikowym przełomie, dwunastoosobowa komisja parafian udała się w tej sprawie do Władysława Gomułki. Ten zapewnił, że partia nie ma nic przeciwko wzniesieniu kościoła. Potem już wszystko szło bez przeszkód. Odpowiednie czynniki kolejno wyrażały zgodę. Wierni zbierali pieniądze, a kiedy wyznaczono lokalizację świątyni u zbiegu ulic Marksa i Majakowskiego, w miejscu tym postawili drewniany krzyż. Rok 1958 przyniósł pogorszenie stosunków między państwem a Kościołem. W październiku 1959 r. Wydział Architektury i Nadzoru Budowlanego Rady Narodowej Krakowa cofnął lokalizację świątyni w Nowej Hucie. W ślad za tym Wydział Finansowy przejął zebrane przez wiernych pieniądze. 27 kwietnia 1960 r. na róg Marksa i Majakowskiego przyjechali robotnicy z zamiarem wykopania krzyża. Wówczas w jego obronie rozpętała się trwająca cały dzień bitwa, w której milicja użyła broni. Padli ranni, być może i zabici. Setki obrońców krzyża aresztowano. Wielu, po miesiącach przesłuchań, skazano na kilkuletni pobyt w więzieniu. Nowa Huta jednak się nie ugięła. W mieście stanął kościół; jego konsekracja odbyła się 15 maja 1977 r. A w latach 80. mieszkańcy jeszcze wielokrotnie występowali przeciw władzy. Autor filmu szczegółowo odtwarza te dramatyczne zdarzenia, przytaczając relacje ich uczestników, dokumenty i archiwalia. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 1997
  Niepokalanów (Międzynarodowy Katolicki Festiwal Filmów i Multimediów)-I Nagroda w kategorii filmu dokumentalnego