7 I 1/2 TYGODNIA

• Tytuł alternatywny: SIEDEM I PÓŁ TYGODNIA

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1999
• Barwny, 28 min

Z chwilą dotarcia w okolice Wrocławia przedstawiciele władz sowieckich zaczęli zabiegać o to, by mieszkający w swej pięknej willi u podnóża Karkonoszy niemiecki pisarz Gerhart Hauptmann powrócił do Berlina i zgromadził tam wokół siebie ludzi kultury i sztuki, którzy nie uciekli przed zbliżającą się Armią Czerwoną. Laureat literackiej Nagrody Nobla miał swym autorytetem wesprzeć władzę w radzieckiej strefie okupacyjnej i sędziwy pisarz zgodził się na odegranie tej roli. Władze polskie natomiast zachęcały go do pozostania w Jagniątkowie, gwarantowały bezpieczeństwo i oferowały niezbędną pomoc. Plany te i zabiegi 6 czerwca 1946 roku pokrzyżowała śmierć pisarza. Nie zakończyło to jednak sprawy. W narastającym letnim upale zwłoki noblisty siedem i pół tygodnia pozostawały bez pochówku. Sowieci mimo wszystko postanowili wykorzystać je do swoich celów. Polacy natomiast starali się, by majątek pisarza, a zwłaszcza jego ogromny, liczący ponad 10 tysięcy woluminów księgozbiór, nie opuścił naszego kraju. Jednocześnie trzech synów Hauptmanna z pierwszego małżeństwa, pozostająca przy trumnie męża żona Margherita i jej syn Benvenuto rozpoczęli targi o spadek. Z kolei niemieccy intelektualiści, którzy jeszcze nie wyjechali z Polski, w tej sytuacji dostrzegli dla siebie szansę nie tylko opuszczenia naszego kraju, lecz także - wbrew polskim przepisom - zabrania swych dóbr: zaczęli je więc znosić do willi zmarłego. Mijały dni. W końcu władze polskie ustąpiły pod naciskiem Rosjan. Po 53 dniach do Jagniątkowa zaczęły zjeżdżać ciężarówki i wywozić do specjalnego pociągu księgozbiór pisarza, meble muzealnej wartości, zapasy żywności, wreszcie - trumnę. W bezpośrednim otoczeniu Hauptmanna znajdowało się oprócz jego żony jeszcze siedem osób. Do pociągu jednak wsiadły 23, a wiele z nich nie miało niezbędnych dokumentów. Co więcej, polską granicę przejechało wraz ze zwłokami pisarza już 58 Niemców. W ten sposób Rosjanie załatwiali swoje sprawy. Do celów propagandowych wykorzystali też pogrzeb Hauptmanna. Majątek po nobliście natomiast, który polskie władze chciały zatrzymać jako rekompensatę za ogrom strat, jakie w wyniku wojny poniosła nasza kultura, ostatecznie przejął najmłodszy syn pisarza, Benvenuto, a potem roztrwonił. Robert Stando opowiada w swoim filmie tę mało znaną historię. Dociera do żyjących jeszcze osób, które wyjechały z Polski pociągiem z trumną pisarza, cytuje fragmenty wspomnień uczestników wydarzeń, opinie historyków, przede wszystkim zaś prezentuje - po raz pierwszy publicznie - utajnione dokumenty dotyczące tej sprawy. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj