WASHINGTON SQUARE

• Tytuł polski: PLAC WASZYNGTONA

• Film fabularny
• Produkcja:
  USA
• Rok produkcji:
  1997
• Barwny, 110 min

Henry James ma, jak dotąd, szczęście do filmowych adaptacji jego prozy. Do najbardziej udanych należą "Europejczycy" z 1979 r. i "Bostończycy" z 1984 r. w reżyserii Jamesa Ivory'ego czy zrealizowany w 1997 r. "Portret damy" Jane Campion. Powieść "Dom na placu Waszyngtona" z 1880 r., która stała się podstawą filmu Agnieszki Holland, miała już wcześniej swoją filmową wersję. W 1947 r. William Wyler nakręcił na jej kanwie dramat "Dziedziczka". Po blisko 50 latach od tamtej adaptacji po książkę Jamesa ponownie sięgnęła Agnieszka Holland, realizując swe drugie, po "Tajemniczym ogrodzie", hollywoodzkie dzieło.
Nowy Jork, lata 30. ubiegłego wieku. W okazałym domu przy placu Waszyngtona mieszka zamożny lekarz Austin Sloper wraz ze swą siostrą Lavinią, ekscentryczną starą panną, oraz z córką Catherine. Doktor traktuje jedynaczkę z ledwo skrywaną niechęcią, obwiniając ją o śmierć matki, która zmarła przy porodzie. Natura nie obdarzyła Catherine ani niezwykłą urodą, ani wybitnym intelektem. Dziewczyna jest nieśmiała i zakompleksiona, nie cieszy się też specjalnym powodzeniem u mężczyzn. Jej srogi ojciec jest przeświadczony, że jeśli zainteresuje się nią jakiś młodzieniec, to tylko ze względu na majątek, jaki Catherine po nim odziedziczy. Tak też ocenia Morrisa Townsenda, którego Catherine poznaje podczas przyjęcia zaręczynowego swej kuzynki. Przystojny młodzieniec, obdarzony nieprzeciętnym urokiem osobistym, szybko rozkochuje w sobie pannę Sloper. Po kilku wizytach wyznaje jej miłość i oświadcza się. Austin, wybadawszy dyskretnie jego sytuację finansową, zarzuca Morrisowi, że jest łowcą posagów. Córce zaś oświadcza, że jeśli wyjdzie za mąż wbrew jego woli, zostanie wydziedziczona. W nadziei, że jedynaczka zapomni o Morrisie, wywozi ją w długą podróż po Europie. Catherine prosi ukochanego, aby na nią czekał. Oddalenie i upływ czasu nie wpływają na stan jej uczuć. Rozwścieczony Austin zmienia testament na niekorzyść córki, która teraz nie kryje już swego buntu. Po powrocie ponownie spotyka się z Morrisem, ale ten otwarcie wyznaje jej, że nie poślubi jej bez posagu. Głęboko zraniona i upokorzona dziewczyna oświadcza ojcu, że za jego życia na pewno nie wyjdzie za Morrisa. Austina nurtuje jednak ciągle pytanie, co się stanie później.
Ta klasyczna, zdawałoby się nawet banalna historia nieszczęśliwej miłości posłużyła Agnieszce Holland do stworzenia wspaniałego portretu psychologicznego swej bohaterki. Z nękanej wyrzutami sumienia za niepopełnione winy, spragnionej ojcowskiej miłości dziewczyny Catherine przeistacza się powoli w dojrzałą, gorzko doświadczoną kobietę, która umie już z dystansem spojrzeć na samą siebie i swoje środowisko. Ale ta dojrzałość nie pomoże jej w osiągnięciu szczęścia, za jej zyskanie zapłaci samotnością i bólem po stracie kochanego mężczyzny. Cierpienie stanie się jednak dla niej źródłem siły, pozwoli z czasem odnaleźć w życiu nowy sens. Rolę Catherine znakomicie zagrała Jennifer Jason Leigh, jedna z najciekawszych aktorek amerykańskich, równie przekonująca jako niewinne dziewczątko, jak i dojrzała, rozczarowana kobieta. Jennifer bardzo starannie przygotowywała się do tej roli. Zapoznawała się z epoką i ówczesną modą, czytała XIX-wieczne podręczniki savoir- vivre'u. Sam plac Waszyngtona bardzo się zmienił od czasów Henry Jamesa. Dlatego też zdjęcia kręcono nie w Nowym Jorku, a w Baltimore przy Union Square. W jego pobliżu znajduje się piękny park z fontanną i romantycznymi alejkami. Otaczające go domy zbudowano w latach 40. zeszłego stulecia. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj